Η αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας αποτελεί ένα διάχυτο πρότυπο που χαρακτηρίζεται από ακραία κοινωνική αναστολή, αισθήματα ανεπάρκειας, αποφυγή κοινωνικών καταστάσεων και ευαισθησία στην απόρριψη. Υπολογίζεται ότι το 2% του παγκόσμιου πληθυσμού εμφανίζει αυτή τη διαταραχή.
Πριν φυσικά βιαστείτε να βγάλετε οποιαδήποτε διάγνωση, χρειάζεται πάντα να επισκέπτεστε έναν ειδικό επαγγελματία ψυχικής υγείας. Και αυτό ισχύει για οποιαδήποτε ψυχική διαταραχή ή διαταραχή προσωπικότητας.
Advertisment
Πολλοί θα διαβάσουν αυτή την περιγραφή και θα σκεφτούν πως εμφανίζουν πολλά από αυτά τα συμπτώματα. Όμως, υπάρχει μια διάκριση ανάμεσα σε αυτή τη φύση της διαταραχής και στην συνηθισμένη ντροπή, άγχος ή εσωστρέφεια. Η διαταραχή κινείται πέρα από το συνηθισμένο κοινωνικό άγχος ή απλά τον αγχώδη χαρακτήρα.
Όσοι εμφανίζουν αυτή τη διαταραχή έχουν δυσλειτουργική ζωή, καθώς παλεύουν με μια διαρκή ανικανότητα να διαμορφώσουν σχέσεις με άλλους και θα κάνουν κυριολεκτικά τα πάντα για ν’ αποφύγουν καταστάσεις, όπου υπάρχει κοινωνική αλληλεπίδραση – είτε αυτή αφορά φίλους, ερωτικές και επαγγελματικές σχέσεις – εξαιτίας του παραλυτικού φόβου και της πεποίθησης ότι τους αντιπαθούν ή ότι τους επικρίνουν οι άλλοι.
Αυτό δεν οφείλεται στην έλλειψη επιθυμίας για κοινωνική σύνδεση, αλλά περισσότερο στο φόβο απέναντι στις πιθανές επιπτώσεις που κουβαλά μαζί της. Το άγχος τους για την υποτιθέμενη απόρριψη φθάνει σε τόσο υψηλά ποσοστά, που τελικά απομονώνονται και αποφεύγουν οτιδήποτε περιλαμβάνει άλλο άτομο. Η διαταραχή, όπως προαναφέρθηκε, επιδρά σοβαρά στη ζωή ενός ατόμου.
Advertisment
Αν συναντήσετε λοιπόν κάποιον με αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας, είναι πιθανό να διακρίνετε πόσο άγχος έχει και πόση κοινωνική αναστολή εμφανίζει, σε σύγκριση με ένα απλά αγχωμένο άτομο. Δεν πρόκειται για κάποιον που ενίοτε προτιμά να μένει μόνος του και είναι πιο εσωστρεφές. Μιλάμε για κάποιον που αναμασά και ανησυχεί συνεχώς για καθημερινές, απλές για εμάς καταστάσεις, επειδή αποτελούν ευκαιρίες για αρνητικά σχόλια ή αξιολόγηση. Και φυσικά, λόγω του ακραίου άγχους τους, αυτοί οι άνθρωποι θα δυσκολεύονται να ακολουθήσουν και να παρακολουθήσουν μια συζήτηση, ένα γεγονός ή μια δραστηριότητα.
Διαβάστε επίσης – 6 τρόποι να στηρίξουμε έναν φίλο με ψυχική διαταραχή και Διαταραχή προσαρμογής: Όταν το στρες και η αλλαγή προκαλούν απόγνωση
Μία βόλτα στην αγορά, για παράδειγμα, είναι μια κόλαση για ένα άτομο με αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας, επειδή θα φαντάζεται σενάρια, όπου ντροπιάζει τον εαυτό του ή ότι συναντά κάποιον που έχει όρεξη να του μιλήσει. Αυτά τα συναισθήματα εισβάλλουν κυριολεκτικά στην καθημερινότητα και εμποδίζουν το άτομο από το να δοκιμάσει νέα πράγματα, να αλληλεπιδράσει και τελικά να ζήσει.
Χρειάζεται να έχουμε υπόψη μας ότι εμφανίζεται υψηλή συννοσηρότητα με άλλες διαταραχές κα συμπτώματα, όπως διαταραχή κοινωνικού άγχους, συμπτώματα τραύματος και μετατραυματικό στρες. Πιστεύεται μάλιστα ότι η αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας και το κοινωνικό άγχος μπορεί να προκληθούν από τραύμα. Πολλοί επιζώντες κακοποίησης, για παράδειγμα, μπορεί να απομονωθούν λόγω της παρατεταμένης έκθεσης σε τραύμα και να αναπτύξουν έλλειψη εμπιστοσύνης και ανασφάλεια σε κοινωνικές καταστάσεις.
Η ομαδική θεραπεία, σε τέτοιες περιπτώσεις, μπορεί να φανεί εξαιρετικά βοηθητική, αφού δημιουργηθεί στο άτομο μια αίσθηση ασφάλειας και εμπιστοσύνης μέσα στην ομάδα του. Με αυτό τον τρόπο, επιχειρεί την ανάπτυξη μιας εγγύτητας με άλλα μέλη της. Επίσης, ο ψυχοθεραπευτής μπορεί να εμπλέξει σε μια ατομική θεραπεία και τη συμβολή ενός αγαπημένου μέλους της οικογένειας, το οποίο θα μπορεί να στηρίξει ψυχολογικά το θεραπευόμενο.
