Κάθε γονιός τείνει να σκέφτεται ότι το παιδί του είναι το καλύτερο, το εξυπνότερο και το τελειότερο δείγμα της ανθρωπότητας. Χρειαζόμαστε να νιώθουμε ότι το παιδί μας είναι ξεχωριστό και σημαντικό για τον κόσμο ώστε να διαχειριστούμε την 24ωρη φροντίδα που απαιτούν τα βρέφη και τα παιδιά. Είναι μια σκληρή δουλειά και είναι κρίσιμης σημασίας το να πιστεύουμε ότι η προσπάθεια αυτή έχει νόημα.
Εντούτοις, αυτή η ναρκισσιστική εστίαση στην ομορφιά ενός νεογέννητου δεν πρέπει να αναπτύσσεται σε έναν ναρκισσιστικό τύπο δεσμού που συνεχίζεται καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής του παιδιού. Οι ναρκισσιστικοί γονείς μπορούν να προκαλέσουν έναν σημαντικό αριθμό συναισθηματικών δυσκολιών στα παιδιά τους.
Advertisment
Τέτοιοι γονείς έχουν την τάση να ελέγχουν τα παιδιά τους και να βρίσκονται στην κορυφή της οικογενειακής ιεραρχίας. Χρησιμοποιούν τα παιδιά τους με ποικίλους τρόπους για να διατηρήσουν τη ναρκισσιστική αίσθηση εαυτού και το παραφουσκωμένο εγώ. Κάποιες από τις επικίνδυνες συμπεριφορές που ασκούν οι ναρκισσιστικοί γονείς έχουν αναγνωριστεί από τους επιστήμονες και είναι οι εξής:
Χειραγωγούν τον εαυτό και την ανάπτυξη του παιδιού
Οι ναρκισσιστές δεν χειραγωγούν μόνο τους άλλους ενήλικες, αλλά και τα παιδιά τους μέσω έκδηλων και άδηλων μέσων. Μπορεί να τα πιέζουν να κάνουν συγκεκριμένες δραστηριότητες ή να έχουν συγκεκριμένες απόψεις που εξυπηρετούν τις ανάγκες τους, αλλά όχι των παιδιών τους. Συχνά χρησιμοποιούν τεχνικές gaslighting και ψέματα για να εκμαιεύσουν συγκεκριμένες συμπεριφορές και να εγκαθιδρύσουν πεποιθήσεις. Μπορεί επίσης να διαμορφώνουν τη συμπεριφορά του παιδιού με τρόπους που χτίζουν το ναρκισσιστικό τους εγώ και το επιβεβαιώνουν.
Απαγορεύουν ή αγνοούν τα όρια
Οι ναρκισσιστές δεν μπορούν να αντιληφθούν τα παιδιά ως ξεχωριστά άτομα με δικά τους δικαιώματα. Όπως ένα νεογέννητο μωρό έχει μια ναρκισσιστική οπτική για τη ζωή και δεν συνειδητοποιεί ακόμα ότι η μητέρα του δεν είναι η προέκταση του εαυτού του, έτσι και οι ναρκισσιστές γονείς δεν αντιλαμβάνονται ότι τα παιδιά τους δεν είναι απλώς προεκτάσεις τους.
Advertisment
Χωρίς όρια, τα παιδιά αποδέχονται ότι σκοπός της ζωής τους είναι να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες τους και ενσωματώνουν όποιες αξίες ή χαρακτηριστικά τους παρέχουν οι γονείς τους. Δεν τους επιτρέπεται να αναπτύσσουν ανεξάρτητες ιδέες, πεποιθήσεις, οπτικές ή συμπεριφορές.
Τριγωνοποιούν και απομονώνουν τα μέλη της οικογένειας
Η συμπεριφορά τους προκαλεί εντάσεις εντός της οικογένειας. Οι ναρκισσιστές προσπαθούν να προσκολλώνται στα παιδιά τους, τα οποία τους εξυπηρετούν στο να στηρίζουν το εγώ τους και την αίσθηση του εαυτού. Θα βρουν τρόπους λοιπόν να τα απομονώσουν από τον άλλο γονέα ή τους συγγενείς. Πρόκειται για μια μορφή συναισθηματικής κακοποίησης. Τα μέσα που χρησιμοποιούν είναι τα ψέματα και οι κατηγορίες.
Όταν τα παιδιά αρχίζουν να αναγνωρίζουν την ανθυγιεινή σχέση που έχουν με τον ναρκισσιστικό γονέα, θα προσπαθήσουν να πάρουν μια απόσταση για να προστατευθούν. Όμως, οι ναρκισσιστικοί γονείς θα προκαλέσουν δράμα ή κρίση ή θα προσφέρουν κάποια ανταμοιβή που πιστεύουν ότι θα κάνει το παιδί να επιστρέψει στην τοξική τους σχέση. Επειδή η απόρριψη είναι πιθανότατα ο μεγαλύτερος φόβος που έχει ο ναρκισσιστής, οι προσπάθειές τους να ξαναπαγιδεύσουν το παιδί στη σχέση τους μπορεί να είναι απεγνωσμένες και ισχυρές.
Πώς μπορούμε ως ενήλικες να διεκδικήσουμε το δικό μας χώρο
1. Αποδεχτείτε ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο (έως και αδύνατο) να δείτε μια σημαντική αλλαγή στους γονείς μας ανεξαρτήτως του πόσο αντικειμενικά δείτε τις συμπεριφορές τους ή τους παρακινήσετε να αλλάξουν.
2. Αναλάβετε την ευθύνη της ζωής και των επιλογών σας, καθώς έχετε πλέον τη δύναμη να ελέγχετε τις αντιδράσεις, τη συμπεριφορά και το μέλλον σας.
3. Δημιουργείστε όρια και συνέπειες για τους γονείς που τα ξεπερνούν, και να είστε πρόθυμοι να ενδυναμώσετε τα όρια αν ο ναρκισσιστικός γονιός προσπαθήσει να τα διαστρεβλώσει.
4. Ως ενήλικες, τώρα μπορείτε να δείτε τους άλλους ως άτομα με δικά τους δικαιώματα. Μπορεί να χρειαστεί να επενδύσετε χρόνο και ενέργεια στο να επαναπροσδιορίσετε και να ξαναχτίσετε σχέσεις με όσους ήσασταν απομονωμένοι λόγω των γονιών σας.
5. Αναζητείστε συνδέσεις και μοντέλα υγιών σχέσεων· διαμορφώστε υποστηρικτικό κοινωνικό πλαίσιο, αλλά επίσης προσφέρετε στήριξη και στους άλλους. Καταλάβετε ότι οι υγιείς σχέσεις χτίζονται με αμοιβαίο σεβασμό, εκτίμηση και εμπιστοσύνη.
6. Θέστε ως προτεραιότητά σας την συναισθηματική σας υγεία και μην επιτρέπετε στον εαυτό σας να παρασυρθεί από το γονικό δράμα για να ικανοποιήσετε την προσοχή που απαιτεί ο ναρκισσιστής.
7. Υπενθυμίζετε στον εαυτό σας ότι δεν είστε υπεύθυνοι για την ευτυχία ή δυστυχία του γονέα σας ή την αίσθηση του εγώ του και ότι δεν φταίτε για τις δικές του αποτυχίες.
Πηγή:
www.psychologytoday.com/intl/blog/lifetime-connections/202103/undoing-the-damage-caused-narcissist-parent
