Φανταστείτε τη ζωή σαν ένα μπρα ντε φερ: από τη μια πλευρά βρίσκονται όλα όσα θα θέλατε να κάνετε και από την άλλη εκείνα που είστε υποχρεωμένος να ακολουθήσετε. Πιθανόν να μην καταφέρατε να μετατρέψετε το χόμπι σας σε επάγγελμα και ίσως τώρα να βρίσκεστε εγκλωβισμένος σε μια δουλειά ρουτίνας, που ωστόσο σας εξασφαλίζει μια κάποια σταθερότητα. Και τι γίνεται με εκείνα τα σημαντικά άτομα γύρω σας, που σας προσφέρουν με ανιδιοτέλεια την τρυφερότητα τους; Ίσως ακροβατείτε ανάμεσα στην ανάγκη σας να τους εκφράσετε την ευγνωμοσύνη σας και την τάση σας να λαμβάνετε την παρουσία τους ως δεδομένη.
Εξάλλου, αν το σκεφτούμε λίγο καλύτερα, βρισκόμαστε πάντα κάπου στη μέση. Πασχίζουμε να διατηρήσουμε μια ισορροπία, κυνηγώντας τον χρόνο που φεύγει και ελπίζοντας πως οι επιτυχίες θα απαλύνουν το υπαρξιακό κενό μας. Εάν λοιπόν η ιστορία μας πράγματι μοιάζει με ένα μπρα ντε φερ, ποια πλευρά θα επικρατήσει στο τέλος;
Advertisment
Μια αληθινή ιστορία για το θαύμα της αγάπης
Ο Mitch Albom στο βιβλίο “Κάθε Τρίτη με τον Μόρι” από τις Εκδόσεις Διόπτρα μας διηγείται μια αληθινή ιστορία για την αγάπη, τον χρόνο, την ίδια τη ζωή που όταν ντύνεται τα χρώματα του ονείρου νικάει τον θάνατο. Ο φοιτητής Μιτς γνωρίζει τον εκκεντρικό καθηγητή Μόρι Σουόρτς στο Πανεπιστήμιο του Μπράντεϊς της Μασαχουσέτης και σταδιακά μια ιδιότυπη φιλία αναπτύσσεται μεταξύ τους. Όταν ο συγγραφέας αποφοιτά είναι ένας ιδεαλιστής νέος που ονειρεύεται να γίνει μουσικός. Δεκαέξι χρόνια μετά τον συναντάμε ως έναν κυνικό αθλητικό συντάκτη.
Είναι φανερό πως τα πάντα έχουν αλλάξει. Τι συμβαίνει όμως όταν μαθαίνει τυχαία πως ο αγαπημένος του καθηγητής πεθαίνει από αμυοτροφική σκλήρυνση κατά πλάκας; Οι παλιοί φίλοι ανταμώνουν και πάλι, συνάπτοντας μεταξύ τους μια αλλόκοτη συμφωνία: Κάθε Τρίτη θα συναντιούνται στο σπίτι του Μόρι Σουόρτς, αποφασισμένοι να μετατρέψουν τον θάνατο του σε ένα ζωντανό επιστημονικό σύγγραμμα που θα υμνήσει τη ζωή. Άλλωστε, οι δύο τους ήταν ανέκαθεν άνθρωποι της Τρίτης…
Advertisment
Αφού θα πεθάνουμε, γιατί δεν αρχίζουμε να ζούμε;
Και πράγματι, μέσα από τη συγκινητική ιστορία του καθηγητή Μόρι εμείς αρχίζουμε να συλλογιζόμαστε: Αφού ξέρουμε πως κάποτε θα πεθάνουμε γιατί δεν γευόμαστε ολοκληρωτικά τους καρπούς της καθημερινότητας; Γιατί δεν βιώνουμε το θαύμα της ύπαρξης και δεν μαγευόμαστε από την ομορφιά της φύσης; Γιατί δεν αφηνόμαστε στις αγκαλιές των αγαπημένων μας και δεν σεβόμαστε το τραγούδι της ψυχής μας;
Και έπειτα ερχόμαστε ξανά σε επαφή με την αξία της οικογένειας, που ως στέρεο θεμέλιο δεν μας παρέχει μόνο αγάπη και στήριξη αλλά και την επίγνωση πως υπάρχει κάποιος δίπλα μας που μας προσέχει και μας φροντίζει. Και συνειδητοποιούμε πόσο χρειαζόμαστε αυτή την αίσθηση πνευματικής ασφάλειας για να ανταπεξέλθουμε στις αντιξοότητες της πορείας μας.
Επιτέλους, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με όλα εκείνα τα συναισθήματα, που είχαμε καταχωνιάσει σε ένα μπαούλο του υποσυνειδήτου. Και αντιλαμβανόμαστε πως για να αποστασιοποιηθούμε από την τυραννία τους, πρέπει πρώτα να τα βιώσουμε στο έπακρο. Έφτασε η στιγμή να αναρωτηθούμε: γιορτάζει η καρδιά μας όταν ερωτευόμαστε ή φοράμε μια πανοπλία, τρέμοντας τον πόνο που συνεπάγεται μια μελλοντική απώλεια; Ξεσπάμε σε κλάματα όταν κυριευόμαστε από βαθιά θλίψη ή μήπως αποφεύγουμε να έρθουμε σε επαφή με την ευάλωτη φύση μας; Αντικρύζοντας κατάματα τον φόβο, τον τοποθετούμε στις πραγματικές του διαστάσεις. Και τότε αναγεννιόμαστε!
