Πιθανότατα δεν έχετε ακούσει ποτέ για την Eunice Foote, αλλά ήταν το πρώτο άτομο που κατέγραψε την κλιματική αλλαγή. Πέντε χρόνια πριν από τον άνθρωπο που πιστώνεται την ανακάλυψή της.
Στο πείραμα της Foote, το οποίο καταγράφηκε σε μια σύντομη επιστημονική εργασία το 1856, σημείωσε ότι «η μεγαλύτερη επίδραση των ακτίνων του ήλιου, διαπίστωσα ότι είναι στο αέριο ανθρακικό οξύ (διοξείδιο του άνθρακα)». Η ανακάλυψη αυτή έθεσε τις βάσεις για τη σύγχρονη κατανόηση του «φαινομένου των αερίων του θερμοκηπίου», αλλά η αναγνώριση δόθηκε σε έναν Ιρλανδό επιστήμονα ονόματι John Tyndall το 1861.
Advertisment
Ποια ήταν η Eunice Foote
Η Eunice Foote ήταν 37 ετών όταν έκανε την κλιματική της ανακάλυψη. Μεγάλωσε σε μια φάρμα στο Κονέκτικατ των ΗΠΑ και στα τέλη της εφηβείας της φοίτησε στο Troy Female Seminary (μετέπειτα Emma Willard School) – το πρώτο γυναικείο σχολείο προετοιμασίας στην Αμερική.
Με έδρα το Troy της Νέας Υόρκης, ήταν το πρώτο σχολείο που προσέφερε στις νεαρές γυναίκες εκπαίδευση ανάλογη με εκείνη των ανδρών, με μαθήματα όπως προχωρημένα μαθηματικά και επιστήμες. Ένας από τους δασκάλους της ήταν ο Amos Eaton, ο οποίος συνίδρυσε το κοντινό Rensselaer School για αγόρια και άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο διδάσκονταν οι φυσικές επιστήμες στην Αμερική.
Μπορεί επίσης να βοήθησε το γεγονός ότι ο πατέρας της είχε το ίδιο όνομα με έναν από τους ιδρυτές της επιστήμης – τον Ισαάκ Νεύτωνα. Παράλληλα με το ενδιαφέρον της για την επιστήμη, η Foote ήταν επίσης ενεργή υπέρμαχος των δικαιωμάτων των γυναικών και ήταν μέλος της συντακτικής επιτροπής της Συνέλευσης του Seneca Falls το 1848, του πρώτου συνεδρίου για τα δικαιώματα των γυναικών, που διοργάνωσε η εξέχουσα σουφραζέτα Elizabeth Candy Stanton.
Advertisment
Πώς ανακάλυψε την κλιματική αλλαγή
Η επιστημονική εργασία της Foote με τίτλο «On the heat in the sun’s rays» δημοσιεύτηκε στο American Journal of Science and Arts τον Νοέμβριο του 1856.
Το πείραμα που διεξήγαγε περιελάμβανε δύο γυάλινους κυλίνδρους, δύο θερμόμετρα και μια αντλία αέρα. Αντλούσε διοξείδιο του άνθρακα στον έναν κύλινδρο και αέρα στον άλλο και στη συνέχεια τους τοποθέτησε στον ήλιο. «Ο δέκτης που περιείχε το αέριο θερμάνθηκε ο ίδιος πολύ – πολύ αισθητά περισσότερο από τον άλλο – και όταν απομακρύνθηκε, χρειάστηκε πολλές φορές περισσότερη ώρα για να κρυώσει», αναφέρει στο άρθρο της.
Η υψηλότερη θερμοκρασία στον κύλινδρο με το διοξείδιο του άνθρακα έδειξε στη Foote ότι το διοξείδιο του άνθρακα παγιδεύει την περισσότερη θερμότητα. Πραγματοποίησε το πείραμα σε μια σειρά διαφορετικών αερίων, συμπεριλαμβανομένου του υδρογόνου και του οξυγόνου.
Αυτή η διαπίστωση οδήγησε τον Foote στο συμπέρασμα ότι: «Μια ατμόσφαιρα από αυτό το αέριο θα έδινε στη γη μας μια υψηλή θερμοκρασία – και αν, όπως υποθέτουν μερικοί, σε μια περίοδο της ιστορίας της ο αέρας είχε αναμιχθεί με αυτό σε μεγαλύτερο ποσοστό από ό,τι σήμερα, μια αυξημένη θερμοκρασία από τη δική του δράση καθώς και από το αυξημένο βάρος θα πρέπει να είχε αναγκαστικά προκύψει». Αυτή ήταν η πρώτη επιστημονική αναγνώριση ότι το CO2 είχε τη δύναμη να αλλάξει τη θερμοκρασία της Γης.
Γιατί ο John Tyndall πήρε τα εύσημα
Ο John Tyndall ήταν ένας Ιρλανδός φυσικός, ο οποίος ήταν ήδη γνωστός στην επιστημονική κοινότητα για το έργο του στον μαγνητισμό και την πολικότητα όταν η Foote δημοσίευσε τα ευρήματά της. Στην πραγματικότητα, ο Tyndall είχε δημοσιεύσει μια εργασία για την αχρωματοψία στην ίδια έκδοση του The American Journal of Science and Arts με την οποία η Foote είχε δημοσιεύσει το πείραμά της με το διοξείδιο του άνθρακα.
Στη συνέχεια, το 1861, ο John Tyndall απέδειξε την απορροφητική φύση των αερίων, συμπεριλαμβανομένου του οξυγόνου, των υδρατμών και του διοξειδίου του άνθρακα. Χρησιμοποιώντας ένα φασματοφωτόμετρο αναλογίας που σχεδίασε ο ίδιος, μέτρησε την απορρόφηση των αερίων αυτών στο υπέρυθρο σε αυτό που αργότερα θα γινόταν γνωστό ως «φαινόμενο του θερμοκηπίου».
Υπάρχει κάποια συζήτηση σχετικά με το αν ο Tyndall έκλεψε την έρευνα της Foote, αν και ίσως είναι πιο δίκαιο να πούμε ότι η ανάγνωσή της επηρέασε τις μελλοντικές του ανακαλύψεις – αν και δεν την ανέφερε στα ευρήματά του.
Ο Tyndall τιμήθηκε ως ένας από τους θεμελιωτές της επιστήμης της κλιματικής αλλαγής, ενώ η Foote ξεχάστηκε μέχρι τις αρχές του 21ου αιώνα.
Είτε έτσι είτε αλλιώς, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο – ο Tyndall τιμήθηκε ως ένας από τους θεμελιωτές της επιστήμης της κλιματικής αλλαγής, ενώ ο Foote ξεχάστηκε μέχρι τις αρχές του 21ου αιώνα. Ο Tyndall παρέμεινε ένας εξέχων επιστήμονας μέχρι που η σύζυγός του τον σκότωσε κατά λάθος το 1893 δίνοντάς του μια θανατηφόρα δόση ένυδρης χλωράλης, την οποία είχε πάρει για να θεραπεύσει την αϋπνία του.
Πηγή:
euronews.com/green/2022/01/01/this-woman-discovered-climate-change-5-years-before-the-man-who-gets-credit-for-it
