Ο όρος helicopter parents (γονείς – ελικόπτερα) χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον Dr Haim Ginott το 1969 στο βιβλίο του «Parents & Teenagers» και προήλθε από εφήβους που είπαν πως νιώθουν ότι οι γονείς τους «αιωρούνταν» από πάνω τους σαν ένα ελικόπτερο. Σαν όρος άρχισε να γίνεται γνωστότερος από το 2011 και μετά όπου συμπεριλήφθηκε και στα λεξικά.
Οι γονείς – ελικόπτερα εστιάζουν υπερβολικά πολύ στα παιδιά τους. Λαμβάνουν περισσότερη ευθύνη απ’ όση χρειάζεται για τις εμπειρίες τους και, ειδικά για τις αποτυχίες ή επιτυχίες. Αυτός ο τρόπος ανατροφής είναι υπερπροστατευτικός και διέπεται από υπερβολικό έλεγχο.
Advertisment
Αν και αυτός ο προσδιορισμός δίνεται σε γονείς εφήβων ή φοιτητών, όπου οι πρώτοι κάνουν τις εργασίες που μπορούν να κάνουν και τα παιδιά τους πια, οι γονείς – ελικόπτερα δεν έχουν ηλικία ή όριο. Στη νηπιακή ηλικία, μπορεί να επισκιάζουν συνεχώς το παιδί τους, να κατευθύνουν τη συμπεριφορά του, στερώντας του κάθε ευκαιρία για ανάπτυξη αυτονομίας.
Στα χρόνια του δημοτικού, ένας γονέας – ελικόπτερο θα διασφαλίσει ότι το παιδί του έχει έναν συγκεκριμένο δάσκαλο, θα επιλέξει εκείνος τους φίλους και τις δραστηριότητές του ή θα παρέχει αχρείαστα μεγάλη βοήθεια στο διάβασμα.
Ποιοι είναι οι λόγοι που κρύβονται πίσω από το φαινόμενο;
Οι γονείς – ελικόπτερα εμφανίζονται για διάφορους λόγους, αλλά οι παρακάτω αποτελούν τους τέσσερις συχνότερους:
Advertisment
Φόβος για κακές συνέπειες
Κακοί βαθμοί ή ανεργία. Ένας γονέας – ελικόπτερο μπορεί να νιώσει ότι ήρθε η καταστροφή, αν ως ενήλικας, το παιδί τους δεν καταφέρει να βρει μια συγκεκριμένη θέση εργασίας, ειδικά αν αυτή σχετίζεται με τις βασικές του σπουδές.
Συναισθήματα άγχους
Ανησυχία για τον οικονομικό παράγοντα, για την αγορά εργασίας και για τον κόσμο γενικά. Αυτά τα άγχη κάνουν τον γονέα υπερπροστατευτικό. Θέλουν να προστατεύσουν το παιδί τους από το να πληγωθεί ή να απογοητευθεί.
«Υπεραναπλήρωση»
Οι ενήλικες που δεν έλαβαν αγάπη αλλά παραμέληση ως παιδιά προσπαθούν να αντισταθμίσουν αυτή την έλλειψη όντας υπερβολικοί προς τα παιδιά τους. Υπερβολική προσοχή και έλεγχος είναι προσπάθειες να «θεραπεύσουν» την δική τους κακή παιδική ηλικία.
Σύγκριση με άλλους
Όταν βλέπουν ότι οι άλλοι γονείς εμπλέκονται πολύ στη ζωή των παιδιών τους, πυροδοτείται μια παρόμοια απόκριση. Είναι μια ασυνείδητη πίεση να κάνουν το ίδιο. Και αυτό επειδή αν δεν εμπλακούν πολύ στη ζωή των παιδιών τους, νιώθουν τύψεις. Οι τύψεις και οι ενοχές είναι ένα βασικό κίνητρο για τους γονείς – ελικόπτερα.
Ποιες είναι οι συνέπειες;
Πολλοί γονείς ελικόπτερα ξεκινούν με καλές προθέσεις. Η γραμμή που τους χωρίζει από την υγιή σχέση με τα παιδιά τους είναι λεπτή. Όταν ο γονέας είναι παρών και συμμετέχει στην ανατροφή του παιδιού του, τα οφέλη είναι πολλά. Το παιδί λαμβάνει αγάπη, νιώθει αποδοχή, χτίζει αυτοπεποίθηση.
Το πρόβλημα εμφανίζεται μόλις ο γονέας κυριευθεί από φόβο. Φόβο για πιθανές μελλοντικές αποτυχίες και φόβο για τα εμπόδια που σίγουρα θα φέρει η ζωή. Το θέμα είναι πως η υπερπροστασία στέλνει το αντίθετο μήνυμα στο παιδί ότι «η μαμά ή ο μπαμπάς μας δεν με εμπιστεύονται ότι μπορώ να το κάνω μόνος/η μου». Έτσι, μεγαλώνουν με έλλειψη αυτοπεποίθησης.
Επιπλέον, δεν τους δίνεται η ευκαιρία να αναπτύξουν τις δεξιότητες διαχείρισης και αντιμετώπισης κρίσεων, γιατί είναι οι γονείς – ελικόπτερα που πάντα μπαίνουν μπροστά ώστε να τους προστατεύσουν από την απώλεια, την αποτυχία και την απογοήτευση. Τέλος, «κληρονομούν» το αυξημένο άγχος των ίδιων των γονιών τους, το οποίο συνοδεύεται από μεγάλη πιθανότητα εμφάνισης κατάθλιψης.
