Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στην HDL και στην LDL χοληστερίνη;

Μαζί με το κάπνισμα και την υπέρταση, τα υψηλά επίπεδα χοληστερίνης στο αίμα αποτελούν έναν από τους κυριότερους παράγοντες επικινδυνότητας για την καρδιοπάθεια. Έχουμε,

Μαζί με το κάπνισμα και την υπέρταση, τα υψηλά επίπεδα χοληστερίνης στο αίμα αποτελούν έναν από τους κυριότερους παράγοντες επικινδυνότητας για την καρδιοπάθεια. Έχουμε, όμως, τη δυνατότητα να μειώσουμε την χοληστερίνη μας με υγιεινή διατροφή, άσκηση και κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή.

Οι δύο κύριοι τύποι χοληστερίνης είναι η λιποπρωτεΐνη υψηλής πυκνότητας (HDL) ή η «καλή» χοληστερίνη και η λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας (LDL) ή η «κακή» χοληστερίνη. Ο οργανισμός σας χρειάζεται κάποιο επίπεδο χοληστερίνης, αλλά τα υψηλά επίπεδα μπορεί να αποδειχθούν επικίνδυνα.

Advertisment

Στο παρόν άρθρο, εστιάζουμε λεπτομερώς στους δύο τύπους χοληστερίνης, συμπεριλαμβανομένου του τι μας κάνει καλό και τι μας βλάπτει, όπως επίσης και το πώς χρειάζεται να διατηρηθούμε σε υγιή επίπεδα.

Χοληστερίνη HDL vs. LDL

Η χοληστερίνη LDL ονομάζεται τις περισσότερες φορές κακή χοληστερίνη. Αν υπάρχει πολύ από αυτή στο αίμα μας, συσσωρεύεται στα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων, κάνοντάς τα σκληρά και στενά. Η συσσώρευση της LDL μειώνει τη ροή του αίματος και αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιακού εμφράγματος και εγκεφαλικού επεισοδίου.

Η HDL ή καλή χοληστερίνη μπορεί να μεταφέρει την LDL από το αίμα στο ήπαρ, ώστε να διασπαστεί και να απομακρυνθεί από τον οργανισμό. Η HDL προσδιορίζεται ως καλή χοληστερίνη, επειδή μειώνει τα επίπεδα της χοληστερίνης στο αίμα. Τα υψηλότερα επίπεδα HDL συνδέονται με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιακών εμφραγμάτων και καρδιοπαθειών.

Advertisment

Ποιο είναι το ιδανικό εύρος;

Η χοληστερίνη μετριέται σε χιλιοστόγραμμα ανά δέκατο του λίτρου (mg/dL). Οι οδηγίες για τα επίπεδα της υγιούς χοληστερίνης είναι οι ακόλουθες:

• Συνολική χοληστερίνη κάτω από 200 mg/dL

• LDL χοληστερίνη λιγότερο από 100 mg/dL

• HDL χοληστερίνη πάνω από 40 mg/dL

Βεβαίως, υπάρχουν διαφορές ανά περιοχή και χώρες, οπότε το καλύτερο είναι να συμβουλευτείτε το γιατρό σας για τα πιο ακριβή και ενημερωμένα επίπεδα.

Αναλογία συνολικής χοληστερίνης με επίπεδα HDL

Η συνολική χοληστερίνη σε αναλογία με την HDL μπορεί να μας βοηθήσει να μάθουμε αν καταναλώνουμε αρκετή καλή χοληστερίνη και να μειώσουμε τις πηγές της κακής. Μπορεί να μετρηθεί διαιρώντας τη συνολική χοληστερίνη με τα επίπεδα της HDL.

Ιδανικά, η αναλογία πρέπει να είναι κάτω από 4. Όσο χαμηλότερο το νούμερο, τόσο πιο υγιή τα επίπεδα της χοληστερίνης μας. Η συνολική χοληστερίνη παρουσιάζει διακυμάνσεις, οπότε μπορεί να χρειαστούν παραπάνω από μια αιματολογικές εξετάσεις και σίγουρα το πρωί πριν φάμε.

Οι έρευνες υποστηρίζουν ότι η αναλογία της συνολικής σε σχέση με την HDL αποτελεί καλό δείκτη του κινδύνου εμφάνισης καρδιοπάθειας σε σύγκριση με τον προσδιορισμό μόνο των επιπέδων της LDL χοληστερίνης.

Επίπεδα μη – HDL χοληστερίνης

Μια άλλη μέθοδος αξιολόγησης των επιπέδων της χοληστερίνης είναι μέσω του υπολογισμού των επιπέδων της μη – HDL. Αυτή υπολογίζεται, αφαιρώντας την HDL από τη συνολική χοληστερίνη. Αυτή η μέθοδος θεωρείται ότι είναι πιο ακριβής από ορισμένους γιατρούς, επειδή περιλαμβάνει τα πολύ χαμηλά επίπεδα λιποπρωτεΐνης χαμηλής πυκνότητας (VLDL) στον υπολογισμό.

Όπως και με την χοληστερίνη LDL, η VLDL μπορεί να συσσωρευτεί στα εσωτερικά τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων, φαινόμενο που είναι φυσικά ανεπιθύμητο. Ιδανικά, τα επίπεδα της μη HDL χρειάζεται να είναι κάτω από 130 mg/dL. Τα υψηλότερα ποσοστά αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιοπαθειών.

Αιτίες της υψηλής χοληστερίνης LDL

Οι λόγοι για τα υψηλά επίπεδα της LDL περιλαμβάνουν:

• Διατροφή πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά: Ένα διατροφικό πρόγραμμα πλούσιο σε κορεσμένα και υδρογονωμένα λιπαρά μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα της LDL.

