Αν σχεδιάζετε να μαγειρέψετε σήμερα μια σαλάτα, μια σούπα ή οποιοδήποτε άλλο φαγητό, πιθανότητα τα κρεμμύδια θα είναι μέρος της «μαγειρικής» σας εξίσωσης. Αλλά υπάρχει και κάτι άλλο που μάλλον είναι εξίσου πιθανό: όταν θα τα κόβετε, πριν τελειώσετε καν με το πρώτο κρεμμύδι, θα νιώσετε τη μύτη σας να τσούζει και τα μάτια σας να θολώνουν από τα δάκρυα.
Το επιστημονικό περιοδικό Medical News Today υποστηρίζει ότι τα μάτια σας δακρύζουν όταν κόβετε κρεμμύδια, για να σας αποθαρρύνουν να τα καταναλώσετε, λειτουργώντας ως άμυνα του ίδιου του κρεμμυδιού. Όποιος κι αν είναι πάντως ο λόγος, μπορείτε να κατηγορήσετε συγκεκριμένα πτητικά χημικά για τη χαρακτηριστική τους γεύση και μυρωδιά.
Advertisment
Τα κρεμμύδια σχηματίζουν έναν βολβό τον πρώτο χρόνο, που τυχαίνει να είναι αρκετά γευστικός και λειτουργεί σαν μια αποθήκη ενέργειας του φυτού. Τον επόμενο χρόνο, βγάζουν λουλούδι και σπόρους, τα οποία διατηρούν το άρωμα και διασφαλίζουν ότι το κρεμμύδι θα αναπαραχθεί.
Οι επιστήμονες σχετικά πρόσφατα προσδιόρισαν τον τρόπο που λειτουργεί το κρεμμύδι. Ο παράγοντας που κάνει τα μάτια μας να ερεθίζονται πιστεύεται ότι απελευθερώνεται από το ένζυμο αλινάση, το οποίο διασπάται σε μόρια στον αέρα και κατά τη διαδικασία αυτή, ένα μέρος του μετατρέπεται σε δακρυγόνο παράγοντα LF. Οι ερευνητές μάλιστα θεωρούν ότι μπορούν να αναπτύξουν την καλλιέργεια ενός κρεμμυδιού, το οποίο να μη παράγει τον δακρυγόνο αυτό παράγοντα, αλλά να έχει την ίδια διατροφική αξία.
Όταν το άρωμα του κρεμμυδιού φτάσει στη μύτη και τα μάτια σας (ειδικά στον κερατοειδή χιτώνα), οι νευρικές απολήξεις εκεί πυροδοτούνται, ειδοποιώντας ότι μια ερεθιστική ουσία βρίσκεται εκεί κοντά. Ο εγκέφαλός σας ενεργοποιεί τους δακρυϊκούς πόρους, ώστε τα μάτια σας να δακρύσουν και να απομακρύνουν την ουσία που τα ερεθίζει. Ο βλεφαρισμός επίσης βοηθά. Ωστόσο, οι επιστήμονες δεν έχουν ακόμα ξεκλειδώσει πλήρως τη διαδικασία λειτουργίας των ενζύμων, που αναγνωρίστηκε μόλις το 2002.
Advertisment
Τα κρεμμύδια προσφέρουν ένα μοναδικό πακέτο θρεπτικών στοιχείων στην υγεία
Κάποιες από τις πιο δραστικές βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία που περιέχονται στα κρεμμύδια περιλαμβάνουν τη βιταμίνη C, το παντοθενικό οξύ (Β5) και τη βιταμίνη Β6 (πυροδιοξίνη), οι οποίες συνεισφέρουν στην αύξηση των επιπέδων του νευροδιαβιβαστή GABA στον εγκέφαλο, διασφαλίζουν έναν επαρκή βραδινό ύπνο και καταπολεμούν την κατάθλιψη και το άγχος. Επίσης παρέχουν αρκετές ίνες.
Ο σίδηρος, το φολικό οξύ και το κάλιο αποτελούν επιπρόσθετα μεταλλικά στοιχεία. Μαζί με τη βιταμίνη C, το μαγνήσιο βοηθά στην καταπολέμηση του κρυώματος και της γρίπης, επειδή δημιουργεί ένα μη ευνοϊκό περιβάλλον για ανάπτυξη φλεγμονών. Αλλά επίσης διάφορα άλλα πολύτιμα αντιοξειδωτικά συστατικά στα κρεμμύδια, συμπεριλαμβανομένων των φλαβονειδών και της κουερσετίνης επίσης τονώνουν την υγεία σας.
