Ο ψυχολόγος Stephen Johnson γράφει ότι ναρκισσιστής είναι κάποιος που έχει «θάψει την αληθινή αυτο-έκφρασή του, ως απόκριση σε πρώιμα τραύματα και την έχει αντικαταστήσει με ένα υψηλά λειτουργικό, ψεύτικο εαυτό». Αυτή η εναλλακτική περσόνα συχνά βγαίνει προς τα έξω ως πομπώδης, χειριστική, ιδιαιτέρως σκληρή και εγωιστική.
Δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση να είστε με έναν ερωτικό σύντροφο, γονέα, παιδί, συγγενή, συνάδελφο ή προϊστάμενο με χρόνιο ναρκισσισμό και να έχετε επηρεαστεί από τις μηχανορραφίες τους. Πώς λέτε σε κάποιον ή κάποια ότι συμπεριφέρεται ναρκισσιστικά; Στο παρόν άρθρο προτείνονται τέσσερις αποτελεσματικές ιδέες για να προσεγγίσετε σωστά ένα τέτοιο άτομο. Οι πρώτες δύο είναι έμμεσες και οι άλλες δύο άμεσες. Μπορείτε να τις χρησιμοποιήσετε ανάλογα με την κατάσταση.
Advertisment
1. Κάντε ξεκάθαρες ερωτήσεις
Ένας καλός τρόπος να κερδίσετε την προσοχή κάποιου με διπλωματικό τρόπο είναι οι ξεκάθαρες, συγκεκριμένες ερωτήσεις. Για παράδειγμα, όταν παρατηρήσετε το ναρκισσιστικό άτομο να έχει παράλογες απαιτήσεις (όπως το να περιμένει να κάνετε τα πράγματα πάντα με τον δικό τους τρόπο ή το να σας χειραγωγεί ώστε να ικανοποιείτε τις δικές του εγωιστικές ανάγκες), εστιάστε στη συμπεριφορά, κάνοντας κάποιες διερευνητικές ερωτήσεις για να δείτε αν διαθέτει αρκετή αυτεπίγνωση για να αναγνωρίσει το παράλογο και το άνισο που δημιουργεί στη σχέση σας.
Για παράδειγμα:
• «Σου φαίνεται λογικό αυτό που ζητάς;»
• «Αυτό που μου ζητάς σου φαίνεται δίκαιο;»
• «Μπορώ να έχω άποψη εγώ πάνω σε αυτό;»
• «Μου το ζητάς ή μου το λες;»
• «Περιμένεις από μένα πραγματικά να…»
Advertisment
Όταν θέτετε τις παραπάνω ερωτήσεις, τοποθετείτε μπροστά στον ναρκισσιστή έναν καθρέφτη, ώστε να δει την πραγματική φύση του ζητήματος που εκείνος δημιούργησε.
2. Χρησιμοποιήστε χιούμορ και ευστροφία
Το χιούμορ και η σπιρτάδα αποτελούν ισχυρά επικοινωνιακά εργαλεία. Πριν πολλά χρόνια, ήμουν στο δείπνο ενός φίλου, όταν ένας καλεσμένος, γνωστός για τον εγωιστικό απερίσκεπτο χαρακτήρα του, άρχισε να καταναλώνει μια δυσανάλογη ποσότητα φαγητού. Όταν ο οικοδεσπότης σχολίασε ότι το φαγητό χωριζόταν σε ίσα μέρη για όλους τους καλεσμένους και ότι έπρεπε να μοιραστεί, ο καλεσμένος είπε απαξιωτικά «Εγώ είμαι εντάξει» και πήρε λίγο ακόμα. «Φυσικά και είσαι εντάξει», απάντησε ο οικοδεσπότης με αυθόρμητο χιούμορ «γιατί μόνο αυτό έχει σημασία». Ο καλεσμένος επιτέλους αντιλήφθηκε το σχόλιο και συμπεριφέρθηκε ευγενικά για το υπόλοιπο της βραδιάς. Όταν χρησιμοποιείται σοφά, το έξυπνο χιούμορ μπορεί να δώσει τα φώτα του στην αλήθεια, να περιορίσει μια δύσκολη συμπεριφορά και να δείξει ότι έχετε την απαραίτητη αυτοκυριαρχία.
3. Διαχωρίστε τη συμπεριφορά από το άτομο
Ένας συχνά αποτελεσματικός τρόπος να επισημάνετε τον ναρκισσισμό ενός ατόμου, ενώ ταυτόχρονα του δείχνετε ότι διαθέτει ευελιξία να αλλάξει, είναι ο διαχωρισμός της συμπεριφοράς από το ίδιο το άτομο. Για παράδειγμα, αντί να δηλώσετε «είσαι ναρκισσιστής», πείτε, «συμπεριφέρεσαι σας ναρκισσιστής» ή «αυτό είναι ναρκισσιστικό».
Γιατί το «είσαι ναρκισσιστής» υπονοεί ότι ο ναρκισσισμός αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ύπαρξης του και ότι δεν υπάρχει τρόπος να αλλάξει. Από την άλλη πλευρά, αν παρατηρήσετε ένα κομμάτι της συμπεριφοράς του και του το επισημάνετε, το άτομο θα έχει την ικανότητα να αλλάξει, κάνοντας διαφορετικές, καλύτερες επιλογές.
4. Ρωτήστε άμεσα αν είναι ναρκισσιστής
Ο τελευταίος τρόπος είναι η απλή, άμεση ερώτηση «Θεωρείς τον εαυτό σου ναρκισσιστή;». Αυτή η ευθεία ερώτηση μπορεί να τον εκπλήξει, αλλά οι έρευνες υποδεικνύουν ότι πολλά ναρκισσιστικά άτομα, όταν έρχονται αντιμέτωπα με το πρόβλημα, όχι μόνο το παραδέχονται, αλλά νιώθουν περήφανοι γι αυτό. Καθώς οι ναρκισσιστές νιώθουν συχνά κατώτεροι μέσα τους, το να καυχιούνται για το εγωκεντρικό τους εξωτερικό χαρακτηριστικό τούς προσφέρει προσωρινό περισπασμό από τη βαθιά αίσθηση ανεπάρκειας και έλλειψης που έχουν.
Φυσικά, χρειάζεται κάτι περισσότερο από μια έμμεση ή ακόμα και άμεση υπενθύμιση για να οδηγήσει ένα ναρκισσιστικό άτομο να συμπεριφέρεται πιο λογικά, να επανεξετάσει τις πράξεις του ή να σας συμπεριφέρεται με σεβασμό.
Preston Ni, καθηγητής, εκπαιδευτής με ειδίκευση σε θέματα επαγγελματικής και διαπροσωπικής επικοινωνίας
Photo: Author/Depositphotos
