«Mου ανέβηκε το αίμα στο κεφάλι» λέτε στον σύντροφό σας, καθώς του διηγείστε τον τελευταίο σας καβγά. «Η καρδιά μου χτυπούσε σαν τρελή» εξομολογείστε στη φίλη σας, περιγράφοντάς της την αγωνία που βιώσατε πριν από το ραντεβού σας. Πιθανότατα να έχετε παρατηρήσει ότι υποφέρετε συχνότερα από πονοκεφάλους όταν αντιμετωπίζετε πιεστικές προθεσμίες στη δουλειά ή πως το στομάχι σας σφίγγεται σε περιόδους που καλείστε να διαχειριστείτε στενάχωρα γεγονότα. Αναλογιστήκατε όμως ποτέ την αληθινή επίδραση του άγχους στη ζωή σας;
Η στενή σχέση μυαλού και σώματος
Ο Gabor Maté, διάσημος γιατρός και ομιλητής, με το διεθνές best seller “Όταν το σώμα λέει όχι” που κυκλοφορεί από την Key Books συνδυάζει αριστοτεχνικά τις πρόσφατες εξελίξεις της βιοϊατρικής με τις αληθινές ιστορίες των ασθενών του, αποκαλύπτοντάς σας το κόστος του κρυφού στρες στην εμφάνιση ασθενειών όπως οι καρδιοπάθειες, ο διαβήτης, το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, η σκλήρυνση κατά πλάκας, η αρθρίτιδα, o καρκίνος και μια σειρά από αυτοάνοσα και ενθαρρύνοντάς σας να μεταμορφωθείτε οι ίδιοι σε θεραπευτές του εαυτού σας.
Advertisment
Είστε έτοιμοι να λάβετε την ευθύνη της ύπαρξής σας, αναγνωρίζοντας τα συμπτώματα όχι μόνο ως προβλήματα που πρέπει να ξεπεραστούν αλλά και ως μηνύματα που απαιτείται να ληφθούν σοβαρά υπόψιν σας; Αξιοποιώντας το έργο εκατοντάδων γιατρών, επιστημόνων, ψυχολόγων και ερευνητών που κατάφεραν να χαρτογραφήσουν το μέχρι πρότινος αχαρτογράφητο πεδίο της σχέσης μυαλού και σώματος, ο συγγραφέας επιχειρεί να εξηγήσει την ανθρώπινη υγεία και ασθένεια καθώς και τη σύνδεση τους με το ζήτημα της συναισθηματικής απώθησης που λειτουργεί μέσα σε όλους τους ανθρώπους.
Το άγχος σας αρρωσταίνει
Με τι ακριβώς, όμως, ισοδυναμεί το στρες; Σε συνέδριο που έγινε στο Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν την έννοια ενός σταθερού εσωτερικού περιβάλλοντος για να το ορίσουν ως μια κατάσταση δυσαρμονίας ή επαπειλούμενης ομοιόστασης. Στην ουσία, το στρες συνιστά ένα περίπλοκο συνονθύλευμα από σωματικές και βιοχημικές αντιδράσεις σε έντονα συναισθηματικά ερεθίσματα, που θέτει σε κίνδυνο την ίδια την υγεία σας. Αξιοσημείωτο είναι, εξάλλου, πως νεκροψίες ποντικών που είχαν υποβληθεί σε συνθήκες στρες έδειξαν πρησμένα επινεφρίδια, συρρικνωμένα λεμφικά όργανα και έλκη στα έντερα.
Advertisment
Ενδεχομένως να έχετε παρατηρήσει πως αρρωσταίνετε πιο εύκολα σε περίοδούς άγχους. Γνωρίζατε όμως πως η άμυνα του οργανισμού υπολειτουργεί στους φοιτητές ιατρικής όταν αυτοί βρίσκονται υπό το άγχος των τελικών εξετάσεων; Επίσης, μελέτη σε φροντιστές, που διερεύνησε την αποτελεσματικότητα του ανοσοποιητικού συστήματος εναντίον της γρίπης, έδειξε πως το 80% των ανθρώπων της ομάδας ελέγχου που δεν ήταν στρεσαρισμένοι απέκτησαν ανοσία απέναντι στον ιό, πράγμα που συνέβη μόνο στο 20% των φροντιστών ατόμων με Αλτσχάιμερ.
Με το στρες συνδέονται και οι καθυστερήσεις στην αποκατάσταση των ιστών, αφού φοιτητές της οδοντιατρικής προκάλεσαν εσκεμμένα μια πληγή στην σκληρή υπερώα κατά τη διάρκεια της εξέτασής τους στην ανοσολογία και άλλη μια κατά την περίοδο των διακοπών τους για να διαπιστώσουν πως όταν βρίσκονταν υπό την επήρεια του άγχους τα λευκά τους αιμοσφαίρια παρήγαγαν λιγότερη από την ουσία που είναι απαραίτητη για την επούλωση.
