Είμαι ειδική δημόσιας πολιτικής. Εξετάζω δεδομένα που δείχνουν τα προβλήματα της Αμερικανικής οικονομίας, προβλήματα όπως το αυξανόμενο χρέος των νοικοκυριών, τους μειωμένους μισθούς και τα επιδόματα, το έλλειμμα στα δημόσια έσοδα. Και προσπαθώ να προσδιορίζω λύσεις για να γίνει η οικονομία πιο ευήμερη για περισσότερους ανθρώπους. Πορώνομαι με τη φορολογική πολιτική, και τις επενδύσεις σε δομές και ενθουσιάζομαι πολύ με ένα αξιοπρεπώς σχεδιασμένο κανονιστικό καθεστώς.
00:36
(Γέλια)
Advertisment
00:38
Αυτά είναι τα θέματα για τα οποία μίλησα στη δημόσια τηλεόραση, σε μια ζωντανή εκπομπή, τον Αύγουστο του 2016. Ήταν περίπου στα μισά του προγράμματος όταν τηλεφώνησε ενας άντρας, που συστήθηκε ως Γκάρι από τη Βόρεια Καρολίνα και είπε… «Είμαι λευκός και είμαι προκατειλημμένος». Περιέγραψε τις προκαταλήψεις του μιλώντας για τους μαύρους άνδρες και τις συμμορίες τα ναρκωτικά και το έγκλημα. Μετά, είπε κάτι που δεν θα ξεχάσω ποτέ. Είπε, «Αλλά θέλω να αλλάξω. και θέλω να μάθω πώς θα γίνω καλύτερος Αμερικάνος».
01:26
Θυμηθείτε ότι η καριέρα μου σχετίζεται με την οικονομική πολιτική, που μεταφράζεται σε δολάρια, όχι σε προσωπικές σκέψεις και συναισθήματα. Αλλά, μόλις άνοιξα το στόμα μου για να του απαντήσω ζωντανά στην τηλεόραση μου βγήκαν οι πιο απροσδόκητες λέξεις. Είπα… «Σ’ ευχαριστώ». Τον ευχαρίστησα που παραδέχτηκε τις προκαταλήψεις του, που ήθελε να αλλάξει και που γνώριζε πως, κάπως, αυτό θα τον κάνει καλύτερο πολίτη της Αμερικής.
01:56
Η συνομιλία μου με τον Γκάρι πήρε πολύ δημοσιότητα. Είχε περισσότερες από οκτώ εκατομμύρια προβολές και έδωσε έμπνευση για πολλά σχόλια στα κοινωνικά δίκτυα και ειδησεογραφική κάλυψη. Και πιστεύω ότι πολλοί ξαφνιάστηκαν που μια μαύρη γυναίκα έδειξε τόση κατανόηση σε έναν προκατειλημμένο λευκό άντρα, και ξαφνιάστηκαν που ο λευκός άντρας παραδέχτηκε τις προκαταλήψεις του στην εθνική τηλεόραση.
Advertisment
02:21
Σύντομα, μετά τη διάσημη στιγμή με εμένα και τον Γκάρι, βρεθήκαμε από κοντά. Είπε πως έλαβε υπόψη του τη συμβουλή μου. Είπε πως τα λόγια μου ήταν σαν κάποιος να ξεσκόνισε ένα παράθυρο και να άφησε το φως να μπει μέσα. Με τα χρόνια, ο Γκάρι και εγώ γίναμε φίλοι. Και ο Γκάρι θα σας έλεγε ότι του έμαθα πολλά σχετικά με τον συστημικό ρατσισμό στις ΗΠΑ και τη δημόσια πολιτική. Αλλά και εγώ έμαθα πολλά από τον Γκάρι.
02:51
Το μεγαλύτερο μάθημα για μένα ήταν οτι οι προκαταλήψεις του Γκάρι τον έκαναν να υποφέρει. Φόβος, άγχος, απομόνωση. Και αυτό με έκανε να ξανασκεφτώ πολλά απο τα οικονομικά ζητήματα στα οποία εστιάζω στη διάρκεια της καριέρας μου. Αναρωτήθηκα, είναι δυνατόν ο ρατσισμός της κοινωνίας μας, να έχει παρόμοιες συνέπειες στους ίδιους ανθρώπους που επωφελούνται από την προνομιακή τους θέση;
03:27
Παρακινημένη από αυτή την ερώτηση, πέρασα τα τελευταία χρόνια ταξιδεύοντας στη χώρα, κάνοντας έρευνα και γράφοντας ένα βιβλίο. Τα συμπεράσματα μου; Ο ρατσισμός οδηγεί σε κακή χάραξη πολιτικών. Κάνει την οικονομία μας χειρότερη. Και όχι μόνο με τρόπους που βάζουν τους έγχρωμους σε μειονεκτική θέση. Τελικά δεν πρόκειται για ένα μηδενικό άθροισμα. Ο ρατσισμός είναι κακός και για τους λευκούς.
