Πόσες φορές δράσατε παρορμητικά, ξεστομίζοντας σκληρές κουβέντες και εκδηλώνοντας άστοχες συμπεριφορές για τις οποίες αργότερα μετανιώσατε; Η λογική μέσα σας υπαγόρευε να δώσετε στον εαυτό σας λίγο χρόνο προκειμένου να ανασυνταχθεί, να επεξεργαστεί νηφάλια τις πληροφορίες και βάσει αυτών να επιλέξει την ενδεδειγμένη στρατηγική.
Ωστόσο, την ίδια στιγμή μια ανεξέλεγκτη ενέργεια σας κυρίευε, απαιτώντας επιτακτικά την άμεση ικανοποίηση των ορμών της. Ήρθε η ώρα λοιπόν να γνωρίσετε Το παράδοξο του χιμπατζή.
Advertisment
Ο Χιμπατζής μέσα σας
Στην πραγματικότητα δύο διαφορετικοί εγκέφαλοι παλεύουν μέσα μας από τη γέννησή μας ακόμη. Ο ένας ονομάζεται μετωπιαίος και αντιστοιχεί στον Άνθρωπο. Παρατηρήστε τον: Κομψός με ευγένεια και σωστή ανατροφή, με στόχους και εκπληκτική ικανότητα υλοποίησής τους, με ατσάλινη πειθαρχία και άψογο πρόγραμμα. Δεν θα σας προδώσει ποτέ, αντίθετα θα δρα πάντα με σύνεση και ορθή κρίση. Και τώρα στο δωμάτιο του νου σας εισβάλλει ένα τύπος λίγο παράξενος.
Τον λένε Χιμπατζή και αντιστοιχεί στον μεταιχμιακό εγκέφαλο. Θα τον προσέξετε θέλοντας και μη από την ακατέργαστη συμπεριφορά του, από την τάση του να δραματοποιεί ακόμη και το παραμικρό εμπόδιο, να προσωποποιεί κάθε γεγονός και να αναζητά επίμονα απολαύσεις, εχθρούς και θαυμαστές.
Advertisment
Όταν ο Χιμπατζής συνάντησε τον Άνθρωπο
Ο Χιμπατζής και ο Άνθρωπος θα μπορούσαν να παραμείνουν για πάντα δύο άγνωστοι όμως η μοίρα, και πιο συγκεκριμένα οι συνάψεις του εγκεφάλου, συνέβαλαν στην καθοριστική συνάντησή τους. Φανταστείτε τους σαν συγκατοίκους στο διαμέρισμα του νου. Ο ένας επιδιώκει την τάξη, την οργάνωση και την πρόοδο ενώ ο Χιμπατζής αρέσκεται να αφήνει τα πιάτα να βουλιάζουν στο νεροχύτη και τη μουσική να ακούγεται στη διαπασών ακόμη και αργά τη νύχτα. Και το χειρότερο;
Η οποιαδήποτε παρατήρηση εκ μέρους σας, όσο καλοπροαίρετη και αν είναι, δεν θα οδηγήσει στη συμμόρφωση του ατίθασου συγκατοίκου αλλά στην εξαγρίωση του. Είναι, συνεπώς, ο Χιμπατζής ο κακός της ιστορίας σας;
Βασικό σημείο: O καθηγητής Steve Peters τονίζει ότι ο Χιμπατζής είναι μια συναισθηματική μηχανή που σκέφτεται ανεξάρτητα από εμάς. Δεν είναι καλός ή κακός, είναι απλώς Χιμπατζής.
Το παράδοξο του Χιμπατζή στην καθημερινότητά σας
Σκεφτείτε τώρα την επίδραση του Χιμπατζή στην ίδια την καθημερινότητά σας. Θυμηθείτε όλες τις υποσχέσεις που δίνετε στον εαυτό σας: Τη Δευτέρα κόβετε το κάπνισμα, τον Σεπτέμβρη αρχίζετε γυμναστική, αύριο εγκαταλείπετε τις διατροφικές ατασθαλίες. Ο Χιμπατζής όμως έχει αντίθετη άποψη. Έτσι τώρα εσείς με το τσιγάρο στο χέρι, από τον καναπέ του σπιτιού σας, με το οικογενειακό παγωτό μπροστά σας μετανιώνετε για την απότομη συμπεριφορά σας προς τον προϊστάμενό σας. Αλλά ο Χιμπατζής γελά από μια γωνιά, καθώς ξέρει καλά πως δεν ήσασταν εσείς ο υπαίτιος της ευθιξίας, της αναβλητικότητας και της φυγοπονίας.
