Η ντοπαμίνη είναι ο χημικός κυρίαρχος της απόλαυσης στον εγκέφαλό μας. Αυτός ο νευροδιαβιβαστής είναι υπεύθυνος για μια πληθώρα ψυχικών και σωματικών διαδικασιών. Μαθαίνοντας πώς να πυροδοτείτε τη δική σας παραγωγή ντοπαμίνης με φυσικό τρόπο, μπορείτε να ξεπεράσετε τον κίνδυνο κατάθλιψης, άγχους, απάθειας και φόβου, ενώ παράλληλα τονώνετε την αίσθηση απόλαυσης, που προκαλείται από αυτή την απλή ορμόνη.
Η ντοπαμίνη είναι αυτή που ανταμείβει συγκεκριμένες συμπεριφορές μας, ώστε να θέλουμε να τις επαναλάβουμε, αλλά και ο λόγος που ορισμένες ναρκωτικές ουσίες είναι τόσο εθιστικές. Η κοκαΐνη, η ηρωίνη και άλλα οπιοειδή προκαλούν την «υπέρ ανταμοιβή» της ντοπαμίνης και κάνει αυτές τις ουσίες εξαιρετικά επιθυμητές, μέχρι να νιώσουμε τη στέρηση, μόλις το ναρκωτικό φύγει από τον οργανισμό μας. Τα οπιοειδή προσδένονται στους υποδοχείς οπιοειδών στον εγκέφαλο, αυξάνοντας την απελευθέρωση της ντοπαμίνης, αλλά μόλις φύγουν από τον οργανισμό, εκδηλώνεται μια αυξημένη ανάγκη για μεγαλύτερη δόση που θα προκαλέσει και μεγαλύτερη απελευθέρωση ντοπαμίνης.
Advertisment
Σε πειράματα που πραγματοποιήθηκαν σε εργαστηριακά ποντίκια, το νεύρο που προκαλεί την απελευθέρωση ντοπαμίνης ερεθιζόταν, κάθε φορά που εκείνα πίεζαν μια συσκευή. Τα ποντίκια σύντομα μάθαιναν να πιέζουν το μοχλό χιλιάδες φορές την ώρα, ώστε να νιώσουν μεγαλύτερη απόλαυση ξανά και ξανά. Σε ένα παρόμοιο με αυτό πείραμα, το οποίο πραγματοποιήθηκε αντιδεοντολογικά σε ανθρώπους, παρατηρήθηκε η ίδια αντίδραση. Στο πέρας τριών ωρών, ο συμμετέχων θα πίεζε το κουμπί, που πυροδοτούσε την έκρηξη ντοπαμίνης εκατοντάδες φορές, για να εντείνει την αίσθηση απόλαυσης.
Μπορούμε όμως να καταφέρουμε μικρές εκρήξεις ντοπαμίνης στον εγκέφαλό μας με λιγότερο αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές -όπως οι οικονομικές απολαβές, το σεξ, ακόμα και η νίκη σε παιχνίδια. Yπάρχουν και δραστηριότητες που μπορούν να αυξήσουν τον νευροδιαβιβαστή της απόλαυσης, χωρίς να προκαλούν κανένα εθισμό ή παρενέργεια. Έχουμε περιορισμένο αριθμό νευρώνων ντοπαμίνης στον εγκέφαλο (αποτελούν λιγότερο από το 0.0006% του συνόλου), αλλά μπορούμε να διεγείρουμε την ισχυρή δέσμη νεύρων στον εγκέφαλο, που συνδέουν τους νευρώνες ντοπαμίνης με το στόχο τους στον πρόσθιο εγκέφαλο.
Η ντοπαμίνη βέβαια κάνει πολλά περισσότερα από το να ενισχύει απλά την αίσθηση απόλαυσης και ευτυχίας. Είναι επίσης υπεύθυνη για τη ρύθμιση της μυϊκής μας κίνησης, τη βελτίωση της γνωστικής λειτουργίας, τη συγκέντρωση, τη λήψη αποφάσεων, την αξιολόγηση και επίλυση προβλημάτων και τη ρύθμιση της έκκρισης προλακτίνης. Η ντοπαμίνη, λοιπόν, είναι αναμφισβήτητα εξαιρετικά σημαντική για την ψυχική μας ευεξία και ευτυχία. Χωρίς επαρκή ποσότητα, τείνουμε να νιώθουμε θλίψη, σύγχυση, φόβο, αρνητική σκέψη και άλλα συναισθηματικά εμπόδια.
Advertisment
Φυσικοί τρόποι για να ανεβάσουμε τα επίπεδα ντοπαμίνης μας
Άσκηση
Η γυμναστική εκτοξεύει τα επίπεδα ντοπαμίνης στον εγκέφαλό μας. Το ίδιο συμβαίνει και με τη σεροτονίνη, αλλά και άλλες ενδορφίνες του οργανισμού μας. Η τακτική άσκηση προλαμβάνει την εμφάνιση κατάθλιψης, μειώνει το στρες και ενδυναμώνει το νου μας, ακριβώς στο βαθμό που ενδυναμώνει και το σώμα μας.
Φτιάξτε μια λίστα και διαγράψτε όσα επιτυγχάνετε/ολοκληρώνετε
Ο εγκέφαλος απελευθερώνει λίγη ντοπαμίνη κάθε φορά που εσείς ολοκληρώνετε κάτι επιτυχώς- ασχέτως του πόσο μεγάλο ή μικρό είναι αυτό. Για να ανεβάσετε αυτά τα επίπεδα, σπάστε, διαχωρίστε τις μεγάλες και πολύπλοκες εργασίες σε μικρότερα μέρη και διαγράψτε τα ένα προς ένα. Αυτή η συνήθεια έχει επίσης την τάση να σας κινητοποιεί να συνεχίζετε και ξεμπερδεύει το πνευματικό χάος στο νου σας.