Υπερβαίνοντας τον φόβο των γηρατειών
Τι φοβόμαστε λοιπόν; Πιθανότατα τα γηρατειά, εκείνη τη σταδιακή φθορά που μας υπενθυμίζει το αναπόφευκτο τέλος. Όμως όσο μεγαλώνουμε εξελισσόμαστε και αποκτάμε πληρέστερη κατανόηση της ζωής. Καθώς συνειδητοποιούμε ότι ο χρόνος που μας προσφέρεται στη γη δεν είναι άπλετος, αρχίζουμε να τον αξιοποιούμε στο έπακρο. Αντί λοιπόν να παλεύουμε ενάντια στα γηρατειά, ας τα μετατρέψουμε σε σύμμαχό μας, αντλώντας ικανοποίηση από τις χαρές του παρόντος.
Εξάλλου -αν το καλοσκεφτείτε- κουβαλάμε μέσα μας κάθε ηλικία μέχρι τη σημερινή μας: είμαστε τα τρίχρονα νήπια που εξερευνούν με περιέργεια τον κόσμο, οι δεκαπεντάχρονοι έφηβοι που επαναστατούν ενάντια στις συμβατικές δομές, οι εικοσιπεντάχρονοι ιδεαλιστές που θα αλλάξουν την κοινωνία και οι εξηντάχρονοι σοφοί που κατανοούν το μυστήριο της ύπαρξης.
Και τελικά αντιλαμβανόμαστε πως όσο και αν επιδιώκουμε την απόκτηση υλικών αγαθών, στο βάθος απλώς διψάμε για αγάπη. Αποτελούμε κάτι πολύ περισσότερο από τα χρήματά μας: είμαστε ο χρόνος που αφιερώσαμε στους γύρω μας, το ενδιαφέρον που τους δείξαμε και οι ιστορίες που διηγηθήκαμε.
Η μεταμορφωτική δύναμη της ανθρώπινης επαφής
Γιατί λοιπόν δεν ξεκινάμε να ακολουθούμε την καρδιά μας; Γιατί δεν χαράζουμε το μονοπάτι μας, προσφέροντας την ολοκληρωτική παρουσία μας στον διπλανό μας, ακούγοντας τον με προσοχή και αγκαλιάζοντας τον με την ψυχή μας; Και έπειτα, έφτασε η στιγμή να ενδυναμώσουμε τη σχέση μας με τον σύντροφό μας. Ένας γάμος που οικοδομείται στον σεβασμό, την επικοινωνία και τις κοινές αξίες είναι προορισμένος να πετύχει.
Και τι γίνεται με εκείνη τη διαρκή αίσθηση απειλής που συντηρεί ο πολιτισμός μας; Γινόμαστε κακοί για να προστατευτούμε από τον κίνδυνο αλλά στο τέλος της ημέρας νιώθουμε μόνοι και δυστυχείς. Συνειδητοποιώντας πως όλοι μας ανήκουμε στην ίδια οικογένεια, θα ξεκινήσουμε να επενδύουμε στον άνθρωπο, χτίζοντας τη δική μας μικρή αλλά παντοδύναμη κοινότητα, που αποτελείται από όσους αγαπάμε και μας αγαπούν.
Μια τάξη που νίκησε τον θάνατο
Ο Mitch Albom στο βιβλίο “Κάθε Τρίτη με τον Μόρι” ξετυλίγει μπροστά μας το κουβάρι του θνητού πεπρωμένου. Και εμείς παρακολουθούμε με δάκρυα στα μάτια έναν περήφανο χορό προς το τέλος, που εντελώς απρόσμενα μας μυεί στο θαύμα της ζωής. Η αποφοίτηση του ήρωα από αυτό το ιδιότυπο μάθημα ισοδυναμεί με την κηδεία του Μόρι όμως πια ξέρουμε καλά πως ο θάνατός τερματίζει μια ζωή όχι μια σχέση. Γιατί ό,τι κουβαλάμε στην καρδιά καθίσταται άφθαρτο. Και κάπως έτσι, μέσα από τις σελίδες του συγγραφέα, καταφέρνουμε και εμείς να επισκεφτούμε την τάξη που δίδασκε ο Μόρι. Και με έναν αλλόκοτο τρόπο νιώθουμε πλέον συνδεδεμένοι μαζί του. Ένα βιβλίο που ανατρέπει ευχάριστα την πορεία μας, ένας ύμνος στη δύναμη του ανθρώπου για μεταμόρφωση, μια αληθινή ιστορία που μας διδάσκει με απλό, τρυφερό και συγκινητικό τρόπο πως όταν δίνεις, ζεις.
Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα σε όλα τα βιβλιοπωλεία και στο www.dioptra.gr