Όταν ακούμε ηλικιωμένους με Αλτσχάιμερ ή άνοια να επαναλαμβάνουν «Θέλω να πάω σπίτι», συχνά δεν ξέρουμε πώς να ανταποκριθούμε. Ακόμα και οι επαγγελματίες υγείας δυσκολεύονται να βρουν μια απάντηση ή κίνηση που θα καταφέρει να ανακουφίσει τους ασθενείς τους. Και φυσικά είναι ιδιαίτερα δύσκολο να το ακούμε, όταν βρίσκονται ήδη σπίτι.
Η μεγάλη ερώτηση είναι πώς να ανταποκριθούμε με έναν τρόπο που θα τους ηρεμήσει και θα τους βοηθήσει να το ξεχάσουν. Αρχικά, βοηθά το να καταλάβουμε για το λένε αυτό και τι εννοούν πραγματικά. Στη συνέχεια, χρειάζεται να έχουμε συνέχεια στο νου μας να μην το παίρνουμε προσωπικά, ώστε να παραμείνουμε ήρεμοι και ψύχραιμοι. Αφού προσπαθήσουμε να καταλάβουμε και κρατήσουμε την ψυχραιμία μας, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα παρακάτω 3 είδη απαντήσεων. Αυτές οι καθησυχαστικές απαντήσεις θα σας βοηθήσουν να αποφύγετε να ταράξετε τον ηλικιωμένο ή να προκαλέσετε κάποιο είδους καυγά.
Advertisment
Γιατί ζητούν να πάνε σπίτι
Όταν δηλώνουν ότι θέλουν να πάνε σπίτι, αυτό που στην πραγματικότητα δηλώνουν είναι ότι για κάποιο λόγο τη δεδομένη στιγμή νιώθουν άβολα. Δεν ζητούν δηλαδή όντως να πάνε κάπου αλλού, αλλά δεν μπορούν και να σας δώσουν να καταλάβετε τι είναι αυτό που τους ενοχλεί. Όταν απαντήσουμε, ο στόχος είναι να μειώσουμε το άγχος του ηλικιωμένου και το φόβο του, ώστε να ξεχάσει αυτή την ιδέα.
Η νόσος αυτή (τόσο η άνοια, όσο και το Αλτσχάιμερ) κάνει τον εγκέφαλου του ασθενή να αντιλαμβάνεται και να βιώνει τον κόσμο με έναν διαφορετικό ή παράξενο τρόπο. Το καλύτερο πράγμα που μπορείτε να κάνετε είναι να τους συναντήσετε στον κόσμο αυτό, να εστιάσετε στο ότι θέλουν να νιώσουν ασφάλεια και να αποκριθείτε στα συναισθήματα πίσω από την έκκλησή τους.
Οι παρακάτω προτάσεις θα σας οδηγήσουν σε έναν πιο βοηθητικό δρόμο για εκείνους, αλλά να γνωρίζετε ότι χρειάζεται και δημιουργικότητα. Και αυτό που θα δοκιμάσετε δεν σημαίνει ότι θα δουλέψει από την πρώτη φορά. Και ακόμα κι αν δουλέψει την πρώτη φορά, μπορεί να μην αποδειχθεί αποτελεσματικό την επόμενη. Μην αποθαρρύνεστε, θα σας φανεί ευκολότερο μετά από εξάσκηση.
Advertisment
3 καθησυχαστικές απαντήσεις στη δήλωση «Θέλω να πάω στο σπίτι μου»
1. Καθησυχάστε και παρηγορείστε
Πλησιάστε τον ηλικιωμένο με έναν ήρεμο, καθησυχαστικό και χαλαρό τρόπο. Αν παραμείνετε ψύχραιμοι, θα αρχίσει και εκείνος να ηρεμεί. Θα υιοθετήσει τη γλώσσα του σώματός σας και τον τόνο της φωνής σας. Ορισμένες φορές, η δήλωση ότι θέλει να πάει σπίτι του δείχνει ότι έχει ένταση, άγχος, φόβο μέσα του ή χρειάζεται παρηγοριά. Αν του/ της αρέσουν οι αγκαλιές, είναι η κατάλληλη στιγμή να το δοκιμάσετε.
Άλλοι μπορεί να προτιμούν το απαλό άγγιγμα, το χάιδεμα του χεριού ή απλά το να κάτσετε δίπλα του/της. Ένας άλλος τρόπος να τους καθησυχάσετε επιπλέον είναι να τους δώσετε μια ζεστή κουβέρτα, μια θεραπευτική κούκλα ή ένα αρκουδάκι που μπορούν να αγκαλιάσουν.