03:59
Για παράδειγμα η ανεπάρκεια επενδύσεων των ΗΠΑ σε δημόσια αγαθά, πράγματα που όλοι χρειαζόμαστε και μοιραζόμαστε — τα σχολεία μας, οι δρόμοι και οι γέφυρες. Οι υποδομές μας βαθμολογούνται «κάτω από τη βάση» από την Αμερικανική Κοινότητα Πολιτικών Μηχανικών, και η κατά κεφαλή επένδυση είναι μικρότερη από όλα σχεδόν τα αναπτυγμένα έθνη. Αλλά δεν ήταν πάντα έτσι. Ταξίδεψα στο Μοντγκόμερι της Αλαμπάμα και εκεί είδα πως ο ρατσισμός μπορεί να καταστρέψει το κοινό όφελος και την κοινή θέληση να το υποστηρίξουν.
04:33
Στις δεκαετίες του 1930 και 1940, οι ΗΠΑ έκαναν μια μαζική κατασκευή δημοσίων παροχών χρηματοδοτούμενη από τους φόρους, όπου στο Μοντγκόμερι συμπεριλάμβανε την πισίνα του Όακ Παρκ, η οποία ήταν η μεγαλύτερη στη γύρω περιοχή. Ξέρετε, τότε, οι άνθρωποι δεν είχαν κλιματιστικά οπότε και περνούσαν τις ζεστές καλοκαιρινές μέρες κάνοντας διαδοχικά ηλιοθεραπεία και τσαλαβουτώντας και έπειτα στέγνωναν στη σκιά των κοντινών δέντρων. Ήταν το σημείο συνάντησης της πόλης. Αλλά η πισίνα του Όακ Παρκ, αν και είχε χρηματοδοτηθεί από όλους τους κατοίκους του Μοντγκόμερι ήταν μόνο για τους λευκούς.
05:16
Όταν το ομοσπονδιακό δικαστήριο τελικά το έκρινε αντισυνταγματικό, η αντίδραση των αρχών της πόλης ήταν γρήγορη. Από την 1η Ιανουαρίου του 1959 αποφάσισαν να αδειάσουν την πισίνα παρά να επιτρέψουν την είσοδο στις μαύρες οικογένειες.
05:40
Η καταστροφή των δημοσίων αγαθών αναπαράχθηκε σε όλη τη χώρα και όχι μόνο στις πόλεις του Νότου. Οι πόλεις έκλεισαν τα δημόσια πάρκα, τις πισίνες και τα σχολεία, ως απάντηση στην άρση του φυλετικού διαχωρισμού, όλα αυτά τη δεκαετία του 1960. Στο Μοντγκόμερι, έκλεισαν όλα τα πάρκα για μια δεκαετία. Έκλεισαν τα κέντρα αναψυχής, πούλησαν ακόμα και τα ζώα από τον ζωολογικό κήπο.
06:10
Σήμερα, μπορείτε να περπατήσετε στα εδάφη του Όακ Παρκ, όπως έκανα, αλλά πολύ λίγοι άνθρωποι το κάνουν. Δεν ξαναέχτισαν την πισίνα. Ο ρατσισμός έχει κόστος για όλους.
06:26
Θυμάμαι να έχω την ίδια σκέψη στις 15 Σεπτεμβρίου του 2008, όταν έμαθα τα συγκλονιστικά νέα πως η Lehman Brothers κατέρρευσε. Η Lehman ήταν, όπως και οι άλλες εταιρίες που θα κατέρρεαν τις επόμενες μέρες, εξαντλημένη από την υπερβολική της έκθεση σε ένα τοξικό οικονομικό εργαλείο βασισμένο σε κάτι που παλιά ήταν απλό και ασφαλές — το δάνειο κατοικίας 30 ετών με σταθερό επιτόκιο. Αλλά τα δάνεια στο κέντρο και στη βάση της οικονομικής κρίσης είχαν περίεργους νέους όρους. Και αναπτύσσονταν και προωθούνταν επιθετικά για χρόνια στη μεσαία τάξη των έγχρωμων κοινοτήτων όπως αυτή που επισκέφθηκα όταν γνώρισα έναν ιδιοκτήτη ονόματι Γκλεν. Ο Γκλεν είχε το δικό του σπίτι σε εναν καταπράσινο δρόμο στη γειτονιά Μάουντ Πλέζαντ του Κλίβελαντ για πάνω από μια δεκαετία. Αλλά όταν τον γνώρισα, ήταν πολύ κοντά στην κατάσχεση. Όπως συνέβη και στους γείτονές του, του χτύπησε την πόρτα ένας μεσίτης, που είπε πως θα αναχρηματοδοτήσει το δάνειο του. Αυτό που όμως δεν του είπε ο μεσίτης ήταν πως αυτό ήταν ένα νέο είδος δανείου. Ένα δάνειο με διογκωμένο επιτόκιο, μια τελική δόση και ένα προπληρωτεό πρόστιμο σε περίπτωση που θα προσπαθούσε να φύγει.
