Αναρωτιέστε καθόλου, κοιτώντας το σπίτι σας πώς καταφέρατε να το γεμίσετε με τόσα μικρά και μεγάλα πράγματα ή πώς το γραφείο σας έχει φτάσει να είναι θαμμένο κάτω από σωρούς χαρτιών και εγγράφων; Και τι συμβαίνει με το ημερολόγιό σας; Γιατί είναι τόσο γεμάτο με ραντεβού και εργασίες που πρέπει να γίνουν κάποια στιγμή αόριστα στο μέλλον;
Και ας μη μιλήσουμε για το email σας που είναι γεμάτο παλιά μηνύματα και διαφημίσεις. Όλο αυτό το χάος, θα το νιώθετε κι εσείς, πως δυσκολεύει τη ροή σας -όπως επίσης και την ικανότητά σας να κινείστε ευέλικτα και να σκέφτεστε απερίσπαστοι. Φαίνεται ότι η ψυχική σας ευεξία μπορεί επίσης να πέσει θύμα του «φαινομένου της ακαταστασίας».
Advertisment
Μια σειρά πρόσφατων μελετών πάνω στο στρες, στην ικανοποίηση από τη ζωή, στη σωματική υγεία και στις γνωστικές ικανότητες, μιλούν όλες για την αξία του μινιμαλισμού και της απλοποίηση της ζωής μας. Μια σχετικά πρόσφατη έρευνα για την αντίληψη του περιβάλλοντος σε σχέση με την ψυχική ευεξία εξέτασε τις σχέσεις ανάμεσα στην ακαταστασία του σπιτιού και στην υποκειμενική αίσθηση ευεξίας.
Η Catherine Roster και οι συνεργάτες της (2016) από το Πανεπιστήμιο του Νέου Μεξικού διερεύνησαν πώς η ακαταστασία επηρεάζει την αντίληψη ενός ατόμου για το σπίτι του και τελικά την αίσθηση ικανοποίησής του από τη ζωή. Η υπόθεση που έκαναν οι ερευνητές ήταν ότι επειδή πολλοί άνθρωποι ταυτίζονται βαθιά με το περιβάλλον τους, στο βαθμό που αυτό είναι χαώδες, μπορεί να επιδράσει αρνητικά στο πόσο απολαμβάνουν την ύπαρξή τους μέσα σε αυτό.
Η Roster et al. δεν προσδιόρισαν το σπίτι μόνο ως το φυσικό κατάλυμα ενός ανθρώπου, αλλά και ως το σημείο συσσώρευσης και βίωσης εμπειριών, νοημάτων και καταστάσεων που διαμορφώνουν και διαμορφώνονται από ένα άτομο κατά τη διάρκεια της ζωής του. Η ακαταστασία δυσκολεύει αυτή την πλοήγηση μέσα στον κόσμο.
Advertisment
Οι ερευνητές λοιπόν χρησιμοποίησαν ως δείγμα ενήλικες με ήπια προβλήματα ακαταστασίας (σχεδόν 1.500 ενήλικες ηλικίας 18 ετών και άνω) και τους ζήτησαν να αξιολογήσουν το βαθμό στον οποίο ένιωθαν δεμένοι συναισθηματικά με το σπίτι τους, με τα πράγματά τους και αν το σπίτι τους πρόσφερε ψυχολογική ασφάλεια.
Οι δύο πρώτοι παράγοντες του «δεσίματος» με το σπίτι και τα υπάρχοντα προέβλεπε θετικά την αίσθηση του ατόμου για ψυχολογική ασφάλεια στο σπίτι. Η ακαταστασία όμως, σχετιζόταν αρνητικά με αυτή και κατ’ επέκταση με τη συνολική ψυχική ευεξία των συμμετεχόντων. Όπως οι συγγραφείς συμπέραναν: «Η ακαταστασία είναι συχνά μια ύπουλη και φαινομενικά ακίνδυνη συνέπεια της επιθυμίας των ανθρώπων να ιδιοποιηθούν του χώρου και των αντικειμένων γύρω τους… όταν (η ακαταστασία) γίνεται υπερβολική, μπορεί να απειλήσει σωματικά και ψυχολογικά το άτομο και να το παγιδεύσει μέσα σε ένα δυσλειτουργικό περιβάλλον, συνεισφέροντας έτσι στην αύξηση της αίσθηση προσωπικού άγχους και των συναισθημάτων αποξένωσης και εκτοπισμού».
Τα βασικό κλειδί εδώ είναι το να πάρετε την απόφαση να ξεφορτωθείτε αυτό το χάος στον προσωπικό σας χώρο, με ή χωρίς τη βοήθεια άλλων ατόμων και να συνειδητοποιήσετε ότι μέχρι τώρα αυτό είχε και έχει κάποια επίδραση στην αίσθηση ευτυχίας σας. Σαν διαδικασία μπορεί να αποδειχθεί λίγο επώδυνη στην αρχή, αλλά το σίγουρο είναι ότι θα σας βοηθήσει να υπερπηδήσετε κάποια σημαντικά εμπόδια στο δρόμο σας για την επίτευξη ψυχικής ευεξίας.