Τροφές που ενισχύουν τα επίπεδα ντοπαμίνης
Η τυροσίνη, βασικό αμινοξύ του οργανισμού μας, είναι πρόδρομη ουσία της ντοπαμίνης. Η κατανάλωση τροφών λοιπόν, που περιέχουν τυροσίνη μπορεί να αυξήσει με φυσικό τρόπο τα επίπεδα της ντοπαμίνης σας. Τέτοιες τροφές είναι:
• Αυγά
• Πράσινο τσάι
• Γάλα
• Καρπούζι
• Καφές
• Αμύγδαλα
• Μπανάνες
• Σοκολάτα υγείας
• Γιαούρτι
Μειώστε τους λιποπολυσακχαρίτες σας
Είναι μια μεγάλη λέξη, αλλά στην ουσία πρόκειται για μια απλή ενδοτοξίνη που κάνει το ανοσοποιητικό σας σύστημα αναποτελεσματικό και επίσης αναστέλλει την παραγωγή ντοπαμίνης. Καταναλώνοντας τροφές που προστατεύουν το εντερικό σας σύστημα, όπως γιαούρτι, κεφίρ, κιμτσί και γενικά η πρόσληψη προβιοτικών, μπορούν να μειώσουν τα επίπεδα των λιποπολυσακχαριτών σας και να επιτρέψουν στη ντοπαμίνη να παράγεται με ομαλούς ρυθμούς.
Αποτοξίνωση
Η αποτοξίνωση είναι επίσης ζωτικής σημασίας. Η συσσώρευση πολλών τοξινών στον οργανισμό σας μπορεί να εμποδίσει την παραγωγή ντοπαμίνης. Υπάρχουν μυριάδες τρόποι να αποτοξινωθείτε, από την κατανάλωση πράσινων χυμών, μέχρι τα χάπια ενεργού άνθρακα. Όσο λιγότερες τοξίνες έχετε, τόσο πιο εύκολα ανεβάζετε τα επίπεδα ντοπαμίνης σας.
Ακούστε εμψυχωτική μουσική
Ένας από τους ευκολότερους και συντομότερους τρόπους να προκαλέσετε μια ωφέλιμη έκρηξη ντοπαμίνης στον εγκέφαλο είναι μέσω της μουσικής. Η μουσική προκαλεί εκείνες τις «κορυφαίες συναισθηματικές στιγμές», κάνοντάς σας να ανατριχιάζετε. Είναι δοκιμασμένη από την παλαιολιθική εποχή, οπότε και ισχύει!
Γίνετε δημιουργικοί
Δεν έχει σημασία το πώς θα εκφράσετε τη δημιουργικότητά σας· αν θα είναι μέσω της χειροτεχνίας, της μουσικής ή οποιοδήποτε άλλου μέσου. Κάθε δημιουργική δραστηριότητα αυξάνει τα επίπεδα της ντοπαμίνης. Χορέψτε, παρακολουθήστε μαθήματα σκιτσογραφίας, γράψτε ένα ποίημα, μαγειρέψτε κάτι καινούριο ή απλά προσπαθήστε να επιδιορθώσετε κάποια σπασμένη συσκευή στο σπίτι σας και θα ανταμειφθείτε άμεσα με υψηλότερα επίπεδα ντοπαμίνης.
Ξεκινήστε μια θετική συμπεριφορά
Αυτή η συμπεριφορά δεν προκαλεί μόνο άμεσα ενίσχυση της ντοπαμίνης σας, αλλά επίσης αποτελεί τη βάση για τη δημιουργία μόνιμων, θετικών συνηθειών. Επαναλάβετε αυτή τη θετική συμπεριφορά και θα δείτε ότι μόνο πλεονεκτήματα μπορεί να αποφέρει στην καθημερινότητά σας.
Συμπληρώματα
Δοκιμάστε:
• L-θεανίνη, που ενισχύει διάφορους νευροδιαβιβαστές στον εγκέφαλο, συμπεριλαμβανομένης της ντοπαμίνης. Το πράσινο τσάι αποτελεί πλούσια πηγή αυτού του αμινοξέος.
• κουρκουμίνη που βρίσκουμε στον κουρκουμά και αυξάνει έμμεσα την ντοπαμίνη στον εγκέφαλο.
• N-ακετυλο-L-τυροσίνη, που πρόκειται για συστατικό στοιχείο της ντοπαμίνης, οπότε η πρόσληψη μιας μέτριας δόσης στηρίζει την παραγωγή ντοπαμίνης στον εγκέφαλο.
Διαλογισμός και Yoga
Ο διαλογισμός και η yoga μπορούν αποτελεσματικά να μεταβάλλουν τους μηχανισμούς του εγκεφάλου που επιτρέπουν συχνότερες εκρήξεις ντοπαμίνης. Ένας από τους λόγους αυτής της μεσολάβησης είναι ο έλεγχος του στρες και συνήθως νιώθουμε καλά εξαιτίας της αύξησης του GABA και της ντοπαμίνης. Ο διαλογισμός επίσης μας απελευθερώνει από τα συνηθισμένα νευρωνικά μονοπάτια που μπλοκάρουν την απελευθέρωση ντοπαμίνης και άλλων νευροδιαβιβαστών της χαράς.
Photo: Author/Depositphotos