07:42
Τώρα, μια κοινή παρερμηνεία τότε, αλλά ακόμα και τώρα, είναι ότι άτομα σαν τον Γκλεν αγόραζαν σπίτια εκτός προϋπολογισμού. Ότι οι ίδιοι ήταν δανειστές που ρίσκαραν. Είδα πως αυτό το στερεότυπο έκανε δυσκολότερο για όσους σχεδίαζαν πολιτικές να δούνε την κρίση όπως ήταν τότε που είχαμε ακόμα χρόνο να τη σταματήσουμε.
08:09
Αλλά αυτό ήταν. Ενα στερεότυπο. Η πλειοψηφία των δάνειων υψηλού κινδύνου πήγαν σε ανθρώπους με καλό ιστορικό, όπως ο Γκλεν. Για τους Αφροαμερικάνους και τους Λατίνους ήταν πιο τρεις φορές πιο πιθανό — ακόμα και αν είχαν καλό ιστορικό — να πάρουν αυτά τα τοξικά δάνεια από ό,τι οι λευκοί. Το πρόβλημα δεν ήταν ο δανειολήπτης, το πρόβλημα ήταν το δάνειο.
08:35
Μετά το κραχ, πολλοί από τους μεγάλους δανειστές από τη Wells Fargo μέχρι την Countrywide θα έπαιρναν πρόστιμο για φυλετικές διακρίσεις. Αλλά αυτή η συνειδητοποίηση ήρθε πολύ αργά. Αυτά τα δάνεια, τα πολύ κερδοφόρα για τους δανειστές, σχεδιασμένα να αποτύχουν για τους δανειολήπτες εξαπλώθηκαν πέρα από τα όρια των γειτονιών των έγχρωμων, όπως αυτή του Γκλεν, στην πιο ευρεία αγορά δανείων των λευκών.
09:04
Όλες οι μεγάλες εταιρίες της Wall Street βασίζονταν σε αυτά τα δάνεια. Στο απόγειο τους, ένα στα πέντε στεγαστικά δάνεια στη χώρα ήταν αυτής της μορφής, και η κρίση, την οποία και εγώ και οι συνεργάτες μου είδαμε να έρχεται… θα κόστιζε σε όλους μας. Δεκαεννέα τρισεκατομμύρια ζημία. Συντάξεις, ακίνητες περιουσίες, αποταμιεύσεις. Οκτώ εκατομμύρια θέσεις εργασίας εξαφανίστηκαν. Ένας δείκτης ιδιοκτησίας που δεν ανέκαμψε ποτέ. Τα χρόνια που μάταια συνηγορούσα για ιδιοκτήτες σαν τον Γκλεν με έπεισαν πως δεν θα είχαμε οικονομική κρίση αν δεν είχαμε ρατσισμό.
09:57
Το 2017, ταξίδεψα στο Μισισίπι όπου μια ομάδα εργατών προσπαθούσε να οργανωθεί σε σωματείο. Τα προνόμια για τα οποία αγωνίζονταν — υψηλότερη αμοιβή, καλύτερη ιατροφαρμευτική κάλυψη αξιοπρεπής σύνταξη — θα βοηθούσαν όλους στο εργοστάσιο. Αλλά μετά από όλα τα άτομα που μίλησα — λευκούς, μαύρους, υπέρ ή κατά του σωματείου, το φυλετικό ζήτημα συνέχιζε να αναφέρεται. ‘Ενας λευκός άντρας ονόματι Τζόυ το έθεσε ως εξής: Είπε, «Οι λευκοί εργάτες σκέφτονται “δεν ψηφίζω υπέρ αν οι μαύροι ψηφίσουν υπέρ. Αν οι μαύροι είναι υπέρ, εγώ είμαι κατά”». Ενας λευκός άντρας, ο Τσιπ, μου είπε «Η σκέψη είναι πως αν υποστηρίξεις τους μαύρους προδίδεις τους λευκούς». Σαν να σκέφτονται «αν δεν το έχω εγώ, δε θα το έχεις ούτε κι εσύ». Η ψήφοφορία για το σωματείο απέτυχε. Οι μισθοί στο εργοστάσιο είναι χαμηλότεροι από άλλους οργανωμένους συναδέλφους τους και οι άνθρωποι ανησυχούν ακόμα για την ιατρική τους περίθαλψη.