5 κύριοι λόγοι για να απλουστεύσετε τη ζωή σας σήμερα
1. Χαμηλά επίπεδα ψυχικής ευημερίας
Η καθημερινότητα μέσα σε ακαταστασία εμποδίζει τη θετική ταύτιση με το σπίτι σας, το οποίο θα έπρεπε να αποτελεί καταφύγιο για εσάς από τον εξωτερικό κόσμο και ένα μέρος για το οποίο να νιώθετε περήφανοι. Τα υπερβολικά πολλά πράγματα μέσα σε ένα τόσο μικρό χώρο είναι πιθανό να σας κάνουν να νιώθετε ότι το περιβάλλον του σπιτιού σας είναι ο εχθρός σας και όχι ο φίλος σας.
2. Ανθυγιεινή διατροφή
Μια Αυστραλο- αμερικάνικη μελέτη που έλαβε χώρα από τους Lenny Vartarian et al. (2017) έδειξε ότι οι άνθρωποι καταναλώνουν στην πραγματικότητα περισσότερα μπισκότα και σνακ, αν το περιβάλλον στο οποίο τους δίνεται η επιλογή τροφών είναι χαοτικό, ένα χαρακτηριστικό που τους κάνει να νιώθουν άγχος. Όταν η κουζίνα, στην οποία προσφέρθηκε στους συμμετέχοντες η επιλογή, ήταν ακατάστατη, οι επιλογές ήταν δύο φορές πιο ανθυγιεινές απ’ ότι όταν η επιλογή γινόταν σε μια κανονικά τακτοποιημένη κουζίνα.
3. Χαμηλά επίπεδα ψυχικής υγείας
Μελετώντας έναν αιώνα ερευνών πάνω στο στρες και την ψυχική ευημερία, οι Paul Bliese και οι συνάδελφοί του (2017) από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Καρολίνα συμπέραναν ότι, σε κάποιες από τις πρώτες έρευνες που διεξήχθησαν για το στρες και τον εργασιακό χώρο, το άνετο περιβάλλον θεωρούνταν ως απαραίτητη προϋπόθεση για την αίσθηση ψυχικής υγείας.
Αν και οι πρόσφατες έρευνες έχουν στραφεί περισσότερο προς την ψυχική και σωματική ασφάλεια του σπιτιού, το ίδιο μπορεί να ειπωθεί και για το εργασιακό περιβάλλον, στο οποίο περνάμε ένα μεγάλο μέρος της ημέρας μας. Άλλες έρευνες έχουν αναδείξει το πόσο σημαντικό είναι οι υπάλληλοι να έχουν τη δυνατότητα να οικειοποιούνται του χώρου στον οποίο εργάζονται, βάζοντας τις δικές τους πινελιές.
4. Λιγότερο αποδοτική οπτική επεξεργασία
Στην πραγματικότητα είναι δυσκολότερο να διαβάσουμε τα συναισθήματα των άλλων, όταν το οπτικό μας περιβάλλον είναι γεμάτο τυχαία, πολλά ερεθίσματα. Κατά την εξέταση της επίδρασης της ακαταστασίας στην αντίληψη των σκηνών στις ταινίες, οι James Cutting και Kacie Armstrong (2016) από το Πανεπιστήμιο του Cornell βρήκαν ότι όταν το φόντο μιας σκηνής ήταν εξαιρετικά ακατάστατο, οι θεατές δυσκολεύονταν να ερμηνεύσουν τις συναισθηματικές εκφράσεις στα πρόσωπα των χαρακτήρων. Αν αυτό ισχύει και στην καθημερινότητα, σημαίνει ότι όταν προσπαθούμε να καταλάβουμε το πώς νιώθει κάποιο άλλο άτομο, είμαστε λιγότερο ακριβείς, βρισκόμενοι μέσα σε ένα χαώδες περιβάλλον.
5. Αποδυνάμωση της μνημονικής ικανότητας
Το πνευματικό χάος αποτελεί μια κατάσταση του νου, κατά την οποία δεν μπορείτε να περιορίσετε, να καταστείλετε τις άχρηστες πληροφορίες. Η Lynn Hasher από το Πανεπιστήμιο του Τορόντο πρότεινε κάποια χρόνια πριν ότι η πνευματική ακαταστασία είναι ένας από τους βασικούς υπόπτους στην πρόκληση απώλειας μνήμης που σχετίζεται με την ηλικία. Η έρευνά της μέχρι σήμερα συνεχίζει να στηρίζει αυτή την υπόθεση.
Αν δυσκολεύεστε να επεξεργαστείτε δεδομένα και νιώθετε σαν ο εγκέφαλός σας να έχει υπερφορτωθεί, τότε θα είστε μάλλον πιο αργοί και λιγότερο αποδοτικοί κατά την επεξεργασία πληροφοριών. Ως αποτέλεσμα, θα δυσκολεύεστε να φέρετε σε πέρας εργασίες που απαιτούν τη λειτουργία της βραχύχρονης μνήμης, αλλά και θα έχετε πρόβλημα στο να ανακαλείτε ονόματα ατόμων που γνωρίζετε.
