Τι αξία έχουν τα λάθη στη ζωή μας;
Το φαινόμενο που συναντώ καθημερινά στα μαθήματα και τις συνεδρίες είναι μια ανασταλτική συμπεριφορά και συνήθεια που είναι προϊόν της ανατροφής μας και της εκπαίδευσής μας από την ώρα που γεννιόμαστε. Πρόκειται για την επίμονη προσπάθεια να αποφύγουμε τα λάθη και, επειδή αυτό δεν είναι εφικτό, να τα αποκρύβουμε ή να τα αγνοούμε.
Φαίνεται άλλωστε και στην ετυμολογία του ρήματος λανθάνω ή λήθω. Ως ενεργητικό ρήμα, το ρήμα λανθάνω ή λήθω σημαίνει κρατώ κρυφά, μυστικά. Ως μέσο και παθητικό ρήμα, σημαίνει κρατώ κάτι κρυμμένο από τον εαυτό μου, λησμονώ από πρόθεση, παραμελώ, παραλείπω, παρέρχομαι. Το φαινόμενο αυτό ίσως οφείλεται στο ότι αντιλαμβανόμαστε ότι η φανέρωση ενός λάθους προκαλεί την επιβολή μιας τιμωρίας ή προβάλλει μια αδυναμία της εικόνας μας που κι αυτή, από μόνη της, αποτελεί μια μορφή τιμωρίας.
Advertisment
Ακούω μαθητές δημοτικού να ανακόπτουν τη ροή του προφορικού τους λόγου σε βαθμό τραυλισμού, καθώς ο εσωτερικός τους τύραννος επιχειρεί να ασκήσει τον απόλυτο έλεγχο. Όπως ένας παίκτης του μπάσκετ που ρίχνει απανωτά καλάθια, ακούω μαθητές να εκτοξεύουν με αγωνία απανωτές απαντήσεις, με την ευχή να καταφέρουν να εκστομίσουν μία ορθή.
Άλλοτε βλέπω μαθητές να σωπαίνουν με σκοπό να μείνουν απαρατήρητοι για να μη χρειαστεί καν να εκφράσουν κάτι το οποίο μπορεί να είναι λάθος. Στις συνεδρίες, αλλά ακόμα και σε απλές συζητήσεις, παρατηρώ ενήλικες να διατυπώνουν τις απαντήσεις τους με τέτοιον τρόπο, ώστε να αποπροσανατολίζουν τον εαυτό τους από την καρδιά του ζητήματος με αποτέλεσμα να απομακρύνονται από το λάθος που έχει δημιουργήσει την όποια δύσκολη κατάσταση βιώνουν.
Όντας όλοι ανεξαιρέτως δημιουργικά όντα, έχουμε επινοήσει πολλούς τρόπους για να αγνοούμε το λάθος μας: με το συνεχές κυνήγι των υποχρεώσεων, την υπερβολική εργασία, την κατάχρηση ουσιών, την υπερβολική ψυχαγωγία, τον υπερβολικό καταναλωτισμό, την κατάχρηση αλκοόλ και φαγητού, την καταχρηστική επικοινωνία μέσω διαδικτύου και την υπερβολική τηλεθέαση.
Advertisment
Ο βασικότερος, όμως, τρόπος με τον οποίο αγνοούμε το λάθος είναι το να υφαίνουμε ιστορίες που μας κρατούν στην επιφάνεια ενός ζητήματος και μακριά από την καρδιά του. Είναι οι ιστορίες που αφηγούμαστε στον εαυτό μας, στα αγαπημένα μας πρόσωπα, στον ιατρό μας, τον δικηγόρο μας και τον ψυχαναλυτή μας.