11:01
Ξέρετε, ίσως είναι πειρασμός να επικεντρωθούμε στις προκαταλήψεις των ανθρώπων και των εργατών που άκουσα στο Μισισίπι. Αλλά με ενδιαφέρει πιο πολύ να θεωρήσω υπεύθυνους τους ανθρώπους που πωλούσαν ρατσιστικές ιδέες για να πλουτίσουν από ό,τι αυτούς που ήταν απελπισμένοι να τις αγοράσουν.
11:22
Τα ταξίδια μου με πήγαν επίσης σε μέρη όπου είδα ότι δεν χρειάζεται να γίνεται με αυτόν τον τρόπο. Πήγα στο Μέιν, την πολιτεία με τους περισσότερους λευκούς τη γηραιότερη, με περισσότερους θανάτους από γεννήσεις κάθε χρόνο και πήγα σε μια ερημωμένη περιοχή που λέγεται Λούιστον η οποία αναζωπυρώνεται από νέους ανθρώπους κυρίως Αφρικανούς, Μουσουλμάνους, μετανάστες και πρόσφυγες. Εκεί γνώρισα μια γυναίκα ονόματι Σεσίλ οι γονείς της οποίας ήταν από τους τελευταίους ανθρώπους που ήρθαν στο Λούιστον. Ήταν Γαλλό-Καναδοί εργάτες κατά την αλλαγή του αιώνα. Η Σεσίλ συνταξιοδοτήθηκε, αλλά βρήκε έναν νέο σκοπό στη ζωή της, οργανώνοντας τους πρόσφυγες από το Κονγκό να συμμετέχουν με λευκούς συνταξιούχους στο πολιτιστικό κέντρο Franco.
12:11
(Γέλια)
12:12
Αυτοί οι άνδρες και γυναίκες από το Κονγκό βοηθούσαν τους συνταξιούχους να θυμηθούν τα Γαλλικά τους που δεν τα είχαν μιλήσει από τότε που ήταν παιδιά. Και μαζί, οι δύο κοινότητες βοηθήθηκαν να νιώσουν σαν στο σπίτι τους.
12:29
Ξέρετε, για όλο τον πολιτικό λόγο σχετικά με τους νέους κατοίκους ότι είναι πληγή για την πόλη, μια δικομματική ομάδα μελετών βρήκε πως η κοινότητα των προσφύγων εκεί δημιούργησε 40 εκατομμύρια δολάρια σε φόρους και 130 εκατομμύρια σε εισφορές. Και μίλησα με τον δήμαρχο της πόλης που καυχιόταν ότι στο Λούιστον έχτιζαν ένα νέο σχολείο την ώρα που όλες οι πόλεις σαν αυτή στην πολιτεία του Μέιν τα έκλειναν.
12:54
Ξέρετε, μας κοστίζει τόσα πολλά να μείνουμε διχασμένοι. Αυτό το σκεπτικό μηδενικού αθροίσματος, ότι ό,τι είναι καλό για μια ομάδα πρέπει να έχει κόστος για την άλλη, μας οδήγησε σε αυτό το χάος. Πιστεύω ότι είναι ώρα να απορρίψουμε αυτό το παλιό πρότυπο και να αντιληφθούμε ότι οι μοίρες μας είναι συνδεδεμένες. Μια πληγή στον έναν είναι πληγή για όλους. Ξέρετε, έχουμε την επιλογή. Το έθνος μας ιδρύθηκε βάσει της πεποίθησης της ιεραρχίας της ανθρώπινης αξίας. Αλλά είμαστε κοντά στο να γίνουμε μια χώρα χωρίς φυλετική πλειοψηφία.
13:35
Άρα, μπορούμε να προσποιούμαστε ακόμα ότι δεν είμαστε όλοι στην ίδια ομάδα. Μπορούμε να συνεχίσουμε να σαμποτάρουμε την επιτυχία μας και να σακατεύουμε τους ίδιους τους παίκτες μας. Ή μπορούμε να αφήσουμε την εγγύτητα της διαφορετικότητας μας να αποκαλύψει την κοινή μας ανθρωπιά. Και μπορούμε τελικά να επενδύσουμε στο σπουδαιότερο μας προσόν. Τους ανθρώπους μας. Όλους τους ανθρώπους μας.
14:04
Ευχαριστώ.
