Αδιαφορία, απάθεια, αμηχανία, φόβος…
Πολλές φορές προσπαθούμε να εξηγήσουμε για ποιο λόγο δεν απουσιάζει η αναμενόμενη παρέμβαση-βοήθεια σε μια επείγουσα κατάσταση που συμβαίνει μπροστά στα μάτια μας.
Advertisment
Η απάντηση βρίσκεται στον αριθμό των ατόμων που βρίσκονται δίπλα μας, οι οποίοι, σύμφωνα με τους επιστήμονες, επηρεάζουν την συμπεριφορά μας.
Ο λόγος για το “bystander effect” η την «επίδραση του παρευρισκόμενου», που αναφέρεται στο φαινόμενο κατά το οποίο όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των ατόμων που βρίσκονται μπροστά στο έκτακτο συμβάν, τόσο μικρότερη είναι η πιθανότητα να λάβει βοήθεια το άτομο που βρίσκεται σε κίνδυνο.
Όσο λιγότεροι δηλαδή είναι οι άνθρωποι που βρίσκονται γύρω από ένα έκτακτο συμβάν, τόσο πιθανότερο είναι να αναλάβουν δράση οι παρόντες.
Advertisment
Η αίσθηση ότι το άτομο αποτελεί μέρος μιας ομάδας αποτελεί παράγοντα ανάσχεσης στην ευθύνη που πρέπει να αναλάβει για να βοηθήσει τον συνάνθρωπό του.
Οι βασικοί παράγοντες που επιδρούν στο “bystander effect” είναι δύο
Ο πρώτος είναι ότι η παρουσία άλλων ανθρώπων δημιουργεί διάχυση της ευθύνης. Πιο απαλά η παρουσία και άλλων παρατηρητών κάνει την ευθύνη που νιώθει κανείς να μοιράζεται και κατά συνέπεια την πίεση να μειώνεται.
Ο δεύτερος λόγος συνδέεται με τη σωστή και κοινωνικά αποδεκτή συμπεριφορά. Η αδράνεια των άλλων παρατηρητών εκλαμβάνεται ως μήνυμα ότι η βοήθεια δεν είναι αναγκαία.
Επιπλέον θα πρέπει να λάβει κανείς υπόψη του και τις ιδιαίτερες συνθήκες που επικρατούν κατά τη διάρκεια μιας επείγουσας κατάστασης, κατά τις οποίες οι άνθρωποι που βρίσκονται γύρω αναζητούν το κατάλληλο πρόσωπο να αντιδράσει. Όταν αυτό δεν βρίσκεται τότε το μήνυμα που λαμβάνουν είναι ότι δεν χρειάζεται να αναλάβουν δράση.
Τι πρέπει να κάνουμε για να μην πέσουμε στον φαύλο κύκλο της αδράνειας;
Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι κατανοώντας τον μηχανισμό του “bystander effect” και τι ακριβώς μας συμβαίνει και «φρενάρουμε» την αντίδρασή μας , μπορούμε στη συνέχεια λάβουμε συνειδητά μέτρα για να βοηθήσουμε.
Εάν βρεθούμε στην πλευρά του ανθρώπου που ζητά βοήθεια, είναι καλύτερο να εστιάσουμε σε έναν άνθρωπο από πλήθος, χρησιμοποιώντας και τη βλεματική επαφή. Με τον τρόπο αυτό η έκκληση για βοήθεια αποκτά προσωπικό χαρακτήρα και είναι δύσκολο να απορριφθεί…