Το πιο σύνηθες φαινόμενο είναι η πεποίθηση που έχουμε ότι «έτσι είναι η ζωή και τι να κάνουμε;» ή, αυτό που ακούω συχνά, «κάνω το κατά δύναμη» και «σκεφτόμαστε θετικά» πράγμα που με κάνει να αναρωτιέμαι μήπως αυτό που συμβαίνει είναι ότι κάνει το «κατά δύναμη» να αγνοήσει το λάθος και να το καμουφλάρει πίσω από «θετικές» σκέψεις. Επιλέγουμε να υποστηρίξουμε ότι υπάρχει κάποια «λογική» εξήγηση για όσα συμβαίνουν κι αυτό ίσως να αληθεύει. Tο θέμα είναι πού λανθάνουμε εμείς;
Και αν εντοπίσουμε το λάθος, μετά τι;
Πολλές φορές αισθανόμαστε, όπως και ο εξερευνητής – μόνοι στο σκοτάδι και φοβούμενοι το άγνωστο. Ωστόσο, όταν όντας στο σκοτάδι επιλέξουμε να στρέψουμε το βλέμμα μας στην καρδιά του ζητήματος, εντοπίζουμε μια λάμψη φωτός στον ορίζοντα. Αυτή η λάμψη είναι το λάθος μας που, όταν το προσεγγίσουμε, μας αποκαλύπτει μια νέα γνώση. Ακολουθώντας το φως του λάθους, διαπιστώνουμε ότι μπορούμε να πλοηγηθούμε χωρίς προσπάθεια στη διόρθωσή του.
Τα λάθη λειτουργούν σαν το φως που εκπέμπει ο φάρος. Διαφωτίζουν τον δρόμο και μας εμψυχώνουν. Χωρίς λάθη, δεν θα ξέραμε τι δεν γνωρίζουμε. Τα λάθη δεν καθορίζουν ποιος είσαι. Τα λάθη αποκαλύπτουν ποιος δεν είσαι. Επισημαίνουν πού έχεις παραστρατήσει και σου δείχνουν το βήμα για να επανέλθεις και να βρεις το επόμενο χαμένο κομμάτι σου προς αυτό που είσαι πραγματικά.
Κι εδώ έρχομαι στο θέμα του πόνου. Σύμφωνα με τον ιατρό, ψυχίατρο και πνευματικό δάσκαλο Dr. Gerald Epstein, ο πόνος στη σωματική, συναισθηματική και νοητική του έκφραση, αποτελεί ένδειξη ενός ηθικού μας λάθους. Συνοπτικά, τα ηθικά λάθη που κάνουμε είναι να δημιουργούμε συμπεράσματα για το πώς πρέπει να είναι η ζωή. Να επιθυμούμε να ελέγχουμε το μέλλον μας. Να αφήνουμε τη βούλησή μας να λειτουργεί αχαλίνωτη, παίρνοντας και κρατώντας για τον εαυτό μας οτιδήποτε πιστεύουμε ότι χρειαζόμαστε, ενδεχομένως εις βάρος του εαυτού μας και των άλλων, για να εξασφαλίσουμε το μέλλον που θέλουμε να ελέγξουμε.
Τα ηθικά λάθη δημιουργούν συμπεριφορές που με τη σειρά τους δημιουργούν συνέπειες και συνθήκες ζωής που εμπεριέχουν πόνο, δυστυχία, δυσκολίες και, μακροπρόθεσμα, ασθένειες και παθήσεις. Στον κόσμο αυτόν, εκπαιδευόμαστε να «καταπολεμούμε» τον πόνο, εξαφανίζοντας τα συμπτώματά του, με άλλα λόγια την ένδειξη του λάθους που κάνουμε στη ζωή μας. Ενόψει του πόνου, η πρώτη μας σκέψη είναι να αναζητήσουμε τον συμβατικό ή εναλλακτικό θεραπευτή για να μας τον «αφαιρέσει». Μπαίνουμε στο ιατρείο με άγνοια του λάθους μας και φεύγουμε από το ιατρείο με την ίδια άγνοια, διαιωνίζοντάς την, και με την ελπίδα ότι η «καταπολέμηση» των συμπτωμάτων, θα καταπολεμήσει και την αιτία τους.
Αποστρέφοντας το βλέμμα από το λάθος, παραμένεις αποδυναμωμένος και σκλάβος της κατάστασης που έχεις δημιουργήσει με την παράδοξη ψευδαίσθηση ότι ζεις μια όσο το δυνατόν «καλή» ζωή. Κάνεις το «κατά δύναμη» και «προσπαθείς» να σκεφτείς «θετικά». Επειδή είσαι, όμως, ένα έμψυχο ον, πού και πού έχεις βαθιά μέσα σου το προαίσθημα ότι αυτό δεν αληθεύει.