Οι έρευνες υποδεικνύουν ότι τα ίδια συστατικά που ερεθίζουν τα μάτια μας και μετατρέπονται σε αλισίνη, όταν κόβουμε το κρεμμύδι, είναι τα ίδια που έχουν την ικανότητα να καταπολεμήσουν τον διαβήτη και τον καρκίνο, ειδικά του στομάχου και των ωοθηκών. Και αυτό είναι σημαντικό, καθώς και άλλες σοβαρές παθήσεις και διαταραχές επίσης επηρεάζονται αρνητικά, σύμφωνα με το Nutrition and You όπως:
• Η υπέρταση
• Ο σχηματισμός θρόμβων στο αίμα
• Οι στεφανιαίες αρτηριακές παθήσεις
• Οι περιφερικές αγγειακές νόσοι
• Το έμφραγμα
Τα αντιδιαβητικά, αντικαρκινικά και αντιφλεγμονώδη κρεμμύδια και τα συστατικά που περιέχουν:
• Χρησιμοποιούνταν στις αρχαίες παραδοσιακές ιατρικές θεραπείες για αιώνες
• Βοηθούν στη μείωση της παραγωγής χοληστερόλης, καταστέλλοντας συγκεκριμένα ηπατικά ένζυμα.
• Ασκούν αντιβακτηριδιακή, αντιική και αντιμυκητιασική δράση
• Περιορίζουν την αρτηριοσκλήρυνση, μειώνοντας τη δυσκαμψία των αγγείων
• Βοηθούν στη μείωση του συνολικού κινδύνου εμφάνισης στεφανιαίων αρτηριακών παθήσεων και περιφερικών αγγειακών νόσων.
Κάτι δηλαδή στα συστατικά του κρεμμυδιού που μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη και θεραπεία νόσων, μας φέρνει και δάκρυα στα μάτια, αλλά και αυτά πρέπει να τα δούμε ως έναν μηχανισμό προστασίας.
Δεν είναι όλα τα δάκρυα ίδια, ειδικά αν κόβετε κρεμμύδια
Το 2010, μία φωτογράφος που ειδικεύεται στις μικροσκοπικές λήψεις, η Rose-Lynn Fisher, βρήκε ότι ανάλογα με το συναίσθημα ή την αιτία των δακρύων, όταν στέγνωναν, έδειχναν ότι είχαν διαφορετική δομή και σύσταση. Μέσω της χρήσης ισχυρών ηλεκτρονικών μικροσκοπίων σάρωσης, μπόρεσε να τραβήξει φωτογραφίες των διαφορετικών αυτών δακρύων.
Σύμφωνα με το περιοδικό Smithsonian, όταν η Fisher εξέτασε τα δικά της δάκρυα στο μικροσκόπιο, ανέφερε ότι: «Ήταν πραγματικά πολύ ενδιαφέρον. Έμοιαζε σαν μια εναέρια φωτογραφία, σχεδόν σαν να κοιτούσα ένα τοπίο από ένα αεροπλάνο… Σύντομα άρχισα να αναρωτιέμαι -μήπως τα δάκρυα του πένθους φαίνονται διαφορετικά από τα δάκρυα χαράς; Και πώς θα έμοιαζαν σε σχέση με τα δάκρυα από κρεμμύδια για παράδειγμα;»
Αυτό το ερώτημα της γέννησε μια ενδιαφέρουσα φωτογραφική έκθεση με θέμα «Τοπογραφία των Δακρύων». Χρειάστηκε η λήψη, εξέταση και συλλογή παραπάνω των 100 δακρύων από διάφορα υποκείμενα, συμπεριλαμβανομένου και ενός νεογέννητου μωρού.
Κάποια έμοιαζαν σαν ισπανική δαντέλα -χλωμά, αφηρημένα με κηλίδες και σκοτεινά, κυκλικά και σχεδόν γεωμετρικά. Τα δάκρυα πένθους φαίνονταν πιο ωχρά και λιγότερο πολύπλοκα από τα δάκρυα χαράς. Τα βασικά δάκρυα είναι συνήθως μικρά και αραιά για τη λίπανση του κερατοειδή χιτώνα, ενώ τα αντανακλαστικά δάκρυα λειτουργούν ως απόκριση σε κάτι που ερεθίζει τα μάτια, όπως σκόνη ή κάποιο αέριο. Το τρίτο είδος δακρύων έρχεται ως απάντηση σε κάποιο συναίσθημα, όπως στρες και πόνος.
Το άρθρο σημειώνει ότι: «Όλα τα δάκρυα περιέχουν μια ποικιλία βιολογικών ουσιών (όπως έλαια, αντισώματα και ένζυμα) αποβαλλόμενα σε αλμυρό νερό, αλλά όπως η Fisher παρατήρησε, δάκρυα για διαφορετικούς λόγους περιελάμβαναν και διαφορετικά μόρια. Τα δάκρυα από συναισθήματα, για παράδειγμα, βρέθηκε ότι περιέχουν ορμόνες που περιελάμβαναν το νευροδιαβιβαστή λευκίνη εγκεφαλίνη, ένα φυσικό αναλγητικό που απελευθερώνεται όταν το σώμα μας βρίσκεται σε κατάσταση στρες».
Παραδόξως, τα σλάιντ με τα δάκρυα που συλλέχθηκαν από κάποιον που έκοβε κρεμμύδια είχαν όμορφα μοτίβα και ήταν εντελώς μοναδικά, σχεδόν σαν νιφάδες χιονιού πάνω στο τζάμι ενός παραθύρου. Ωστόσο, η Fisher σημειώνει ότι ο τρόπος που το δάκρυ στεγνώνει μπορεί να κάνει όλη τη διαφορά στην τελική του εμφάνιση στο μικροσκόπιο.
Photo: Author/Depositphotos
