Η απώλεια ενός αγαπημένου κατοικίδιου μπορεί να είναι μια συναισθηματικά δυσβάσταχτη εμπειρία. Δυστυχώς, σε επίπεδο κοινωνίας, δεν αναγνωρίζουμε πόσο επώδυνη μπορεί να είναι μια τέτοια απώλεια και πόσο πολύ μπορεί να επιβαρύνει την ψυχική και σωματική μας υγεία, ακόμα και τις βασικές μας καθημερινές λειτουργίες.
Πρόσφατα, το επιστημονικό περιοδικό The New England Journal of Medicine ανέφερε ένα περιστατικό, όπου μια γυναίκα, η οποία έχασε τον σκύλο της, εμφάνισε το Σύνδρομο της Πληγωμένης Καρδιάς- μία πάθηση, κατά την οποία το άτομο εμφανίζει συμπτώματα που μιμούνται εκείνα ενός καρδιακούς εμφράγματος. Όσο κι αν αυτό το περιστατικό αναδημοσιεύτηκε ανά τον κόσμο, δεν άλλαξε τη βασική, γενική μας στάση.
Advertisment
Για παράδειγμα, ελάχιστοι είναι εκείνοι οι εργαζόμενοι που θα ζητούσαν άδεια για να πενθήσουν ένα αγαπημένο κατοικίδιο. Φοβόμαστε ότι αν το κάνουμε, θα φανούμε υπερβολικά αδύναμοι και συναισθηματικοί. Και οι εργοδότες, φυσικά, θα τον θεωρούσαν γελοίο λόγο.
Το γεγονός ότι η κοινωνία δεν αναγνωρίζει την απώλεια ενός κατοικίδιου ως σημαντική έχει επιβαρυντικές επιδράσεις στην ικανότητά μας να αναρρώσουμε. Δεν μας στερεί μόνο την κοινωνική στήριξη, αλλά μας κάνει να νιώθουμε ντροπή για το γεγονός ότι πονάμε και δισταγμό στο να αναφέρουμε οτιδήποτε γι’ αυτό. Είναι πιθανό ακόμα και να αναρωτηθούμε μήπως κάτι δεν πάει καλά με εμάς και να αμφιβάλλουμε για το πόσο «δυσανάλογα» νιώθουμε αναφορικά με τη σημασία της απώλειας.
Γιατί, όμως, ο θάνατος ενός κατοικίδιου είναι τόσο επώδυνος, γιατί διαταράσσει τη ζωή μας και γιατί παίρνουμε τέτοια γεγονότα τόσο σοβαρά, σε σύγκριση με αυτό που «επιβάλλει» η κοινωνία;
Advertisment
5 λόγοι για τους οποίους πρέπει να παίρνουμε στα σοβαρά την απώλεια ενός κατοικίδιου
1. Η απώλεια ενός κατοικίδιου μπορεί να μας πονέσει τόσο όσο και η απώλεια ενός συγγενή
Οι περισσότεροι ιδιοκτήτες κατοικίδιων τα θεωρούν μέρος της οικογένειάς τους. Συγκεκριμένα, πολλοί είναι εκείνοι που ζώντας μόνοι, θεωρούν το κατοικίδιό τους το πιο στενό μέλος της οικογένειάς τους. Μπορεί να βλέπουν τους γονείς ή τους συγγενείς τους αρκετές φορές το χρόνο, αλλά η γάτα, ο σκύλος, το πουλί, το άλογό τους, αποτελεί μέρος της καθημερινότητάς τους και ως τέτοιο, ο θάνατός τους είναι πολύ πιθανό να τους πονέσει περισσότερο απ’ ότι εκείνος ενός γεωγραφικά (και όχι μόνο) μακρινού συγγενή.
2. Όλα τα κατοικίδια είναι και θεραπευτικά
Είτε είναι εκπαιδευμένα, είτε όχι, όλα τα κατοικίδια έχουν την ιδιότητα του θεραπευτή ως ένα βαθμό. Η απλή τους παρουσία και μόνο παρέχει συντροφιά, μειώνει τη μοναξιά και την κατάθλιψη και ανακουφίζει από το άγχος. Όταν τα χάνουμε, χάνουμε μια σημαντική, και συχνά ζωτική, πηγή στήριξης και παρηγοριάς.
3. Η φροντίδα τους μας κάνει να νιώθουμε καλύτερα με τον εαυτό μας
Η φροντίδα ενός άλλου όντος, είτε αυτό είναι άνθρωπος, είτε ζώο, έχει αποδειχτεί ότι βοηθά τη διάθεση και την αυτοεκτίμησή μας και αυξάνει συναισθήματα θετικής ψυχικής ευεξίας και σκοπού. Όταν ένα κατοικίδιο πεθαίνει, χάνουμε επίσης μια σημαντική πηγή συναισθηματικής αυτοφροντίδας.
4. Η καθημερινότητά μας διαταράσσεται
Η φροντίδα ενός κατοικίδιου απαιτεί μια ρουτίνα και μια ευθύνη, σύμφωνα με τις οποίες οργανώνουμε τη μέρα μας. Κάνουμε γυμναστική, βγάζοντας τον σκύλο μας βόλτα, ξυπνάμε νωρίς για να ταΐσουμε τη γάτα και ανυπομονούμε για το σαββατοκύριακο όπου θα ιππεύσουμε το άλογό μας. Ο θάνατός τους διαταράσσει αυτή τη ρουτίνα που μας παρέχει δομή και δίνει νόημα στις πράξεις μας. Γι’ αυτό, εκτός από συναισθηματικό πόνο, νιώθουμε χαμένοι τις επόμενες μέρες και εβδομάδες μετά την απώλειά τους.
5. Χάνουμε πλευρές της ταυτότητάς μας
Πολλοί είναι οι ιδιοκτήτες σκύλων που είναι πιθανότερο να αναγνωρίζονται από τους γείτονες με το όνομα του ζώου τους, παρά με το δικό τους. Και κάθε φορά που βγαίνουν έξω, παίρνουν προσοχή από τους γύρω τους. Επίσης, διαδικτυακά, οι σελίδες και οι φωτογραφίες των αγαπημένων μας κατοικίδιων έχουν περισσότερους ακόλουθους σε σύγκριση με τις δικές μας. Ως εκ τούτου, τα κατοικίδιά μας γίνονται μέρος του αυτο – προσδιορισμού μας και η απώλειά τους προκαλεί μια ρήξη στην αίσθηση του εαυτού μας. Χωρίς αυτά, γινόμαστε αόρατοι για πολλούς ανθρώπους.
Ο θάνατος ενός κατοικίδιου δεν μας πονά απλά· προκαλεί πραγματικό και σοβαρό πένθος, όπως και τις ανάλογες συμπεριφορές. Είναι ώρα, λοιπόν, να πάρουμε αυτού του είδους την απώλεια στα σοβαρά, τόσο σε προσωπικό, όσο και σε κοινωνικό επίπεδο.
Guy Winch, ψυχολόγος
