Είστε από τη φύση σας συμπονετικοί, νοιάζεστε για τους άλλους και νιώθετε υποχρεωμένοι να ενεργείτε με βάση αυτά τα συναισθήματα. Το πιο δυνατό σας σημείο είναι να φροντίζετε τους άλλους. Δεν μπορείτε να πείτε “όχι” σε ένα αίτημα για βοήθεια. Είστε ο άνθρωπος στον οποίο στρέφονται φίλοι και συγγενείς για συναισθηματική συμπαράσταση. Έλκεστε να εργαστείτε, ή εργάζεστε ήδη, σε κάποιο επαγγελματικό πεδίο φροντίδας, όπως η νοσηλευτική, η ψυχοθεραπεία, η κοινωνική εργασία, η διδασκαλία, η μαγειρική ή η φροντίδα παιδιών.
Καταλήγετε να φροντίζετε τους άλλους, είτε το θέλετε είτε όχι. Ήταν το πεπρωμένο σας να γίνετε ο Φροντιστής της οικογένειάς σας. Ακόμα και στα παιδικά σας χρόνια φροντίζατε τα αδέλφια σας. Συχνά δίνετε περισσότερα απ’ όσα παίρνετε. Σας είναι αδύνατον να γυρίσετε την πλάτη σε κάποιον που φροντίζετε, ακόμα και όταν είστε θυμωμένοι. Συχνά καταλαβαίνετε τι χρειάζονται οι άλλοι πριν καν το ζητήσουν.
Advertisment
Βγάζετε τον καλύτερό σας εαυτό στους άλλους. Σας λένε ότι ξέρετε να τους ακούτε. Θεωρείτε ότι η βοήθεια προς τους άλλους είναι η αποστολή σας. Βάζετε τις ανάγκες τους πάνω από τις δικές σας. Είστε ζωντανό υπόδειγμα συμπόνιας και γενναιοδωρίας στον κόσμο. Αν αναγνωρίζετε πολλά από τα πρότυπα συμπεριφοράς του Φροντιστή και τα χαρακτηριστικά που περιγράφονται σε αυτό το κεφάλαιο, τότε κατά πάσα πιθανότητα αυτό είναι το αρχέτυπό σας.
Μπορεί να θεωρούσατε τον εαυτό σας άνθρωπο που νοιάζεται για τους άλλους, αλλά να μην είχατε φτάσει ποτέ στη συνειδητοποίηση Είμαι το αρχέτυπο του Φροντιστή. Πώς μπορεί να αλλάξει η ζωή σας αν ξέρετε ότι είστε αρχετυπικός Φροντιστής;
Η αυτογνωσία ανοίγει πολλές δυνατότητες. Αν αγκαλιάσετε την αρχετυπική σας ταυτότητα μπορεί να επανεξετάσετε κάποιες πρακτικές πλευρές της ζωής σας, όπως το είδος της δουλειάς ή της καριέρας που θέλετε να έχετε, ή πώς θα κατατάξετε τις προτεραιότητές σας. Όμως θα σας αγγίξει επίσης σε ένα βαθύτερο επίπεδο.
Advertisment
Το αρχέτυπό σας είναι ένα “σχεδιάγραμμα” του σκοπού της ζωής σας, και όταν συνδέεστε με αυτό έχει τη δύναμη να μεταμορφώσει όχι μόνο τη δική σας ζωή, αλλά και τις ζωές των άλλων. Ενσαρκώνοντας το αρχέτυπο του Φροντιστή, λειτουργείτε ως υπόδειγμα συμπόνιας και γενναιοδωρίας γενικότερα για τον κόσμο.
Οι Φροντιστές μπορεί να είναι πολύ ισχυροί “παίχτες” στην παγκόσμια σκηνή.
Τα άτομα με αυτό το αρχέτυπο συχνά καταλαμβάνουν σημαντικές θέσεις επειδή είναι πολύ συντονισμένοι με τους άλλους και φροντίζουν με κάθε τρόπο τους υφισταμένους, τους συναδέλφους και την κοινότητά τους. Φυσικά, μερικοί από τους καλύτερους Φροντιστές είναι γονείς, αλλά και η Μητέρα Τερέζα δεν ήταν Φροντίστρια; Τα παιδιά της ήταν οι φτωχοί της Καλκούτας, οι μοναχές του τάγματος των Αδελφών του Ελέους, οι εθελοντές που συνέρρεαν στην ιεραποστολή της κατά χιλιάδες – ουσιαστικά, όλη η ανθρωπότητα. Και ήταν εξίσου ισχυρή με οποιονδήποτε από τους παγκόσμιους ηγέτες.
