«Δες τους φόβους σου, γνώρισέ τους και μόνο τότε θα είσαι ικανός να τους αντιμετωπίσεις και να τους ξεπεράσεις» – Jerry Gille
Ο φόβος είναι ένα πρωτόγονο συναίσθημα, από το οποίο δεν εξαιρείται κανείς σε αυτή τη ζωή. Γιατί όπως έχουμε αναφέρει, ο φόβος συνδέεται με το αίσθημα της επιβίωσης και της αυτοσυντήρησης. Και καθώς όλα τα συναισθήματα είναι χρήσιμα, έτσι και ο φόβος είναι για εμάς ένα αυτόματο σύστημα συναγερμού. Το πρόβλημα έγκειται στην ένταση και την συχνότητα που «χτυπάει ο προσωπικός μας συναγερμός» δηλαδή στον παραπανίσιο φόβο καθώς και στην αναγνώριση του.
Advertisment
Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο φόβος έχει πάρει το τιμόνι της ζωής μας και οδηγεί εκείνος. Ποιος τελικά αποφασίζει για εμάς; Ο φόβος. Εκείνο όμως που έχει μεγάλο ενδιαφέρον είναι ότι οι περισσότεροι άνθρωποι δεν το γνωρίζουν καν. Αυτό συμβαίνει εν μέρει επειδή, στον πολιτισμό μας, τείνουμε να ντύνουμε το «φόβο» με πιο κοινωνικά αποδεκτά ρούχα όπως του «στρες», του «άγχους», του «θυμού» και της «κατάθλιψης».
Έχουμε μεγαλώσει πιστεύοντας ότι το να φοβάται κάποιος ισούται με αδυναμία και είναι κάτι που χρειάζεται να το κρύβουμε από τους άλλους γιατί δεν μπορούμε να αποκαλύπτουμε την «αχίλλειος πτέρνα μας». Ο φόβος όμως δεν χρειάζεται να προκαλεί ντροπή ή να παραμένει κρυμμένος.
Ποια είναι όμως τα σημάδια αναγνώρισης ότι ο φόβος ελέγχει τη ζωή σας
– Μια μάταιη επιδίωξη της τελειότητας. Είναι ένας συνεχής αγώνας με το φόβο της κριτικής, του λάθους, της αποτυχίας και της απόρριψης. Αναρωτηθείτε, τι θέλετε τελικά περισσότερο; Τελειότητα για εσάς μέσα από την αναγνώριση και την αποδοχή των άλλων ή οικειότητα και αγάπη από εσάς για εσάς;
Advertisment
– Συμβιβασμοί. Όταν φοβάστε να αναλάβετε ρίσκα και να επιδιώξετε αυτά που πραγματικά θέλετε, προσπαθείτε να πείσετε τον εαυτό σας ότι η ζωή σας, οι σχέσεις σας, η δουλειά σας, είναι αρκετά καλή. Έτσι ξεχνάτε πώς να ονειρευτείτε. Κάνετε έναν συμβιβασμό στο όνομα της “ρεαλιστικής” πραγματικότητας. Απλά ο συμβιβασμός δεν είναι ρεαλισμός. Είναι ένα σύμπτωμα του φόβου.
– Άλλα λέτε, άλλα εννοείτε. Λέτε ναι και εννοείτε όχι, όταν φοβάστε μην απογοητεύσετε και δυσαρεστήσετε τους ανθρώπους και σας απορρίψουν, αν δεν πείτε ναι. Αναρωτηθείτε, τελικά το ναι αυτό στηρίζεται στην αγάπη, την γενναιοδωρία και την αλληλοβοήθεια ή στον φόβο;
Λέτε όχι όταν εννοείτε ναι, όταν φοβάστε να διακινδυνεύσετε. Όταν νιώσατε τη λαχτάρα να ξεκινήσετε μια δική σας επιχείρηση, να βγείτε με το κορίτσι ή το αγόρι των ονείρων σας, να έχετε ένα μωρό ή κάτι άλλο σημαντικό για εσάς, είπατε όχι επειδή φοβηθήκατε να αποτύχετε, φοβηθήκατε να πετύχετε, φοβηθήκατε να απορριφθείτε, φοβηθήκατε να χάσετε κάτι.