Βλέπετε, κάθε φορά που επιλέγετε τον εύκολο δρόμο και υποκύπτετε στα κατώτερα ένστικτα, ο μεταιχμιακός σας εγκέφαλος μπορεί να περηφανεύεται πως σας ξεγέλασε. Συνεπώς αθωώνεστε για όλα εκείνα τα παρορμητικά λόγια και τις απερίσκεπτες πράξεις σας; Όχι ακριβώς. Για να καταλάβετε, ο Χιμπατζής είναι σαν να έχετε αναλάβει τη φροντίδα ενός σκύλου. Κανείς δεν μπορεί να σας κατηγορήσει για τη φύση του κατοικίδιου σας αλλά αποτελεί αποκλειστικά δική σας μέριμνα η εκπαίδευσή του.
Βασικό σημείο
Ένα από τα μυστικά της επιτυχίας και της ευτυχίας είναι να μάθετε να ζείτε αρμονικά με τον Χιμπατζή σας, χωρίς να σας δαγκώνει ή να σας επιτίθεται. Για να το κάνετε αυτό χρειάζεται να κατανοήσετε πώς συμπεριφέρεται, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο σκέφτεται και φέρεται.. Πρέπει επίσης να κατανοήσετε και τον Άνθρωπό σας και να μην τον μπερδεύετε με τον Χιμπατζή μέσα σας.
Εάν προσπαθήσετε να νικήσετε τον Χιμπατζή, τότε ποτέ δεν θα τα καταφέρετε καθώς είναι από τη φύση του πολύ πιο δυνατός από εσάς. Δεν μπορείτε να τον εκμηδενίσετε, μπορείτε όμως να συμφιλιωθείτε μαζί του, να τον φροντίσετε και ύστερα να τον διαχειριστείτε.
Φροντίδα Χιμπατζή
Ο Χιμπατζής έχει ανάγκη να εκτονωθεί για να ηρεμήσει. Δώστε του αυτήν την ευκαιρία, επιλέγοντας κοινωνικά αποδεκτούς τρόπους εκτόνωσής του. Για παράδειγμα, ο Άνθρωπος διαθέτει εσωτερικά κίνητρα για τις πράξεις του και, συνεπώς, δε χρειάζεται τον έπαινο για να αντιληφθεί την αξία του. Ο Χιμπατζής, όμως, νιώθει ανασφαλής χωρίς την επιδοκιμασία.. Φροντίστε λοιπόν να αποσπάτε με ευγένεια εκείνα τα μπράβο που θα καθησυχάσουν τον μεταιχμιακό σας εγκέφαλο.
Διαχείριση Χιμπατζή
Αρχικά αναγνωρίστε πως η ανησυχία για πολλά πράγματα δεν είναι δική σας αλλά είναι ο μεταιχμιακός εγκέφαλος εκείνος που αντιδρά παράλογα. Αφήστε τον για λίγο να εκδηλώσει τις ανησυχίες του και ύστερα από 10 λεπτά δώστε με αποφασιστικότητα τέλος στον εσωτερικό σας διάλογο.
Ένα πολύτιμο εγχειρίδιο για το ταξίδι της ζωής
Το παράδοξο του χιμπατζή μας βοηθά να εισβάλλουμε στα άδυτα του νου, να αναγνωρίσουμε τον μυστικό συγκάτοικο του εγκεφάλου μας, να τον αποδεχτούμε και να τον εκπαιδεύσουμε. Εξάλλου, η σύγκρουση μέσα μας πάντα θα υφίσταται με τον ίδιο τρόπο που το πλοίο ενίοτε συναντά κύματα στο ταξίδι του. Δεν μπορούμε να ελέγξουμε τις διαθέσεις του κυκλοθυμικού ωκεανού, μπορούμε όμως να εξελιχτούμε σε ικανούς καπετάνιους και να πείσουμε τον Χιμπατζή να εργαστεί προς όφελός μας.