Το αρχέτυπο του φροντιστή
Αντλώντας από τη δύναμη του Φροντιστή
Αφού ταυτιστείτε με το αρχέτυπο του Φροντιστή, πρέπει να αρχίσετε να το εκφράζετε στη ζωή σας. Ένας τρόπος για να το κάνετε αυτό είναι να είστε αυθεντικοί στον τρόπο που δίνετε. Αν δίνετε από υποχρέωση – κάποιος στέκεται μπροστά σας και χρειάζεται απεγνωσμένα βοήθεια, πώς μπορείτε λοιπόν να αρνηθείτε; – μπορεί τελικά να κάνετε πιο πολύ κακό παρά καλό όχι μόνο στον άνθρωπο που βοηθάτε, αλλά και στον εαυτό σας.
Για να είστε αληθινοί απέναντι στο αρχέτυπο του Φροντιστή πρέπει να δίνετε με την καρδιά σας. Πριν σπεύσετε να βοηθήσετε, σταματήστε συνειδητά και βεβαιωθείτε ότι δεν ανταποκρίνεστε από συνήθεια και μόνο.
Μια άλλη πλευρά της αυθεντικής φροντίδας είναι να εξετάσετε αν η βοήθειά σας είναι όντως το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε για τον άνθρωπο που έχει ανάγκη. Μπορεί κάποιος άλλος να έχει πιο κατάλληλα προσόντα για να λύσει το πρόβλημά του ή να του δώσει τη βοήθεια που χρειάζεται.
Για να αντλήσετε από τη δύναμη του αρχετύπου του Φροντιστή πρέπει να μάθετε πώς να εξισορροπείτε τη φροντίδα σας
Ένα βασικό σημείο είναι να δεσμευτείτε να εστιάσετε τη φροντίδα σας και στον εαυτό σας. Μπορείτε να δώσετε και στον εαυτό σας την ίδια προσοχή και βοήθεια που δίνετε τόσο εύκολα στους άλλους. Στην αρχή μπορεί να νιώσετε αμηχανία, να αισθανθείτε ότι αυτό που κάνετε είναι τεχνητό και βεβιασμένο. Αυτό είναι φυσικό αφού γκρεμίζετε συνήθειες μιας ολόκληρης ζωής. Όμως μπορείτε να αρχίσετε σιγά – σιγά, με απλές πράξεις:
1. Επανεκπαιδεύστε τον εαυτό σας ώστε να μπορείτε να λέτε “όχι” όταν μέσα σας θέλετε να πείτε “ναι”. Δεν θα το κάνετε αυτό από αντίδραση και μόνο. Είναι απαραίτητο για να καθορίσετε συναισθηματικά όρια. Την επόμενη φορά που το παιδί σας θα απαιτήσει “Μαμά, φέρε μου ένα ποτήρι νερό”, μπορείτε να πείτε “Όχι, αγάπη μου. Πήγαινε πάρ’ το μόνος σου, σε παρακαλώ”.
Το ωραίο όταν κάνετε εξάσκηση στο να λέτε “όχι” είναι ότι έτσι μαθαίνετε να παίρνετε αποφάσεις συνειδητά και όχι αυτόματα. Επιπλέον, αν κάνετε μια παύση για να σκεφτείτε πριν δράσετε, θα μπορείτε να εκτιμήσετε καλύτερα πότε η σωστή απάντηση είναι να πείτε “ναι”.
2. Δείχνετε διάκριση. Αν κάνετε μια παύση πριν σπεύσετε να βοηθήσετε, θα μπορείτε επίσης να σκεφτείτε καλύτερα τις συνέπειες των πράξεών σας. Μπορείτε να ρωτήσετε τον εαυτό σας αν ο άνθρωπος που χρειάζεται τη βοήθειά σας μπορεί να τα βγάλει πέρα αν δεν επέμβετε. Θα μάθετε να βλέπετε τη διαφορά ανάμεσα σε εκείνους που έχουν πραγματικά ανάγκη και εκείνους που απλά φέρονται έτσι ενώ θα μπορούσαν να κάνουν κάτι μόνοι τους.
3. Έχετε εμπιστοσύνη ότι θα υπάρξει βοήθεια όταν τη χρειαστείτε. Οι Φροντιστές δυσκολεύονται να εμπιστευτούν τους άλλους, να πιστέψουν ότι θα σταθούν δίπλα τους αν τους χρειαστούν. Ο λόγος είναι ίσως ότι οι άλλοι δεν ήταν δίπλα σας στα παιδικά σας χρόνια. Μήπως όμως είναι επίσης επειδή έχετε “εκπαιδεύσει” τους άλλους να μην νοιάζονται, αποκρούοντας τις προσπάθειές τους να σας βοηθήσουν; Το να αφήσετε τους άλλους να σας φροντίσουν μπορεί να είναι το πιο δύσκολο μάθημα για το Φροντιστή, αλλά η ευημερία σας εξαρτάται από αυτό.
