Τη νύχτα που πέρασε είδατε ένα όνειρο: μιλούσατε στο αφεντικό σας, του λέγατε “όχι” στο αίτημά του να μείνετε άλλη μία φορά μέχρι το βράδυ στο γραφείο και διαπραγματευόσασταν μια εναλλακτική λύση. Βγαίνοντας από το γραφείο του αφεντικού, μια καλή σας φίλη σας κάλεσε στο κινητό και επέμενε να τη συνοδεύσετε σε ένα νυχτερινό κέντρο στο οποίο δεν ήθελε να πάει μόνη της. Της είπατε ξανά και ξανά, χωρίς δικαιολογία, ότι δεν μπορούσατε και της εκφράσατε τη δυσαρέσκειά σας επειδή δεν σας καταλάβαινε, κάτι που την έκανε να κλείσει το τηλέφωνο.
Όταν γυρίσατε στο σπίτι σας, βρήκατε μια απερίγραπτη ακαταστασία. Ζητήσατε από τα δύο έφηβα παιδιά σας να κάνουν κάποια συγκεκριμένα πράγματα. Ζητήσατε επίσης από τον σύζυγό σας να έχει μεγαλύτερη συμμετοχή στο σπιτικό, εξηγώντας κάθε φορά ποιες ήταν οι ανάγκες σας και πώς θα μπορούσαν να καλυφθούν αποτελεσματικά. Θυμάστε ότι στο όνειρό σας είχατε ενθουσιαστεί με αυτή την ικανότητά σας να εκφράζεστε και να διεκδικείτε τις ανάγκες σας αποφασιστικά αλλά χωρίς επιθετικότητα.
Advertisment
Δώσατε πολλές φορές συγχαρητήρια στον εαυτό σας και σημειώσατε πόσο αυτή η στάση συνέβαλε στην ευεξία σας και μείωνε το στρες σας… Και μετά ξυπνήσατε… Θυμηθήκατε ότι δεν λέμε ποτέ όχι στο αφεντικό, ότι είστε η καλή φίλη στην οποία οι άλλοι μπορούν πάντα να στηρίζονται, ότι είστε η τέλεια μητέρα και σύζυγος, και ότι… είστε πολύ κουρασμένη.
Η διεκδικητικότητα αποτελεί κεντρικό θέμα σε ένα πρόγραμμα μείωσης του στρες, συμβάλλοντας στη δημιουργία μιας υγιούς και παραγωγικής σχέσης με τους άλλους. Μπορεί να οριστεί ως η ικανότητα έκφρασης των αναγκών, των συναισθημάτων και των απόψεών μας χωρίς υπερβολικό στρες και με σεβασμό στον άλλο. Αυτός ο άλλος (αφεντικό, φίλος, σύζυγος), συμμαχώντας με την τυραννική εσωτερική σας φωνή, μπορεί να σας κάνει τη ζωή κόλαση αν αρχίσετε να βάζετε συστηματικά τις ανάγκες του πάνω από τις δικές σας και του δίνετε τη δύναμη να επηρεάζει υπερβολικά τη ζωή σας.
Σε καταστάσεις στρες, έχουμε την τάση να διαλέγουμε είτε μία από τις δύο έμφυτες αντιδράσεις – πάλη ή φυγή – είτε διάφορες άλλες αρνητικές παραλλαγές.
Για παράδειγμα, θα μπορούσατε να εκραγείτε με την εγωιστική επιμονή της φίλης σας (επιθετική συμπεριφορά) ή να “θυσιαστείτε” για εκείνη σε κάποια άλλη βραδινή έξοδο (υποχωρητική συμπεριφορά), να δεχτείτε με κακή διάθεση να μείνετε στο γραφείο έως αργά, αλλά σαμποτάροντας συνειδητά ή ασυνείδητα αυτό που το αφεντικό σας σας ζήτησε να κάνετε (παθητική-επιθετική συμπεριφορά), να παραπονεθείτε και να εκβιάσετε την οικογένειά σας (χειριστική συμπεριφορά).
Advertisment
Αυτές οι επιθετικές ή παθητικής αποδοχής αντιδράσεις, που μερικές φορές είναι χρήσιμες, ακόμα και δικαιολογημένες, μπορεί να δημιουργήσουν δυσαρέσκεια, μνησικακία, παράπονα, διακοπή σχέσεων, κακή εικόνα του εαυτού, ψυχοσωματικά συμπτώματα κλπ.
Η διεκδικητική συμπεριφορά υποδηλώνει μια διαφορετική οδό: ούτε επιθετικότητα ούτε υποχωρητικότητα, αλλά διατύπωση των αιτημάτων και των αναγκών με κατηγορηματικό τρόπο! Πρόκειται για μια στάση εμπιστοσύνης και γνησιότητας, με σεβασμό στον άλλο, που σας γλυτώνει από μια υπεροπτική, καταπιεσμένη, αρνητική ή κυνική συμπεριφορά και μειώνει κατά πολύ το στρες σας.
“Νίκησε το στρες” Patrick Amar – Silvia Andre εκδόσεις Πεδίο / Photo: Author/Depositphotos
