Ένας «ανοιχτός Νους» (growth mindset) ως στάση ζωής είναι κυριολεκτικά ανίκητος.
Οι νευροεπιστήμες τα τελευταία χρόνια, κερδίζουν καθημερινά έδαφος στις σύγχρονες επιστήμες συμπεριφοράς του ανθρώπου. Αυτές ασχολούνται με το πώς λειτουργεί ο ανθρώπινος εγκέφαλος και το πώς οι σκέψεις μας επηρεάζουν την νοοτροπία μας, δηλαδή τη στάση ζωής και άρα τα αποτελέσματα που έχουμε στη ζωή μας.
Advertisment
Μας λένε επίσης, ότι όταν διατηρούμε μια «ανοιχτή» στάση ζωής, ή αλλιώς «ανοιχτό Νου» (Growth Mindset), έχουμε περισσότερες πιθανότητες να πετύχουμε αυτά που θέλουμε, εξαιτίας του ότι ο εγκέφαλός μας είναι πιο πρόθυμος να υπηρετήσει τα θέλω μας. Αυτό συμβαίνει για μια σειρά από λόγους, που αναλύει o Νευρογλωσσικός Προγραμματισμός (Neuro Linguistic Programming ή N.L.P.).
Πώς σκέφτεται ο Νους;
Ο «κλειστός Νους» σκέφτεται: «Δεν μπορώ να αλλάξω τη ζωή μου. Είμαι καταδικασμένος να ζω έτσι. Δεν έχω τον έλεγχο της ζωής μου. Έτσι γεννήθηκα, έτσι θα πορευτώ».
– Η κάθε αποτυχία μου, μου δείχνει τον περιορισμό των ικανοτήτων μου.
Advertisment
– Οι ικανότητές μου είναι αυτές που είναι και δεν αλλάζουν.
– Δεν μου αρέσουν οι προκλήσεις.
– Οι δυνατότητές μου είναι προκαθορισμένες.
– Όταν ενοχλούμαι από κάτι, παραιτούμαι.
– Η ανατροφοδότηση και η κριτική είναι προσωπικές και με ενοχλούν.
– Μένω σε αυτά που γνωρίζω μέχρι τώρα.
Ο «ανοιχτός Νους» σκέφτεται: «Είμαι προετοιμασμένος να πετύχω. Είμαι ευλογημένος. Είμαι εδώ για να βιώσω αυτά που πραγματικά επιθυμώ στη ζωή μου».
– Η κάθε αποτυχία μου είναι μια ευκαιρία για να μάθω.
– Μπορώ να μάθω να κάνω οτιδήποτε θέλω.
– Οι προκλήσεις με βοηθούν να αναπτυχθώ.
– Η ανατροφοδότηση είναι εποικοδομητική.
– Εμπνέομαι από την επιτυχία των άλλων.
– Μου αρέσει να δοκιμάζω νέα πράγματα.
Να διευκρινίσουμε κάτι: Όταν έχουμε μια στάση ζωής «ανοιχτού νου» (Growth Mindset), δεν σημαίνει ότι ξαφνικά θα ζούμε ευτυχισμένοι και δεν θα έχουμε πλέον ατυχίες. Σημαίνει ότι όταν συμβαίνουν, θα τις κάνουμε σκαλοπάτι για να πάμε προς την επιτυχία και ευτυχία μας.
Οι «αποτυχίες», μας δείχνουν ότι δεν είναι αυτός ο δρόμος μας, άρα θα πρέπει να κοιτάξουμε προς άλλη κατεύθυνση ή να βρούμε άλλον τρόπο να πάμε προς τα εκεί που θέλουμε. Στη δεύτερη περίπτωση, όταν έχω μία στάση ζωής παγιωμένου, ή «κλειστού νου» (Fixed Mindset), όποια αποτυχία μου συμβαίνει, τη θεωρώ μη αναστρέψιμη και εμποδίζω έτσι το να την αλλάξω προς όφελός μου.