– «Μούδιασμα» των συναισθημάτων μέσα από το αλκοόλ, ναρκωτικά, παθητικότητα στην τηλεόραση, υπερκατανάλωση ή και εργασιοθεραπεία. Ο φόβος προκαλεί τον εσωτερικό πόνο που μπορεί να εμφανιστεί ως κατάθλιψη, άγχος, ανησυχία, αδυναμία, απελπισία, απογοήτευση, θλίψη, μοναξιά και κόπωση. Για να αποφύγετε αυτό τον εσωτερικό πόνο, δημιουργείτε εθισμούς.
– Χρονοτριβείτε και αναβάλετε, όταν φοβάστε την αποτυχία, την επιτυχία, την αβεβαιότητα, την κρίση ή την απόρριψη και έχετε την τάση να στέκεστε στο περιθώριο όπου αισθάνεστε πιο ασφαλείς. Όταν αντιμετωπίζετε τον φόβο, το κίνητρο αντικαθιστά την αναβλητικότητα.
– Ακινητοποιείστε όταν φοβάστε και αποφεύγετε να πάρετε αποφάσεις που νιώθετε ότι χρειάζεται να παρθούν. Μια φωνή μέσα σας λέει για παράδειγμα ότι ήρθε η ώρα να αφήσετε αυτήν την σχέση ή να σταματήσετε αυτή τη δουλειά, ή να βάλετε όρια κλπ αλλά εσείς είστε τρομοκρατημένοι από την αβεβαιότητα του αγνώστου.
– Μετατρέπεστε σε control freak, όταν φοβάστε ότι χάνετε τον έλεγχο και έχετε την τάση να θέλετε να διαχειριστείτε τα πάντα και δεν μπορείτε να απολαύσετε τη διαδρομή και τις εμπειρίες της ζωής σας.
– Σας «φιμώνετε», όταν φοβάστε και έτσι αποφεύγετε να μιλήσετε και να βάλετε την θέση σας. Δεν στηρίζετε αυτό που πιστεύετε. Δεν επιτρέπετε να ακουστεί η φωνή σας όταν απειλείται η ακεραιότητά σας. Δεν λέτε στους ανθρώπους πότε κάτι σας βλάπτει και δεν ζητάτε αυτό που πραγματικά θέλετε.
– Σωματικά εξασθενείτε, όταν ζειτε με πολλούς άγνωστους ή μη αναγνωρισμένους φόβους. Κάποια από τα πιο κοινά συμπτώματα που προκαλούνται από το άγχος και το φόβο είναι η αδιαθεσία, η ξαφνική εμφάνιση ανεξήγητων γαστρεντερικών προβλημάτων, μια γενική αίσθηση κόπωσης, πόνοι στο σώμα και πονοκέφαλοι. Ο φόβος αποδυναμώνει την ανθεκτικότητα του ανοσοποιητικού σας συστήματος.
Μια βασική ιδιότητα του φόβου είναι η παραπλάνηση. Είναι πια γνωστό ότι μεταμφιέζεται ως αυτο-συντήρηση, ως προστασία, ως προσδοκία και ως επιθυμία. Όταν αρχίζετε όμως σιγά σιγά να βλέπετε πίσω από αυτό που φαίνεται, πίσω από αυτό που μας δείχνει ότι είναι, θα ανακαλύψετε τι κρύβεται. Ο ίδιος ο φόβος.
Μας παραπλανά και με αυτόν τον τρόπο μας αποπροσανατολίζει και τελικά καταλήγουμε να τον προστατεύουμε ενώ εκείνος αποκτά τον έλεγχο της ζωής μας. Γι’ αυτό το λόγο και η αναγνώριση του φόβου είναι το πρώτο βήμα για τη διαχείρισή του. Τώρα, περισσότερο από ποτέ, οι φόβοι μας χρειάζεται να αναγνωρίζονται και να αποκαλύπτονται, ώστε να «φωτίζονται» όλα όσα χρειάζονται θεραπεία στη ζωή μας. Μόνο τότε μπορούμε να βιώσουμε μια ζωή ελεύθερη.
«Τελικά όλοι ξέρουμε βαθιά μέσα μας ότι η άλλη πλευρά του φόβου είναι η ελευθερία» – Mary Ferguson
- Φόβος: Ο κρυμμένος σαμποτέρ μέσα μας - 22 Ιανουαρίου 2019
- Θες να ζεις άφοβα; Ζήσε κι ας φοβάσαι! - 14 Δεκεμβρίου 2018
- Δες τους φόβους σου, γνώρισέ τους και τότε θα είσαι ικανός να τους αντιμετωπίσεις και να τους ξεπεράσεις - 15 Νοεμβρίου 2018
