Στο τραγούδι «(I Can’t Get No) Satisfaction» των Rolling Stones, ο Mick Jagger κάνει αναφορά στις εκστρατείες μάρκετινγκ της δεκαετίας του 1960 που προσπαθούσαν να πείσουν τους άνδρες να καπνίζουν μάρκες τσιγάρων που θα τους έκαναν να φαίνονται περισσότερο «αρρενωποί». Ωστόσο, το κάπνισμα τσιγάρων δεν φαινόταν να ικανοποιεί τον Jagger, ο οποίος έλεγε σε έναν από τους στίχους: «I can’t get no satisfaction. Cause I try, and I try, and I try, and I try. But I can’t get no satisfaction».
Σήμερα, ο 78χρονος θρύλος φαίνεται να βρίσκει ικανοποίηση στο να ζει έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής. Πρόσφατο άρθρο της Vogue σχετικά με την άθληση και τις διατροφικές συνήθειες του Jagger σημειώνει ότι το πρόγραμμα γυμναστικής του περιλαμβάνει ένα μείγμα από τρέξιμο, ποδηλασία, kickboxing, τελειοποίηση της στάσης του σώματος, γιόγκα, pilates, ασκήσεις ισορροπίας και μαθήματα μπαλέτου. Επίσης, ακολουθεί μια υγιεινή διατροφή που αποτελείται κυρίως από φρούτα, λαχανικά, όσπρια, άπαχες πρωτεΐνες και δημητριακά ολικής αλέσεως.
Advertisment
Τα συσσωρευμένα στοιχεία δείχνουν ότι ο Mick Jagger έχει δίκιο: Ο υγιεινός τρόπος ζωής – που συχνά περιλαμβάνει καθυστερημένη ανταμοιβή – και τα υψηλότερα επίπεδα ικανοποίησης από τη ζωή φαίνεται να συμβαδίζουν.
Ο ρόλος της καθυστερημένης ανταμοιβής στην ικανοποίηση από τη ζωή
Μια πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι ένας τρόπος για να λάβουμε περισσότερη ικανοποίηση από τη ζωή μπορεί να είναι το να αποφύγουμε την άμεση ικανοποίηση κάνοντας πιο υγιεινές επιλογές στον τρόπο ζωής μας, όπως το να μην καπνίζουμε, να πίνουμε λιγότερο αλκοόλ, να τρώμε περισσότερα φρούτα και λαχανικά και να παραμένουμε σωματικά δραστήριοι. Αυτή η εργασία των Gschwandtner, Jewell, & Kambhampati του 2021 με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο από το Πανεπιστήμιο του Κεντ και το Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο περιοδικό Journal of Happiness Studies.
Για να μετρήσουν την ικανότητα των συμμετεχόντων στη μελέτη να καθυστερούν την ανταμοιβή και να παραιτούνται από την άμεση ικανοποίηση για χάρη της αποκόμισης μακροπρόθεσμων ανταμοιβών, οι ερευνητές ζήτησαν από τους ερωτηθέντες να απαντήσουν σε ερωτήσεις της έρευνας που αφορούσαν τον αυτοέλεγχο, όπως «Θα δυσκολευόμουν να επιμείνω σε μια ειδική, υγιεινή διατροφή» και «Πάντα προσπαθούσα να τρώω υγιεινά γιατί μακροπρόθεσμα αποδίδει».
Advertisment
Οι ερευνητές επικεντρώθηκαν στις συνήθειες του υγιεινού τρόπου ζωής ως δείκτη καθυστερημένης ανταμοιβής και διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι που έτρωγαν περισσότερο φρούτα και λαχανικά και παρέμεναν σωματικά δραστήριοι δήλωναν επίσης υψηλότερα επίπεδα ικανοποίησης από τη ζωή τους.
Φυσικά, τα ευρήματα αυτά είναι και αντίστροφα. Το αίσθημα ικανοποίησης από τη ζωή θα μπορούσε επίσης να αποτελέσει κίνητρο για την αύξηση των πιθανοτήτων κάποιου να κάνει πιο υγιεινές επιλογές τρόπου ζωής. Συνεπώς, η ικανότητα καθυστέρησης της ικανοποίησης κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται ότι η καθημερινή ζωή είναι εντός του πεδίου ελέγχου τους. Η αίσθηση ότι είμαστε οι κυρίαρχοι της μοίρας μας ενισχύει την αυτοπεποίθηση και την υποκειμενική ευημερία.
Η καθυστερημένη ανταμοιβή κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται ότι έχουν τον έλεγχο
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η υψηλότερη βαθμολογία στα τεστ καθυστερημένης ανταμοιβής σχετίζεται με τα άτομα που αισθάνονται επίσης ότι έχουν περισσότερο έλεγχο της ζωής τους. Όπως εξηγούν οι συγγραφείς:
«Η καθυστέρηση της ανταμοιβής μπορεί να επηρεάσει τόσο την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών όσο και την ικανοποίηση από τη ζωή, επιτρέποντας στα άτομα να αισθάνονται ότι έχουν τον έλεγχο της ζωής τους. Τα άτομα με «εσωτερικό» αντί για «εξωτερικό» κέντρο ελέγχου είναι πιο πιθανό να έχουν υγιεινές συνήθειες, όπως καλή διατροφή και τακτική άσκηση, μέτρια κατανάλωση αλκοόλ και αποφυγή καπνίσματος».
«Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μεγαλύτερη στροφή προς πιο υγιεινές επιλογές τρόπου ζωής», δήλωσε η συν-συγγραφέας Uma Kambhampati σε δελτίο τύπου. «Η διαπίστωση ότι η κατανάλωση περισσότερων φρούτων και λαχανικών και η άσκηση μπορούν να αυξήσουν την αίσθηση ευτυχίας καθώς και να προσφέρουν οφέλη για την υγεία είναι μια σημαντική εξέλιξη. Αυτό μπορεί επίσης να αποδειχθεί χρήσιμο για εκστρατείες πολιτικής γύρω από το περιβάλλον και τη βιωσιμότητα».
«… Αν ένας καλύτερος τρόπος ζωής όχι μόνο μας κάνει πιο υγιείς αλλά και πιο ευτυχισμένους, τότε πρόκειται για μια ξεκάθαρη win-win κατάσταση», κατέληξε η συν-συγγραφέας Adelina Gschwandtner.
Πηγή:
www.psychologytoday.com/intl/blog/the-athletes-way/202109/how-instant-gratification-can-lead-dissatisfaction
