Γνωρίζουμε ένα άτομο που έχει τον σωστό συνδυασμό χαρακτηριστικών- κάνετε υπέροχες συζητήσεις μαζί, διασκεδάζετε, μοιράζεστε τις ίδιες αξίες, ευχαριστιέστε παρόμοια πράγματα, υπάρχει ξεχωριστή χημεία… όλοι έχουμε μια κάποια λίστα. Και αυτό το άτομο φαίνεται να διαθέτει (σχεδόν) όλα τα χαρακτηριστικά της λίστας μας. Και τυχαίνει κι εμείς να ταυτιζόμαστε με τη δική τους λίστα. Και κάπως έτσι… ερωτευόμαστε.
Και μετά απ’ αυτό τι; Ο έρωτας είναι συναρπαστικός. Ευχάριστος και αυθόρμητος. Και θέλουμε να τον απολαύσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο. Η επήρεια του έρωτα μοιάζει με εκείνη της κοκαΐνης: αν και νιώθουμε υπέροχα, δεν είναι καθόλου λογική. Είναι βέβαια μια πραγματική εμπειρία και σίγουρα έντονη. Αντλούμε ικανοποίηση, τον λαχταράμε και το πιθανότερο είναι ότι θα φερθούμε απερίσκεπτα ή θα αλλάξουμε τη ζωή μας γι’ αυτόν.
Advertisment
Και εδώ είναι το σημείο, όπου βουτάμε σε επικίνδυνα νερά. Αρχίζουμε όχι μόνο να αντιλαμβανόμαστε τι χρειάζεται να αλλάξουμε, να κάνουμε ή να θυσιάσουμε, για να περάσουμε περισσότερο χρόνο με αυτό το άτομο, αλλά επίσης δεν θέλουμε με τίποτα να τελειώσει. Εθιζόμαστε σε αυτόν και στην εμπειρία. Αρχίζουμε να σκεφτόμαστε το μέλλον και πώς μπορούμε να διατηρήσουμε αυτή την εμπειρία για όσο το δυνατόν περισσότερο χρόνο. Ίσως για πάντα, θα σκεφτούμε σίγουρα.
Πώς λοιπόν κρατάμε τον έρωτα; Αυτό που θέλουμε είναι να ικανοποιούμε συνεχώς το άλλο άτομο, για να μένει ευτυχισμένο. Η ευτυχία του μέσα στη σχέση θα μας διασφαλίσει ότι θα μείνει μαζί μας και μόνο έτσι συνεχίζουμε και εμείς ανέμελοι να νιώθουμε ευτυχισμένοι μέσα σε αυτό, σωστά;
Και σταδιακά, αρχίζουμε να συμβιβαζόμαστε. Συμβιβαζόμαστε ως προς το τι θέλουμε, τι μας αρέσει να κάνουμε, να τρώμε ή ποιον να βλέπουμε. Οι αλλαγές είναι διακριτικές στην αρχή, αλλά απόλυτα πραγματικές. Σιγά σιγά, υποχωρούμε, καταπιέζουμε, αλλάζουμε ή κρύβουμε κομμάτια του εαυτού μας. Αν συζήσουμε και/ή παντρευτούμε, η πίεση μπορεί να αυξηθεί, καθώς τότε θα είμαστε μαζί συνέχεια, κάθε μέρα και γνωρίζουμε όλο και περισσότερο τις λεπτομέρειες της ευτυχίας τους και πώς εμείς την επηρεάζουμε. Έχουμε πια αφιερωθεί σε αυτό και κάνουμε ο,τι χρειάζεται για να πετύχει.
Advertisment
Δεν είναι όλα αυτά απαραιτήτως άσχημα. Συνεχίζουμε να βιώνουμε στιγμές χαράς και ευχαρίστησης, όταν νιώθουμε εκείνη την ξεχωριστή σύνδεση ξανά- όταν θυμόμαστε ξανά τι είναι αυτό που αγαπάμε στον άλλο και όταν λαμβάνουμε την επιθυμητή ανταπόκριση. Και κάποιες από τις αλλαγές που κάνουμε μπορεί να αποδειχτούν καλές για εμάς, επειδή μέσα από αυτό μπορούμε να βρούμε κομμάτια του δικού μας καλύτερου εαυτού. Για παράδειγμα, ίσως υπάρχει για εμάς ένας καλύτερος τρόπος να εκφράζουμε το θυμό μας ή ίσως υπάρχουν πιο υγιείς επιλογές για το μέλλον μας.