Στην παιδική ηλικία οι ρίζες του χρόνιου στρες
Κατά την ιατρική άποψη το στρες συνιστά απόρροια πολύ δυσάρεστων αλλά μεμονωμένων γεγονότων όπως για παράδειγμα η ξαφνική απώλεια εργασίας, ένα διαζύγιο ή ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου. Ωστόσο ποιες είναι οι ρίζες του χρόνιου καθημερινού στρες, που είναι πιο ύπουλο και βλαβερό σε ό,τι αφορά τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις του στον οργανισμό σας;
Η βιολογία μιας πιθανής ασθένειας εμφανίζεται νωρίς στη ζωή του ανθρώπου, συνιστώντας ουσιαστικά την αποκορύφωση διαδικασιών που έχουν ξεκινήσει από τη βρεφική ακόμη ηλικία. Πιθανόν στην οικογένειά σας να έπρεπε να παίζετε πάντα τον ρόλο του καλού παιδιού, που ακολουθεί πειθήνια τους κανόνες των ενηλίκων και μπορεί μέχρι και σήμερα να δυσκολεύεστε να θέσετε τα όρια σας. Τι συμβαίνει όμως όταν το άγχος που προκαλεί ο θυμός, η θλίψη και η απόρριψη συσσωρεύονται μέσα σας;
Μελέτη του 1965 σε υγιείς συγγενείς γυναικών που έπασχαν από ρευματοειδή αρθρίτιδα ανέδειξε την άμεση σχέση μεταξύ καταπίεσης του εαυτού και ανταρσίας του ανοσοποιητικού ενώ έρευνα σε σχεδόν διακόσιους άντρες και γυναίκες που διεξήχθη στη Σχολή Τζον Χόπνικνς στη Βαλτιμόρη το 2000 ανέδειξε την τάση για κυριαρχία ως σημαντικό ανεξάρτητο παράγοντα για την εκδήλωση της στεφανιαίας νόσου. Επίσης, αξιοσημείωτο είναι πως ερευνητές που έθεσαν στο μικροσκόπιό τους τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ γονιών και ασθματικών παιδιών εντόπισαν χαρακτηριστικά ανασφαλούς προσκόλλησης.
Η θετική επίδραση των σχέσεων στην υγεία
Οι εμπειρίες από την παιδική ηλικία, η συναισθηματική απώθηση και το χρόνιο στρες φαίνεται πως δημιουργούν μια προδιάθεση και στην εκδήλωση του Αλτχάιμερ. Μάλιστα, σε σχετικό πείραμα αποδείχτηκε πως τα ποντίκια που όταν ήταν μωρά δέχονταν σχολαστική φροντίδα δεν έχασαν καθόλου τα κύτταρα του ιππόκαμπου σε προχωρημένη ηλικία ενώ, αντίθετα, όσα δεν είχαν λάβει φροντίδα συγκέντρωναν αυξημένες πιθανότητες να αποκτήσουν προβλήματα μνήμης μεγαλώνοντας.
Σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση του στρες διαδραματίζουν οι θετικές κοινωνικές συναναστροφές, με τους παντρεμένους άντρες να εμφανίζουν λιγότερες πιθανότητες για εκδήλωση καρκίνου του προστάτη συγκριτικά με τους διαζευγμένους ή τους χήρους. Επιπλέον, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα που έγινε στην Αυστραλία με συνέντευξη σε 514 γυναίκες που είχαν πάει να κάνουν βιοψία στους μαστούς, οι συμμετέχουσες που βίωσαν έναν ιδιαιτέρως απειλητικό στρεσογόνο παράγοντα χωρίς να έχουν στενή συναισθηματική και κοινωνική υποστήριξη αντιμετώπιζαν εννέα φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να πάθουν καρκίνο από τις υπόλοιπες.
Πώς θα μεταμορφωθείτε σε θεραπευτές του εαυτού σας
Ο Gabor Maté, ιατρός, συγγραφέας και συνδημιουργός της θεραπευτικής μεθόδου Compassionate Inquire στην οποία εκπαιδεύονται πλέον χιλιάδες γιατροί και σύμβουλοι ψυχικής υγείας διεθνώς, μέσα από το συναρπαστικό best seller “Όταν το σώμα λέει όχι” σας αποκαλύπτει τη στενή σχέση νου και σώματος, ωθώντας σας τελικά στη συνειδητοποίηση ότι το κλειδί της ίασης βρίσκεται μέσα σας.
Είστε πρόθυμοι να αλλάξετε το εσωτερικό σας περιβάλλον, μεταμορφώνοντας το παρόν και δημιουργώντας το φωτεινότερο μέλλον μας; Συλλογιστείτε για ποια πράγματα πιστεύετε ότι έχετε αδιαφορήσει και σε τι λέει όχι το σώμα σας και ενσωματώστε στη νέα στάση ζωής σας τους 7 πολύτιμους Κανόνες της Θεραπείας που σας προτείνει ο συγγραφέας και οι οποίοι σας οδηγούν από το στάδιο της Αποδοχής σε αυτό της Αυτονομίας.
Ένα πολύτιμο βιβλίο για την αδιάρρηκτη ενότητα των συναισθημάτων και του οργανισμού στην εξέλιξη του ανθρώπου, ένα καμπανάκι κινδύνου για το υψηλό κόστος του κρυφού στρες στην υγεία, μια ωδή σε εκείνη τη σοφή πλευρά σας που επιθυμεί να αναγνωρίσει όσα μοτίβα βαθιά ριζωμένα στο ασυνείδητο υπονομεύουν την υγεία σας και μια λυτρωτική υπενθύμιση της έμφυτης δυνατότητάς σας για ελευθερία.