Το να μιλάτε για τα συναισθήματά σας και για τις διάφορες καταστάσεις που ζείτε σας βοηθάει να τα διαχειρίζεστε και να τα βλέπετε στις σωστές διαστάσεις τους. Αυτή η έκφραση των συναισθημάτων είναι γνωστό πως είναι θεραπευτική και επίσης βοηθάει στη σταθεροποίηση του νου.
- Τι συμβαίνει όταν μιλάμε για τα συναισθήματά μας;
- Τι αποδείξεις υπάρχουν ότι το να μιλάμε για τα συναισθήματά μας βοηθάει;
- Βρίσκοντας λύσεις
- Βρείτε χρόνο να μιλήσετε.
Τι συµβαίνει όταν µιλάµε για τα συναισθήµατά µας;
Advertisment
Μια συνήθεια που βοηθάει να σταθεροποιηθεί το μυαλό μας είναι να μιλάμε για τα συναισθήματά μας. Καθώς εκφράζετε τα συναισθήματά σας, το μυαλό σας έχει την ευκαιρία να κάνει διάφορα πράγματα. Το πρώτο είναι ότι δίνει στον Χιμπατζή σας τον χώρο να βγάλει προς τα έξω πράγματα που τον αναστατώνουν ή του προκαλούν δυσφορία. Όταν επιτρέπουμε στον Χιμπατζή να εκφράσει τα συναισθήματά του, ο Άνθρωπος μέσα μας έχει την ευκαιρία να ακούσει και να επεξεργαστεί αυτό που συμβαίνει.
Πολλοί άνθρωποι ξέρουν ότι όταν μιλούν για τα προβλήματα ή τις ιδέες τους, ακούν τον εαυτό τους να μιλάει και συχνά βλέπουν τα πράγματα διαφορετικά. Αυτό που κάνουν είναι ότι δίνουν στον Άνθρωπο μια ευκαιρία να χρησιμοποιήσει τη λογική και να δει τα πράγματα στις σωστές διαστάσεις τους. Επομένως, όταν εκφράζονται συναισθήματα, ο Χιμπατζής μιλάει και ο Άνθρωπος ακούει.
Βασικό σημείο
Advertisment
Όταν μιλάμε δυνατά, ο Άνθρωπος μέσα μας ακούει και βλέπει τα πράγματα στις σωστές διαστάσεις τους.
Τα παιδιά δεν διαφέρουν από τους ενηλίκους ως προς την ανάγκη τους να εκφράσουν τα συναισθήματά τους. Ωστόσο, ο Άνθρωπός τους δεν είναι πολύ ανεπτυγμένος κι έτσι συνήθως δεν μπορούν να δουν τα πράγματα στις σωστές διαστάσεις τους ή λογικά. Ένας σημαντικός ρόλος για έναν ενήλικο που είναι μαζί τους είναι να λειτουργεί ως ο Άνθρωπος σε σχέση με τον Χιμπατζή του παιδιού. Αν παρατηρήσετε ενηλίκους που καταφέρνουν αποτελεσματικά να βοηθούν παιδιά τα οποία είναι αναστατωμένα, θα δείτε ότι συχνά ακολουθούν μια ορισμένη σειρά:
- Πρώτα ακούν και σχηματίζουν μια σαφή εικόνα σχετικά με το τι αντιλαμβάνεται το παιδί ότι έχει συμβεί
- Δείχνουν με συμπόνια ότι έχουν καταλάβει το παιδί
- Βοηθούν το παιδί να μιλήσει για τους φόβους του και τους απομακρύνουν
- Εντοπίζουν τα συμπεράσματα στα οποία μπορεί να έχει καταλήξει το παιδί και μετά αλλάζουν τα συμπεράσματα αυτά αν δεν είναι σωστά
- Τέλος, προτείνουν τρόπους για να προχωρήσει το παιδί.
Όταν άρχισα να δουλεύω στην ψυχιατρική παιδιών, ένα από τα πρώτα πράγματα που μου έκαναν εντύπωση ήταν το βάθος της σκέψης των πολύ μικρών παιδιών. Αυτό με έκανε αμέσως να συνειδητοποιήσω πόσο σημαντικό ήταν να ακούω και να καταλαβαίνω αυτό που συνέβαινε στο μυαλό τους. Έμαθα να παίρνω πολύ σοβαρά τους φόβους ή τα συμπεράσματα των παιδιών, όποια κι αν ήταν. Τα παιδιά ολοφάνερα προτιμούν τις εξηγήσεις που μπορούν να κατανοήσουν. Η δουλειά με ενηλίκους έχει πολλές προφανείς διαφορές από τη δουλειά με παιδιά, αλλά έχω πλέον καταλάβει ότι τα παιδιά όλων των ηλικιών θέλουν τη συζήτηση, όπως ακριβώς και οι ενήλικοι.