2. Αποφύγετε τα λογικά επιχειρήματα
Μην προσπαθείτε να τους εξηγήσετε ότι βρίσκονται ήδη στο σπίτι του ή ότι έχουν μετακομίσει τώρα αλλού και αυτό είναι το νέο τους σπίτι. Αν προσπαθήσετε να χρησιμοποιήσετε τη λογική σε κάποιον που αντιμετωπίζει κάποια εγκεφαλική νόσο, το μόνο που θα του δημιουργήσετε είναι επιμονή, εκνευρισμό και στρες. Δεν θα καταφέρουν να επεξεργαστούν τις πληροφορίες και θα νιώσουν ότι τους εμποδίζετε να κάνουν κάτι το οποίο θεωρούν ότι είναι σημαντικό εκείνη τη στιγμή.
3. Συμφωνήστε, αποδεχτείτε το και στρέψτε αλλού την προσοχή
Το να καταφέρετε να ανακατευθύνετε την προσοχή τους είναι ομολογουμένως μια δύσκολη υπόθεση, αλλά είναι μια πολύ αποτελεσματική τεχνική. Είναι μια δεξιότητα που βελτιώνεται με την εξάσκηση, οπότε μην απογοητευτείτε αν οι πρώτες απόπειρες δεν λειτουργήσουν τέλεια.
Αρχικά, συμφωνείστε
Συμφωνήστε, λέγοντας κάτι όπως «Εντάξει, θα πάμε σύντομα εκεί» ή «Καλή ιδέα, μόλις τελειώσω τις δουλειές μου θα πάμε». Αυτό θα ηρεμήσει την κατάσταση, επειδή πολύ απλά τους δείχνετε ότι συμφωνείτε και ότι αυτό που ζητούν δεν είναι παράλογο.
Ύστερα, στρέψτε την προσοχή αλλού
Αφού συμφωνήσετε, ανακατευθύνετε την προσοχή τους. Αυτή η αλλαγή χρειάζεται να είναι μια ευχάριστη δραστηριότητα που θα τους κάνει να ξεχάσουν τη δήλωσή τους. Για παράδειγμα, θα μπορούσατε να τους πάρετε απαλά από τον αγκώνα, λέγοντας «Εντάξει, θα πάμε σύντομα» και να περπατήσετε μαζί στον διάδρομο μέχρι ένα μεγάλο παράθυρο ή μέχρι την κουζίνα. Δείξτε του τα όμορφα πουλιά ή τα λουλούδια απ’ έξω ή προσφέρετέ τους ένα σκαν ή κάτι να πιούν. Αργότερα, ξαναστρέψτε την προσοχή τους σε μια άλλη δραστηριότητα που είναι μέρος της ρουτίνας τους.
Ένα άλλο παράδειγμα είναι να πείτε «Εντάξει, ας πάμε να βάλουμε τη ζακέτα σου, ώστε να μην κρυώσεις, όταν βγούμε έξω». Όσο θα περπατάτε μαζί και θα συζητάτε για κάτι ευχάριστο, σταματήστε για ένα φλιτζάνι τσάι ή βρείτε μια άλλη δραστηριότητα να απολαύσετε. Ή ζητήστε τους να σας μιλήσουν για το σπίτι του. Μετά από λίγο, κατευθύνετε τη συζήτηση σε ένα ουδέτερο θέμα συζήτησης. Ρωτώντας τους για το σπίτι επικυρώνετε τα συναισθήματά τους, τους ενθαρρύνετε να μοιραστούν θετικές αναμνήσεις και τους αποσπούν από τον αρχικό στόχο του να πάνε σπίτι. Ξεκινήστε συζητήσεις που θα τους ενθαρρύνουν να μοιραστούν επίσης τις σκέψεις τους. Για παράδειγμα:
– Το σπίτι σου ακούγεται χαριτωμένο, πες μου περισσότερα γι’ αυτό.
– Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που θες να κάνεις, μόλις φτάσεις σπίτι σου;
– Ποιο είναι το αγαπημένο σου δωμάτιο στο σπίτι;
Τι να κάνετε αν τίποτα δεν λειτουργεί
Ορισμένες φορές, οι ηλικιωμένοι ασθενείς επιμένουν πολύ και αρνούνται να αφήσουν αυτή την ιδέα, ασχέτως του πόσο πολύ προσπαθείτε να τους καθησυχάσετε ή να στρέψετε αλλού την προσοχή τους. Αν αυτό συμβεί, είναι καλό να επιλέξετε να τους πάτε μια σύντομη βόλτα. Πειραματιστείτε με το πόσο μακριά χρειάζεται να φτάσετε πριν επιστρέψετε και δεν διαμαρτύρονται πια. Ή προτείνετε μια στάση για παγωτό.
Αν δεν μπορείτε να τους βγάλετε έξω για μία βόλτα, η προετοιμασία για να φύγετε και μόνο μπορεί να αποδειχθεί καθησυχαστική και παρηγορητική, επειδή αντιλαμβάνονται ότι τους βοηθάτε να επιτύχουν το στόχο τους.