4. Μην είστε συνεχώς διαθέσιμοι. Να μια πρόκληση για το Φροντιστή: Βγείτε για φαγητό και αφήστε σπίτι το iPad και το κινητό σας. Επιτρέψτε στον εαυτό σας να είναι “εκτός υπηρεσίας” για μερικές ώρες.
5. Κάντε ένα τσεκάπ. Σοβαρά. Όλοι οι άλλοι καταφέρνουν να πάνε στο γιατρό, αλλά το Φροντιστή πρέπει να τον πάνε με φορείο μέχρι να παραδεχτεί επιτέλους ότι δεν είναι η Βιονική Γυναίκα ή ο Βιονικός Άντρας. Προγραμματίστε τσεκάπ με το γιατρό σας και πηγαίνετε τακτικά στον οδοντίατρο.
6. Υιοθετείστε. Όχι παιδί, εκτός αν το θέλετε. Αν το επιτρέπει ο τρόπος ζωής σας, σκεφτείτε να υιοθετήσετε ένα κατοικίδιο. Τα κατοικίδια μας χρειάζονται απεγνωσμένα. Ένας σκύλος ή ένας παπαγάλος δεν μπορεί να μαγειρέψει μόνος του. Τα κατοικίδια μας αγαπούν χωρίς όρους, ακόμη και όταν τα αγνοούμε για ώρες. Το να “σώσετε” ένα κατοικίδιο από ένα καταφύγιο ζώων ταιριάζει απόλυτα με το χαρακτήρα αυτού του αρχετύπου.
Όπως συμβαίνει και με όλα τα άλλα αρχέτυπα, το να αποδεχτείτε τη δύναμη του Φροντιστή σημαίνει σε μεγάλο βαθμό να καταλάβετε τι σας ενδυναμώνει για να προχωρήσετε στη ζωή σας και τι μπορεί να εμποδίσει την πρόοδό σας.
Πώς αντλείτε δύναμη
-Όταν αποφασίζετε συνειδητά πότε και πώς θα φροντίσετε κάποιον.
-Όταν φροντίζετε τους άλλους από συμπόνια, ποτέ από τύψεις ή υποχρέωση.
-Όταν φροντίζετε τον εαυτό σας ώστε να έχετε την απαραίτητη σωματική, συναισθηματική και πνευματική αντοχή για να φροντίζετε τους άλλους.
-Όταν αποδέχεστε πλήρως ότι ο προορισμός σας είναι να βοηθάτε τους άλλους.
Πώς χάνετε τη δύναμή σας (και πώς να την ανακτήσετε)
-Όταν επιτρέπετε στο φόβο για το τι θα σκεφτούν οι άλλοι να ελέγχει τις πράξεις σας. Εστιάστε στο να κάνετε, όχι στο να ανησυχείτε, και να θυμάστε πως κάνετε ό,τι καλύτερο μπορείτε.
-Όταν φροντίζετε τους άλλους για να κερδίσετε αγάπη ή άλλες ανταμοιβές. Αν νιώσετε ότι αρχίζετε να γίνεστε χειριστικοί, απομακρυνθείτε μέχρι να αισθανθείτε ότι τα κίνητρά σας είναι πάλι αγνά.
-Όταν αρνείστε τη βοήθεια που σας δίνουν οι άλλοι. Απλώς δεχτείτε την. Μην ξεχνάτε, η πρόκληση του Φροντιστή είναι να φροντίζει τον εαυτό του.
Λίστα βασικών σημείων για τον Φροντιστή
-Αφιερώνω χρόνο για να φροντίζω τον εαυτό μου.
-Φροντίζω τον εαυτό μου όσο φροντίζω τους άλλους.
-Μαθαίνω να διακρίνω πότε να βοηθώ και πότε όχι.
-Δεν αισθάνομαι πικρία με εκείνους που έχω επιλέξει να βοηθήσω.
-Θα εκπληρώσω ευχαρίστως τον προορισμό μου να φροντίζω τους άλλους. Είμαι ευγνώμων που έχω την ευκαιρία να τους βοηθήσω.
-Εκτιμώ αυτά που κάνουν οι άλλοι για εμένα και δέχομαι τη φροντίδα τους αδιαμαρτύρητα.
-Ζητώ βοήθεια όταν τη χρειάζομαι και τη δέχομαι όταν μου τη δίνουν.
Ο φροντιστής είναι ένα από τα πιο αγαπητά αρχέτυπα. Αν έχετε αυτό το αρχέτυπο, πρέπει να συνειδητοποιήσετε ότι ο προορισμός σας είναι να φροντίζετε τους άλλους. Αυτό θα σας προσελκύσει αυτομάτως σε εκείνους που χρειάζονται τη φροντίδα σας. Αναγνωρίστε ότι, όπως τους βοηθάτε εσείς, έτσι σας βοηθούν κι αυτοί. Είναι οι δάσκαλοί σας στη ζωή.
“Αρχέτυπα” Caroline Myss Eκδόσεις Διόπτρα