Όταν αφιερώσεις ελάχιστο χρόνο για να σιγάσεις όλη τη φασαρία και τη βαβούρα που έχεις ανυψώσει γύρω σου και να στρέψεις εντός τις αισθήσεις σου, δημιουργείς τον χώρο για να επικαλεστείς μια αποκάλυψη. Χαλιναγωγείς τη βούλησή σου και είσαι σε θέση να επιτρέψεις στον πόνο σου να εκφραστεί, να επικοινωνήσει μαζί σου και να ακούσεις αυτό που έχει να σου πει.
Το ερώτημα είναι: γνωρίζεις τη γλώσσα του πόνου ώστε να καταλάβεις τι σου λέει; Ο νους μας έχει την, έμφυτη σε όλους μας, ιδιότητα να απεικονίζει την εξωτερική και εσωτερική μας κατάσταση. Με την ιδιότητα αυτή αποβλέπουμε, ουσιαστικά, σε μια αποκάλυψη παρά σε μια γραμμική και λογική εξήγηση αιτίας και αποτελέσματος. Η ιδιότητα αυτή ονομάζεται νοερή απεικόνιση.
Με πρόθεση να απομακρυνθούμε… για λίγα μόνο δευτερόλεπτα… από τον απτό, εννοιολογικό μας κόσμο, στρέφοντας τις αισθήσεις μας εντός, αποκτούμε πρόσβαση στην άυλη διάσταση της ύπαρξής μας όπου αποθηκεύεται όλη η πληροφόρηση και η σοφία που μας βοηθά να εκφράσουμε την καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας. Συνδεόμαστε με την εσωτερική πηγή της σοφίας μας.
Η σοφία διαχέεται μέσα από τη διόραση. Η διόραση παίρνει τη μορφή της εικόνας, η οποία στη συνέχεια υλοποιείται μέσα από τη βούληση σε κάτι ωφέλιμο. Αυτό χαρίζει ενέργεια, ζωντάνια και ευεξία και μετουσιώνεται σε συνείδηση. Η συνείδηση (συν + είδηση, δηλαδή συν + γνώση) είναι η κατάσταση της σοφίας που μας γίνεται προσιτή όταν η νοημοσύνη συναντά τη σοφία και το σημείο της συνάντησης είναι η νοερή απεικόνιση.
Η νοερή απεικόνιση είναι μια γλώσσα συμβολική. Η λέξη «σύμβολο» προέρχεται από το ρήμα «συμβάλλω» και σημαίνει «βάζω μαζί». Έτσι, η γνώση και η σοφία έρχονται μαζί και μας πληροφορούν για το τι συμβαίνει «εδώ» στην υλική διάσταση της ζωής μας και συγχρόνως μας φανερώνει τι υπάρχει «εκεί» στον άυλο κόσμο μας και ποιες είναι οι δυνατότητες και πιθανότητες που μας είναι άμεσα διαθέσιμες.
Η νοερή απεικόνιση είναι μια απεικονίζουσα γλώσσα που δεν γίνεται να επινοηθεί, παρά μόνο να αποκαλυφθεί από μια πηγή που ενυπάρχει σε μας. Είναι μια πύλη που μας οδηγεί από τη συνείδηση της ημέρας στην ιερή συνείδηση, τη συνείδηση της νύκτας. Μας μεταφέρει από τη σφαίρα της νοημοσύνης στη σφαίρα της συνείδησης και η συνείδηση έχει να κάνει με την πράξη.
Τα λάθη μας, ο πόνος, οι ασθένειες και οι παθήσεις μπορούν να ανοίξουν τον δρόμο για να διαφωτιστεί και να αποκαλυφθεί ένα μέρος του εαυτού μας που είχαμε λησμονήσει. Με τη νοερή απεικόνιση μπορούμε να ιάνουμε τον εαυτό μας από την απογοήτευση και τον θυμό, από την πικρία, τον φόβο και την ανησυχία για το μέλλον και να επανασυνδεθούμε με τη ροή της εσωτερικής μας σοφίας. Ας ενθαρρύνουμε την αποκάλυψη των λαθών για να επιφέρουμε υγεία, ισορροπία και μεγαλύτερη ελευθερία στον εαυτό μας και ευρύτερα στην κοινωνία μας.
- Η αξία των λαθών και η διόρθωσή τους με τη νοερή απεικόνιση - 22 Νοεμβρίου 2018
- Νοερή Απεικόνιση: Η γλώσσα της νοημοσύνης της καρδιάς - 26 Ιουνίου 2018
