Κάθε μέρα, όταν επιστρέφω από τη δουλειά, περπατώ μέσα από έναν πυκνό δεντροφυτεμένο δρόμο, που είναι σαν ένα μικρό δάσος. Κάποιες μέρες, είμαι τελείως χαμένος μέσα στις σκέψεις μου, αλλά όταν είναι δυνατό, προσπαθώ να απολαύσω πραγματικά τη διαδρομή. Είναι τόσο πιο ικανοποιητικό και ωφέλιμο από το να αντικρίζω μια οθόνη. Αν είχα να διαλέξω ανάμεσα σε ένα δέντρο και σε μια ιστοσελίδα- ακόμα και αν αυτή αφορούσε σε δέντρα και φύση- σίγουρα θα επέλεγα το δέντρο. Κάθε, μα κάθε φορά.
Ένας φίλος μου, που είναι γεωπόνος στο επάγγελμα, με έχει εδώ και πολύ καιρό εξοικειώσει με εκδρομές σε πάρκα και στην άγρια φύση, στο θαύμα που περιέχει ένα δάσος. Κάθε φορά που μπαίνουμε στη γη των δέντρων, σχεδόν στιγμιαία η διάθεσή μου αλλάζει. Συμβαίνει μια αισθητή μείωση της σκέψης και της ομιλίας. Μπορώ να ακούσω περισσότερο και καλύτερα. Οι αισθήσεις μου γίνονται εντονότερες και υπάρχει ακόμα και μια υπερφυσική, ανεξήγητη δηλαδή οικειότητα που μπορεί εύκολα να με συνεπάρει. Μερικοί ψυχολόγοι τώρα πια προσδιορίζουν αυτό το σύμπλεγμα πνευματικών και σωματικών εμπειριών ως ένα συγκεκριμένο συναίσθημα, που ονομάζουν δέος και θεωρείται αναζωογονητικό. Και το δάσος είναι μάλλον το κέντρο, ο πυρήνας αυτού του συναισθήματος.
Advertisment
Ο συγγραφέας Peter Wohlleben στο βιβλίο του The Hidden Life of Trees: What They Feel, How They Communicate, Discoveries from a Secret World, (Η κρυμμένη ζωή των δέντρων: Τι νιώθουν, Πώς επικοινωνούν, Ανακαλύψει από έναν μυστικό κόσμο), ξεδιπλώνει μέσα από τα κεφάλαιά του την ιστορία του γιατί τα δέντρα είναι τόσο μαγευτικά και πώς μας επηρεάζουν. Αρχικά, τα δέντρα αποτελούν ζωντανούς οργανισμούς- και όχι απλά αντικείμενα που διακοσμούν τον κόσμο μας. Ζουν, αναπνέουν, τρώνε, κοιμούνται, μαθαίνουν, επικοινωνούν, συνεργάζονται και ανταγωνίζονται, καθώς προσπαθούν ασταμάτητα να βρουν φως και νερό.
Ένας από τους πιο προφανείς τρόπους με τους οποίους τα δέντρα μας επηρεάζουν είναι μέσω της κλίμακας του χρόνου. Η νεότητα αρχίζει για εκείνα στα 150 χρόνια ζωής· και τα τελευταία χρόνια μπορεί να είναι τα 500 ή και παραπάνω. Όταν περνάτε χρόνο με κάτι που υπάρχει εδώ και εκατοντάδες χρόνια, αυτό μπορεί να μεταβάλλει την οπτική σας, η οποία είναι τόσο συγκεντρωμένη στο επόμενο λεπτό, ώρα, μέρα, μήνα και χρόνο. Ίσως αυτός να είναι και ο λόγος που μια μελέτη που αναφέρεται από τον Wohlleben, έδειξε ότι ο χρόνος που περνάμε στο δάσος μειώνει την πίεση του αίματος.
Advertisment
Τα δέντρα, μας δείχνουν επίσης πόσο βαθιά και αρμονικά συνδεόμενη είναι η φύση γύρω μας. Αλληλεπιδρά και επικοινωνεί το ένα με το άλλο, εκμεταλλευόμενα το τεράστιο σύστημα του υπεδάφους, προειδοποιώντας ακόμα και για κινδύνους και ευκαιρίες. Κάποια δέντρα, όπως οι λεύκες, δεν αποτελούν απλά μια ομάδα ξεχωριστών οντοτήτων. Συνιστούν μαζί έναν οργανισμό και όταν, ένας δυνατός άνεμος, παρασύρει και λυγίσει ένα ολόκληρο δάσος από αυτά, τότε συνεπαίρνομαι από δέος και θαυμασμό.
Ίσως τα σπουδαιότερα χαρακτηριστικά αυτών των μεγάλων οργανισμών, με τους οποίους μοιραζόμαστε αυτό τον κόσμο, να είναι η δύναμη, η χάρη τους και το ταλέντο τους- όπως και η «τεχνολογία» τους. Αυτά μας βοηθούν να αφήσουμε για λίγο στην άκρη την εμμονή μας ως είδος να είμαστε το κέντρο των πάντων και μας δείχνουν τον εγωιστικό μας χαρακτήρα και την κοντόφθαλμη σκέψη μας. Μας επιτρέπουν να νιώσουμε πόσο μικροί και μεγάλοι είμαστε ταυτόχρονα. Και αν και ο ατομικός μας χρόνος στη Γη είναι σύντομος, οι πράξεις μας αποτυπώνονται μέσα στο χρόνο και σαν ανθρώπινη κοινωνία, η ζωή μας είναι μεγάλη, πολύ μεγάλη.
Κωνσταντίνος Β.