Τι αποδείξεις υπάρχουν ότι το να µιλάµε για τα συναισθήµατά µας βοηθάει;
Υπάρχουν αρκετοί τομείς που έχουν ερευνηθεί. Έχω επιλέξει μερικούς από αυτούς ως παράδειγμα του πώς το να μιλάς για τα συναισθήματά σου σε βοηθάει να τα διαχειριστείς.
Το να μιλάμε δυνατά, είτε στον εαυτό μας είτε σε κάποιον άλλο, ρίχνει το επίπεδο του άγχους. Από την άλλη μεριά, το να μαζεύουμε διάφορα πράγματα μέσα μας οδηγεί σε επίμονες σκέψεις που δεν φεύγουν με τίποτα.
Έχει βρεθεί ότι αν συμβεί για δεύτερη φορά κάτι αγχωτικό, το άτομο που την πρώτη φορά μίλησε γι’ αυτό θα το διαχειριστεί καλύτερα από εκείνον που την πρώτη φορά δεν μίλησε γι’ αυτό. Η συγκεκριμένη έρευνα βασίζεται στην υπόθεση της ολοκλήρωσης, η οποία υποστηρίζει ότι μιλώντας καταλήγουμε να βγάζουμε ένα νόημα από τα αγχογόνα συμβάντα στη ζωή μας. Καθώς μιλάμε, δημιουργούμε λέξεις που εξηγούν τα συναισθήματά μας. Έτσι μπορούμε να καταλάβουμε τι αισθανόμαστε και να το χρησιμοποιήσουμε αυτό για να βοηθήσουμε τους άλλους να μας καταλάβουν.
Ένα άλλο πλεονέκτημα του να μιλάμε γι’ αυτό που μας απασχολεί είναι ότι έτσι το εκλογικεύουμε και νιώθουμε λιγότερο απειλημένοι. Αυτό μπορεί να αλλάξει τα συναισθήματα που νιώθουμε απέναντι στο συμβάν.
Μερικές φορές, όταν μιλάμε για κάτι που μας αγχώνει, μπορεί στην αρχή να νιώσουμε χειρότερα. Ωστόσο, αν συνεχίσουμε να μιλάμε για την κατάσταση, τότε συνήθως η διάθεσή μας βελτιώνεται και οι απρόσκλητες σκέψεις εξαφανίζονται.
Βρίσκοντας λύσεις
Τι γίνεται αν ένα παιδί δυσκολεύεται πολύ να εκφράσει τους φόβους και τις σκέψεις του;
Μερικά παιδιά δυσκολεύονται πολύ να μιλούν για τις σκέψεις ή τα συναισθήματά τους. Μπορεί να υπάρχουν διάφοροι λόγοι γι’ αυτό. Ακολουθούν μερικές προτάσεις για να τα βοηθήσετε να εκφράσουν τις ανησυχίες τους ή να μιλήσουν για κάτι που τα στενοχώρησε. Ελπίζω ότι θα βρείτε μία ή περισσότερες ιδέες που θα σας ταιριάζουν.
Πείτε στο παιδί ότι είναι φυσιολογικό
Όλοι οι άνθρωποι νιώθουν ανακούφιση όταν μαθαίνουν ότι αυτό που βιώνουν ή ο τρόπος που αντιδρούν είναι φυσιολογικά. Ο Χιμπατζής μέσα στο μυαλό μας είναι φτιαγμένος για να αντιδρά σε καταστάσεις. Παρότι αυτό δεν βοηθάει πάντα, είναι φυσιολογικό. Έτσι, μπορεί το παιδί να ανακουφιστεί αν του εξηγήσετε ότι είναι φυσιολογικό να δυσκολεύεται να εκφράσει πώς αισθάνεται, και μετά του δείξετε διάφορους τρόπους για να ξεπεράσει τη δυσκολία αυτή. Να δείχνετε πάντα στα παιδιά ότι είστε εκεί για εκείνα. Όταν είναι δυνατόν, βοηθάει πολύ να εξηγήσετε ότι και άλλα παιδιά έχουν βιώσει το ίδιο πράγμα και τελικά όλα πήγαν καλά.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Steve Peters “Οι Σιωπηλοί Οδηγοί” που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα
