Οι περισσότεροι από εμάς (αν όχι όλοι) συχνά ανησυχούμε για την αυτο-εικόνα μας. Είμαστε αρκετά καλοί; Είμαστε αρκετά όμορφοι; Έξυπνοι; Ευγενικοί; Ευχάριστοι; Πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τέτοιες καταστάσεις;
Η ανησυχία
Ο λόγος που μας απασχολεί το ζήτημα είναι ότι φοβόμαστε για το πώς θα μας δουν οι άλλοι. Πώς θα μας αντιμετωπίσουν αν δεν τα καταφέρουμε; Αν πούμε καμιά βλακεία; Αν δεν φερθούμε με τον «σωστό» τρόπο; Μήπως θα γίνουμε ρεζίλι; Τι θα πει ο κόσμος;
Advertisment
Τα δυνατά μας σημεία
Η χειρότερη προσέγγιση για να τονώσουμε το δικό μας ηθικό είναι να επαναλαμβάνουμε θετικές δηλώσεις τύπου: «Είμαι ένα υπέροχο πλάσμα» ή «Το δυναμικό μου είναι άπειρο» ή «Πιστεύω στον εαυτό μου και στις ικανότητές μου» ή άλλα τέτοια επικίνδυνα σλόγκαν. Όταν θέλουμε να τονώσουμε την αυτοπεποίθηση κάποιου άλλου συνήθως του θυμίζουμε τα δυνατά του σημεία. Τις επιτυχίες του. Συνήθως κάτι τέτοιο έχει ως αποτέλεσμα να νιώσει καλύτερα για τον εαυτό του και να βρει το κουράγιο να κάνει το επόμενο βήμα.
Ενώ μπορεί να ακούγεται λογική σαν προσέγγιση, εν τούτοις μπορεί να έχει κάποιες ανεπιθύμητες και απρόσμενες παρενέργειες. Η τόνωση των δυνατών στοιχείων κάποιου συχνά έχει ως αποτέλεσμα να μην δοκιμάζει καταστάσεις στις οποίες δε νιώθει δυνατός. Όπως έχει αναλυθεί σε προηγούμενο άρθρο, όταν εγκωμιάζουμε τα δυνατά στοιχεία των μικρών παιδιών, εκείνα μαθαίνουν να μην έλκονται από καταστάσεις στις οποίες θεωρούν ότι είναι πιθανό να αποτύχουν, περιορίζοντας έτσι τις εμπειρίες τους αλλά και εγκαθιστώντας βαθύτερα τον φόβο της αποτυχίας.
Με τον ίδιο τρόπο μπορεί και ένας ενήλικας να μη ζητήσει από μια κοπέλα να τον φιλήσει γιατί μπορεί να φάει χυλόπιτα. Μπορεί να μείνει σιωπηλός σε μια παρέα γιατί φοβάται μην πει καμιά χαζομάρα. Μπορεί να τρέμει να ζητήσει προαγωγή γιατί θα τον αποπάρει το αφεντικό.
Advertisment
Μια διαφορετική προσέγγιση
Μια διαφορετική προσέγγιση στο θέμα της αυτοπεποίθησης θα μπορούσε να είναι το να υπενθυμίσουμε στον άλλον και πολύ παραπάνω στον εαυτό μας, ότι όλοι οι άνθρωποι είμαστε λίγο τρελοί. Όλοι έχουμε τις παραξενιές μας. Δεν υπάρχει κανένας άνθρωπος χωρίς θέματα. Ο Αϊνστάιν ήταν γυναικάς και παντρεύτηκε την ξαδέρφη του, ο Steve Jobs δεν αναγνώριζε την κόρη του και πήγε στα δικαστήρια, ο Ραφαέλ Ναδάλ (τένις) στοιχίζει τα μπουκαλάκια του κάθε φορά ώστε να κοιτάζουν προς τη φορά που σερβίρει και ο Γιάννης Ιωαννίδης, ο προπονητής μπάσκετ του Άρη την εποχή του Γκάλη, φορούσε πάντα το ίδιο τυχερό σακάκι στους αγώνες.
Όλοι είμαστε λίγο κλόουν. Όλοι είμαστε στην κοσμάρα μας. Ο διάσημος Ολλανδός φιλόσοφος Desiderius Erasmus (κυρίως γνωστός σε μας από τα προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών) έγραψε το 1509 την πραγματεία: Προς τιμή της ανοησίας. Περιέγραφε πως όλοι οι άνθρωποι, όσο σημαντικοί ή σπουδαίοι κι αν είναι, κάνουν ανοησίες. Έχουν τους παράλογους φόβους τους, τις προλήψεις τους, είναι λίγο αδέξιοι, τα πάθη τους τούς κυριεύουν και μπορεί να ντρέπονται να γνωρίζουν νέους ανθρώπους. Φυσικά έβαζε και τον εαυτό του μέσα.
Όλοι μας. Όλοι είμαστε χαζοί. Ανεξαιρέτως. Ο κάθε ένας από εμάς. Και αυτό είναι πολύ απελευθερωτικό. Γιατί το να είσαι χαζός και να κάνεις βλακείες δεν σημαίνει ότι σε αποκλείει από το κοινωνικό σύνολο ή από τις καταστάσεις που φοβάσαι. Απλά μας κάνει να μοιάζουμε σε έναν από τους σημαντικότερους λόγιους της Αναγέννησης.
Όχι άλλη δύναμη
Η χαζομάρα μας δε μας απομονώνει από τους άλλους. Μας δένει μαζί τους. Είναι το κοινό μας στοιχείο. Όλοι έχουμε υπάρξει ηλίθιοι στο παρελθόν, κάνουμε κουταμάρες τώρα και θα κάνουμε ανοησίες και στο μέλλον. Και δεν πειράζει. Αυτό σημαίνει το να είσαι άνθρωπος. Τι να κάνουμε τώρα; Δεν υπάρχει η επιλογή του να μην κάνεις χαζά. Δε γίνεται. Αυτή είναι η φύση μας.
Ανακούφιση
Αν συνειδητοποιήσουμε ότι είναι η φύση μας να γινόμαστε γελοίοι κάποιες φορές, τότε δε θα μας πειράξει και τόσο το να κάνουμε άλλη μια ανοησία. Και τι έγινε αν μας ρίξει χυλόπιτα; Και τι έγινε αν πω καμιά βλακεία στην παρέα; Ούτως ή άλλως, όλοι το κάνουμε. Ο φόβος της αποτυχίας θα έφευγε από το μυαλό μας αν κατανοούσαμε ότι η αποτυχία είναι μια αποδεκτή συνήθης κατάσταση.
Και ποιος ξέρει; Μπορεί που και που να κλέβαμε ένα φιλί. Μπορεί να παίρναμε την προαγωγή. Μπορεί να λέγαμε κάτι έξυπνο στην παρέα. Εκεί να δεις χαρές.
Συμπέρασμα
Αντί να θυμίζουμε σε κάποιον που φοβάται μην αποτύχει, όλες του τις επιτυχίες για να του τονώσουμε το ηθικό, ας του υπενθυμίσουμε πως όντως είναι λίγο χαζός. Όπως κι εμείς. Όπως όλοι μας. Και είναι πολύ πιθανό να πει ή να κάνει μια βλακεία. Και δεν πειράζει. Προβλέπεται. Από χαζομάρες κι εγώ στη ζωή μου άλλο τίποτα. Όμως αλλιώς δε γίνεται.
- Τι έχει πραγματικά αξία στη ζωή; - 9 Απριλίου 2024
- 24 τραγούδια για ένα… αντισυμβατικό 2024 - 9 Ιανουαρίου 2024
- Η μεταμορφωτική δύναμη του να μιλάς σε αγνώστους - 7 Νοεμβρίου 2023