• Αδράνεια: Η έλλειψη επαρκούς άσκησης μπορεί να οδηγήσει σε απόκτηση βάρους, κάτι που συνδέεται με αυξημένα επίπεδα χοληστερίνης.

• Παχυσαρκία: Όσοι είναι υπέρβαροι, έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης υψηλών επιπέδων χοληστερίνης.

• Κάπνισμα: Μια χημική ουσία στα τσιγάρα μειώνει τα επίπεδα της HDL και βλάπτει τα τοιχώματα και την κυκλοφορία των αιμοφόρων αγγείων, κάτι που μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο σκλήρυνσης των αρτηριών.

• Ιατρικές παθήσεις: Κάποιες από αυτές επιδρούν στα επίπεδα της LDL, όπως ο διαβήτης τύπου 2, υπολειτουργία του θυρεοειδή, παθήσεις των νεφρών ή του ήπατος και η εξάρτηση από το αλκοόλ.

• Εμμηνόπαυση: Για ορισμένες γυναίκες, τα επίπεδα της χοληστερίνης μπορεί να ανέβουν μετά την εμμηνόπαυση.

• Κληρονομικότητα: Η οικογενής υπερχοληστερολαιμία είναι μια κληρονομούμενη μορφή υψηλής χοληστερίνης που θέτει σε κίνδυνο τον οργανισμό για πρώιμη καρδιοπάθεια.

Πώς να μειώσετε τα επίπεδα της LDL

Οι ακόλουθες αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της LDL χοληστερίνης:

• Διατήρηση υγιούς βάρους

• Τακτική άσκηση

• Αποφυγή καπνίσματος

• Χρήση θεραπείας με στατίνη, όταν το πει ο γιατρός

• Λήψη συμπληρώματος νιασίνης (βιταμίνη Β-3)

Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι η βιταμίνη Β-3 μπορεί να μειώσει την LDL, ενώ αυξάνει την HDL. Είναι σημαντικό να μιλήσετε σε έναν γιατρό πριν λάβετε τα ανάλογα συμπληρώματα. Όσοι προσπαθούν να μειώσουν την LDL χοληστερίνη χρειάζεται επίσης να αποφεύγουν την κατανάλωση κορεσμένων και trans λιπαρών. Οι τροφές που χρειάζεται να αποφεύγονται είναι:

• Κέικ, μπισκότα και γλυκά

• Έτοιμα κατεψυγμένα γεύματα, όπως κατεψυγμένη πίτσα

• Μαργαρίνη

• Τηγανητά fast food

• Καραμέλες με κρέμα

• Ντόνατ

• Παγωτό

• Προ ψημένα, έτοιμα σάντουιτς

• Πατατάκια

Άλλες διατροφικές συμβουλές για την πρόληψη ενάντια στα υψηλά επίπεδα της LDL περιλαμβάνουν:

• Αντικατάσταση με τις κατάλληλες πηγές λιπαρών: Αλλάξτε τα κορεσμένα λιπαρά με λάδι από σπόρους ή ξηρούς καρπούς ή από μονοακόρεστα λιπαρά από ελιές και αβοκάντο.

• Αυξήστε την πρόσληψη φυτικών ινών: Μία δίαιτα πλούσια σε φυτικές ίνες πιστεύεται ότι είναι καλή για τα συνολικά επίπεδα χοληστερίνης στο αίμα. Οι διαλυτές φυτικές ίνες που βρίσκονται στα φρούτα, στα λαχανικά και στη βρόμη αποδεικνύονται εξαιρετικά ευεργετικές.

• Καταναλώστε περισσότερο σκόρδο: Το σκόρδο είναι πλούσιο σε ουσίες που βοηθούν στη μείωση της χοληστερίνης στο αίμα. Τα ευεργετικά αποτελέσματα εμφανίζονται, αν καταναλώνουμε τακτικά σκόρδο για πάνω από 2 μήνες.

Πώς να αυξήσετε τα επίπεδα της HDL

Υπάρχουν ορισμένα πράγματα που μπορεί να βελτιώσουν τα επίπεδα της HDL, όπως:

• Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα: Τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα μπορούν να μειώσουν τη χοληστερίνη, όταν καταναλώνεται ως μέρος μιας ισορροπημένης δίαιτας. Τα υψηλότερα επίπεδά τους τα βρίσκουμε στα λιπαρά ψάρια, όπως στο σκουμπρί, στο φρέσκο τόνο, στο σολομό, στην πέστροφα, στη ρέγγα. Οι έρευνες υποστηρίζουν ότι η κατανάλωση 2- 3 μερίδων λιπαρών ψαριών την εβδομάδα μπορεί να αυξήσει την HDL στο αίμα.

• Φρούτα με έντονα χρώματα και λαχανικά: Τα αντιοξειδωτικά στα φρούτα και στα λαχανικά με έντονα χρώματα έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνουν τα επίπεδα της HDL.

• Τακτική άσκηση: Οι έρευνες συμπεραίνουν εδώ και χρόνια ότι η άσκηση μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα της HDL.

Photo: Author/Depositphotos

[toggle title="Πηγές"]

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3705344/pdf/nutrients-05-01218.pdf

https://link.springer.com/article/10.1007%2Fs11886-017-0857-7

https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S095528630200284X?via%3Dihub

https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0140673616313575

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16713394

https://academic.oup.com/jn/article/146/4/720/4584914

https://bmcpublichealth.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12889-016-3014-0

https://circ.ahajournals.org/content/136/3/e1.long

https://academic.oup.com/nutritionreviews/article-abstract/71/5/282/2460203?redirectedFrom=fulltext