Μερικοί από μας κάνουμε το ίδιο πράγμα ξανά και ξανά και περιμένουμε διαφορετικά αποτελέσματα. Η ευφυΐα μας μας επιτρέπει να κάνουμε καινούρια λάθη και να μαθαίνουμε απ’ αυτά, αντί να επαναλαμβάνουμε τα παλιά. Όσο περισσότερο μαθαίνουμε, τόσο πιο προσαρμόσιμοι γινόμαστε και τόσο λιγότερα λάθη επαναλαμβάνουμε. Η μάθηση προϋποθέτει την αλλαγή⋅ η αλλαγή περιλαμβάνει την ταπείνωση⋅ ταπείνωση σημαίνει θάνατος του παλιού⋅ ο θάνατος του παλιού γεννάει το καινούργιο. Τίποτε δεν αλλάζει πραγματικά μέχρι ν’ αλλάξουμε εμείς οι ίδιοι.
E: Έγραψες κάποτε ότι «εκπαιδεύουμε υποσυνείδητα τους άλλους για το πώς να μας φέρονται, μέσα από τα μηνύματα που στέλνουμε με τη γλώσσα του σώματος, τον τόνο της φωνής μου και με άλλα ανεπαίσθητα σήματα και συμπεριφορές. Αυτό μού ακούγεται αληθινό, αλλά δυσκολεύομαι να το καταλάβω. Μπορείς να πεις λίγα περισσότερα γι’ αυτά τα ανεπαίσθητα σήματα και για το πώς σαμποτάρουμε τον εαυτό μας με επανειλημμένες αποτυχίες, χωρίς να αντιλαμβανόμαστε πώς το κάνουμε;
Advertisment
Α: Επειδή η προσοχή μας συχνά αποσπάται, συσκοτίζεται ή χάνεται σε σκέψεις, υπάρχουν πολλά που δεν αντιλαμβανόμαστε. Γι’ αυτό, η ικανότητα να δίνουμε προσοχή σ’ αυτό που εμφανίζεται κάθε δεδομένη στιγμή – στις πράξεις μας και στα αποτελέσματά τους – είναι μία από τις βασικές αρχές της ζωής με σκοπό. Οι αποτυχίες και τα ανεπιθύμητα αποτελέσματα μας χρησιμεύουν για να δημιουργήσουμε νέε συμπεριφορές και διαφορετικές προσεγγίσεις. Η μόνη αληθινή αποτυχία είναι η αποτυχία να μαθαίνουμε από τα λάθη μας.
Όπως λέει και το παλιό ρητό: «Η επίγνωση ενός προβλήματος είναι η μισή λύση». Μέχρι να αποκτήσουμε επίγνωση των πράξεων, των σημάτων και των μηνυμάτων που περνούσαν πριν απαρατήρητα, επαναλαμβάνουμε τα παλιά πρότυπα. Όλοι μας το έχουμε βιώσει αυτό, σε κάτι τόσο απλό όπως το να προσπαθήσουμε να χτυπήσουμε μια μπάλα ή τόσο πολύπλοκο όσο η αποτυχία σε πολλούς γάμους στη σειρά.
Παρατήρησε πώς κινείσαι, πρόσεξε τον τόνο και τη χροιά της φωνής σου σε διάφορες καταστάσεις, ιδιαίτερα σ’ εκείνες που δημιουργούν κάποιο είδος άγχους ή στρες, όπου οι περισσότεροι από μας παύουμε να λειτουργούμε συνειδητά – όπως όταν αντιμετωπίζει μια έντονα φορτισμένη συναισθηματικά κατάσταση ή όταν γνωρίζεις καινούριους ανθρώπους (και, στη στιγμή, ξεχνάς το όνομά τους).
Advertisment
Για παράδειγμα, θα μπορούσα να μη συνειδητοποιώ ότι δαγκώνω τα χείλια μου και συνοφρυώνομαι όποτε συναντώ κάποιον για πρώτη φορά. Μπορεί απλώς να συγκεντρώνομαι, αλλά οι άλλοι ίσως ερμηνεύουν την έκφρασή μου σαν «μη φιλική». Ή, αν ζητάω από κάποια γυναίκα να βγούμε ραντεβού κοιτώντας το πάτωμα και λέγοντας «Δεν φαντάζομαι να θέλεις να βγεις μαζί μου κάποια φορά, ε;» είναι λιγότερο πιθανό να δεχτών ένα «ναι» απ’ ό,τι αν την κοιτούσα στα μάτια, της χαμογελούσα και της έλεγα: «Θα ήθελα πολύ να βγούμε για φαγητό την Παρασκευή το βράδυ. Θα σε βόλευε κατά τις οκτώ;»
Μερικές φορές δεν ξέρουμε τι ακριβώς κάναμε για να συμβάλλουμε σε ένα ανεπιθύμητο αποτέλεσμα, αλλά βλέπουμε το αποτέλεσμα και ορκιζόμαστε να κάνουμε κάτι διαφορετικό την επόμενη φορά. Όμως, διαφορετικό σε τι; Ξαναγυρνάμε και πάλι στη ζωτική σημασία της επίγνωσης, της προσοχής.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Dan Millman με τίτλο «Ποιος είναι ο σκοπός σου;» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Η Δυναμική της Επιτυχίας