Εσύ πού πιστεύεις ότι βρίσκεσαι;
Ό,τι και αν επιλέξεις, είναι δικαίωμά σου. Φαντάσου όμως, ότι το μυαλό μας είναι όπως η ηλεκτρική λάμπα σε ένα σκοτεινό δωμάτιο. Στην πρώτη περίπτωση (growth mindset), είναι σαν να έχεις τον διακόπτη του ρεύματος ανοιχτό, ενώ στη δεύτερη (fixed mindset) κλειστό. Μπορείς να λειτουργήσεις και στα δύο. Πού είναι πιο πιθανό όμως να λειτουργήσεις καλύτερα; Για τους περισσότερους από εμάς, στο φως μπορούμε να δημιουργήσουμε περισσότερα, ενώ στο σκοτάδι δυσκολευόμαστε, έτσι δεν είναι;
Εάν όμως, οι εμπειρίες μας στο σκοτάδι είναι συχνές, αυτό μας είναι οικείο. Εκεί γνωρίζουμε καλύτερα πού πρέπει να πάμε και τι πρέπει να κάνουμε. Αγαπάμε το οικείο. Αυτό μας κάνει να νιώθουμε ασφάλεια, ακόμη και αν είναι το πιο ανασφαλές και εχθρικό περιβάλλον για εμάς.
Για τους περισσότερους ισχύει ότι δεν αγαπάμε το άγνωστο. Μας δημιουργεί φόβο και άρα κατάσταση ανησυχίας. Χρειάζεται να δώσουμε χρόνο για να κάνουμε το άγνωστο, γνωστό. Το ασυνείδητο, συνειδητό. Εδώ εμπλέκεται η ψυχοθεραπεία και άλλες επιστήμες της ανθρώπινης συμπεριφοράς, που αφήνουν χώρο για δουλειά με τα βιώματα των ανθρώπων.
Η θετική αλλαγή δεν είναι εύκολη, ούτε γίνεται μαγικά. Είναι αποτέλεσμα γνώσης και συνειδητής προσπάθειας. Όταν όμως σταδιακά σκέφτεσαι το πού θέλεις να βρίσκεσαι, όταν σκέφτεσαι αυτό που θέλεις να πετύχεις και είναι καλό για εσένα και αυτούς που αγαπάς, τότε μπορείς να έχεις μια ανοιχτή, θετική στάση ζωής. Και τότε είναι πιθανό να πετύχεις περισσότερα από αυτά που ονειρεύεσαι. Δηλαδή, θα πει κάποιος: «αν σκεφτώ ότι μου αξίζει να πάρω μια Ferrari, θα μου έρθει;».
Όχι τόσο απλά. Εάν πιστεύεις ότι σου αξίζει η Ferrari, αλλά δυσκολεύεσαι να πληρώσεις το ενοίκιό σου και κάθε φορά που πάει 1η ο μήνας, λες μέσα σου: «Μεγάλε, πάλι μπατίρης είσαι. Τρομάρα σου θες και Ferrari». Αυτή η σκέψη, νικάει την πρώτη.
Τι πρέπει να κάνεις λοιπόν;
Όταν έχεις μία στάση ζωής «ανοιχτού νου», χρειάζεται να αποδεικνύεις με μικρές πράξεις, κάθε μέρα, ότι μπορείς να τα καταφέρεις. Στο παραπάνω παράδειγμα, ότι είσαι σε θέση να παράγεις χρήματα, να τα διαχειρίζεσαι σωστά, να είσαι εντάξει στις υποχρεώσεις σου και να σου περισσεύουν κιόλας. Τότε δίνεις το μήνυμα στον εγκέφαλό σου, ότι αξίζεις πραγματικά την Ferrari. Αλλιώς είναι απλώς μια ευχή.
Άρα πολλές μικρές θετικές σκέψεις που τονίζουν τις ικανότητές σου, για εσένα καθημερινά, οδηγούν σε καθημερινή προσπάθεια για μικρές επιτυχίες, ώστε να αποδεικνύεις στον εαυτό σου κάθε μέρα ότι μπορείς και αξίζεις. Πολλές μικρές θετικές αλλαγές, φέρνουν μια ημέρα τη θετική αλλαγή που επιθυμείς. Και αυτή είναι η μαγεία του NLP.
Κατερίνα Αθανασίου, Mindset Motivator & Therapist
- Γιατί ερωτευόμαστε τον λάθος άνθρωπο ξανά και ξανά - 24 Ιουνίου 2019
- 17 αναπάντεχα κοινά σημεία της τέχνης της Φωτογραφίας με την Ψυχοθεραπεία (την τέχνη της ζωής)! - 11 Ιουνίου 2019
- Το παιχνίδι του «καλού φλερτ» και οι κανόνες του - 15 Φεβρουαρίου 2019