Σε ανασκαφές που έγιναν στην περιοχή Tel Megiddo, οι ερευνητές εντόπισαν τα λείψανα δύο αδελφών, όπου στο ένα κρανίο από τα δυο κρανία τους υπήρχε σχηματισμένη μια περίεργη τετράγωνη εγκοπή, που πιστεύεται ότι είναι μια σπάνια απόδειξη χειρουργικής επέμβασης εγκεφάλου στην μέση Ανατολή, σύμφωνα με μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε την Τετάρτη στο περιοδικό PLOS ONE.
Η διαδικασία, που ονομάζεται trephination, είναι μια από τις παλαιότερες χειρουργικές επεμβάσεις στην ανθρωπότητα και περιλαμβάνει διάτρηση ενός κομματιού οστού και την εκτομή του από το κρανίο.
Τα ευρήματα από την ανασκαφή του 2016 στον ιστορικό χώρο, δείχνουν ότι η χειρουργική επέμβαση είχε γίνει ήδη πριν από 3.500 χρόνια, με άλλους επιστήμονες να διαφωνούν και να υποστηρίζουν ότι η ασυνήθιστη οπή μπορεί να δημιουργήθηκε όχι για ιατρικούς λόγους, αλλά να έγινε μετά θάνατον ως μέρος κάποιας τελετουργίας.
Την αποστολή από τις ΗΠΑ, Ισραήλ και Αυστρία, ηγήθηκε η Ρέιτσελ Κάλισερ του αρχαιολογικού Ινστιτούτου Joukowsky του αμερικανικού Πανεπιστημίου Μπράουν και τον καθηγητή Ίσραελ Φινκελστάιν, διευθυντή της Σχολής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου της Χάιφα. Οι ερευνητές ανακάλυψαν τα λείψανα δύο αδερφών – η ταυτοποίηση έγινε με την μέθοδο του DNA – που διέμεναν στο Megiddo, μια από τις πλουσιότερες και πιο κοσμοπολίτικες στην περιοχή ήδη από τον 19ο αιώνα π.Χ. τότε ένα πολυσύχναστο αστικό κέντρο.
Η Kalisher και η ομάδα της ανακάλυψαν ότι ένας από τους αδελφούς υποβλήθηκε σε επέμβαση πριν πεθάνει, μια διαδικασία που περιλαμβάνει το κόψιμο του τριχωτού της κεφαλής, χρησιμοποιώντας ένα όργανο με αιχμηρά άκρα για να χαράξει τέσσερις τεμνόμενες γραμμές στο κρανίο. Η περαιτέρω ανάλυση του σκελετού τους αποκάλυψε ότι και οι δύο έπασχαν από σοβαρές χρόνιες λοιμώδεις παθήσεις (λέπρα ή φυματίωση) και είχαν καταστρέψει μέρος των οστών τους. Ο νεότερος αδελφός πέθανε λίγο μετά την ηλικία των 20 μεταξύ 1550-1450 π.Χ., ενώ ο μεγαλύτερος μεταξύ 21-46 ετών λίγα χρόνια αργότερα.
Advertisment
Απόδειξη της διαδικασίας (Φωτογραφία: Kalisher et al., PLoS One, 2023)
“Έχουμε αποδείξεις ότι η μέθοδος trephination ήταν ευρέως διαδεδομένη για χιλιάδες χρόνια“, αναφέρει ο Kalisher. «Αλλά στην Μέση Ανατολή, δεν το βλέπουμε τόσο συχνά – υπάρχουν περίπου δώδεκα παραδείγματα σε ολόκληρη την περιοχή. Ελπίζω ότι η προσθήκη περισσότερων στοιχείων θα βοηθήσει στην καλύτερη κατανόηση του τομέα μας για την ιατρική περίθαλψη σε αυτό τον τομές και την πολιτιστική δυναμική στις αρχαίες πόλεις».
Ο καθηγητής Kalisher αναφέρει επίσης. «Μου προκαλεί μεγάλο ενδιαφέρον για το πόσο διαδεδομένη ήταν η χειρουργική αυτή μέθοδος και θα ήθελα να διασταυρώσω άλλα παραδείγματα πριν καταλήξω σε μια ολοκληρωμένη εικόνα. Τα υπόλοιπα ευρήματα καταδεικνύουν, παρά κάποιες παρερμηνείες, ότι η ενσυναίσθηση και η αλληλεγγύη ήταν στην πραγματικότητα αρκετά αναπτυγμένες εκείνη την εποχή, ακόμη και από την εποχή του Νεάντερταλ», καταλήγει.
Advertisment