Αλλά πολλά από αυτά που κάνουμε για να συντηρήσουμε τον έρωτα αποτελούν μια απόπειρα να τροποποιήσουμε τον εαυτό μας. Και φυσικά, δεν μπορούμε να αλλάξουμε το ποιοι είμαστε, τον πυρήνα του είναι μας, σωστά; Η φύση μας είναι αμετάβλητη, όπως και η υπόλοιπη φύση γενικά- οι σπόροι της βελανιδιάς θα γίνουν βελανιδιά, όσο κι αν εμείς θέλουμε να γίνουν ελιά. Με τον καιρό, η χαρά μπορεί να μετατραπεί σε έναν βαθύ πόνο, επειδή τελικά αγαπιόμαστε εν μέρει και όχι ολοκληρωτικά. Εκείνο το άλλο πρόσωπο- το άτομο που μας γνώρισε και μας ερωτεύθηκε- τώρα αγαπά μια τροποποιημένη εκδοχή του ποιοι είμαστε, μια εκδοχή που μόνο εν μέρει είναι αληθινή.
Αυτός ο έρωτας δεν μπορεί να μας γεμίσει και σίγουρα δεν φέρνει την αυθεντική ευτυχία. Είναι καλός, αλλά όχι αρκετά καλός. Για κάποιους, η μακροπρόθεσμη αυτή μορφή αγάπης αξίζει και εκεί αναδύεται ένα διαφορετικό είδος τρυφερότητας. Για άλλους, αυτή η μορφή αγάπης ενοχλεί. Και δεν τους γεμίζει.
Είναι δυνατό να πάρουμε μια διαφορετική πορεία; Τι θα συμβεί αν δεν συμβιβαστούμε; Τι θα γίνει αν δεν προσπαθήσουμε να αφήσουμε, να μεταβάλλουμε ή να αρνηθούμε κομμάτια του βαθύτερου εαυτού μας; Τι θα συμβεί αν δεν παλέψουμε να κρατήσουμε τον έρωτα; Τι θα συνέβαινε αν, αντιθέτως, μείνουμε στην αλήθεια της προσωρινότητας του έρωτα, αντί να προσπαθούμε να δημιουργήσουμε ένα μέλλον, στο οποίο θα διασφαλίζεται μια κάποια σταθερότητα, μια βεβαιότητα ότι θα μείνει για πάντα εδώ;
Κι αν δίναμε ενέργεια και προσπάθεια στο να μάθουμε, σε βαθύτερο επίπεδο, ποιος είναι τελικά ο άλλος; Κι αν το ζούσαμε, ακόμα κι αν ξέραμε ότι οποιαδήποτε στιγμή μπορεί αυτό να φύγει, να εξανεμιστεί στο επόμενο λεπτό ή στην επόμενη εβδομάδα; Κι αν ζητούσαμε το ίδιο κι από το άλλο άτομο; Στήριξη, χωρίς να σημαίνει ότι θα πάρουμε ακριβώς ο,τι θέλουμε. Μήπως τελικά είναι καλύτερο να αντιμετωπίσουμε το άγχος του έρωτα και της δέσμευσης, του φόβου της απώλειας; Μήπως τελικά υπάρχει ένα είδος έρωτα χωρίς σκληρούς συμβιβασμούς, αλλά με αμοιβαία στήριξη και αποδοχή;
Αυτό το είδος έρωτα και αγάπης μπορεί να οδηγεί ή να μην οδηγεί σε μια κοινή πορεία ζωής. Αν αυτός είναι ο στόχος, αυτός ο τρόπος δεν ανοίγει με βεβαιότητα την πορεία προς την εκπλήρωσή του. Για την ακρίβεια, αυτό το είδος αγάπης δεν έχει προδιαγεγραμμένη πορεία, δεν έχει χάρτη ή συγκεκριμένο στόχο- με την εξαίρεση της υπόσχεσης για ειλικρίνεια και αμοιβαία στήριξη. Η αλήθεια είναι πως πρόκειται για μια σχέση γεμάτη αβεβαιότητες. Πρόκειται για μια εμπειρία αγάπης που ίσως εξελιχθεί, ίσως και όχι. Όμως σίγουρα αξίζει να είναι αληθινή και πλήρης.
Ο έρωτας μόνο έτσι μπορεί να βιωθεί στο πλήρες φάσμα του και να ειδωθεί καθαρά ο λόγος ύπαρξής του. Και καθώς θα βασίζεται στην αλήθεια, θα φέρει μαζί του χαρά, ανακάλυψη και εξέλιξη.
Samantha Smithstein, Psy. D., κλινική ψυχολόγος
