Είναι Κυριακή βράδυ και εσείς, κατάκοποι από τις καθημερινές σας υποχρεώσεις, πασχίζετε να οργανώσετε το πρόγραμμα της νέας εβδομάδας. «Τη Δευτέρα πρέπει να πάω την Άννα στην προπόνηση του μπάσκετ», «Την Τρίτη ο Νίκος γράφει διαγώνισμα στα Μαθηματικά» σημειώνετε στη λίστα σας. Όλα βρίσκονται υπό τον έλεγχο σας ή τουλάχιστον έτσι πιστεύετε. Μήπως όμως κάτι έχει διαφύγει της προσοχής σας; Θυμηθείτε πότε ήταν η τελευταία φορά που επιδοθήκατε σε μια ουσιαστική συζήτηση με τον γιό/την κόρη σας. Εάν ο φρενήρης ρυθμός της οικογενειακής ζωής σας έχει περιορίσει σε κουβέντες αδιάφορες και σε ερωτήσεις επουσιώδεις, τότε έφτασε η στιγμή να αναθεωρήσετε τη στάση σας εδραιώνοντας τα θεμέλια μιας βαθύτερης επικοινωνίας με τα παιδιά σας.
Η δύναμη της ποιοτικής συζήτησης
Η Rebecca Rolland, μέλος του διδακτικού προσωπικού του Χάρβαρντ, λογοθεραπεύτρια και μητέρα, με το συναρπαστικό βιβλίο Η Τέχνη του να μιλάμε με τα παιδιά μας από τις Εκδόσεις Διόπτρα συνδυάζει την επιστήμη και τη στρατηγική βοηθώντας σας να μετατρέψετε τον διάλογο με τον γιο/την κόρη σας ή ακόμη και τους μαθητές σας, αν είστε εκπαιδευτικοί, σε μια απολαυστική και άκρως διδακτική εμπειρία.
Advertisment
Έρευνα που αφορούσε παιδιά τα οποία αντιμετώπισαν επιτυχώς ψυχικά τραύματα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι καθένα από αυτά διατηρούσε μια δυνατή και σταθερή σχέση με έναν στοργικό ενήλικα. Πώς θα σας φαινόταν λοιπόν αν στο εξής δεν βλέπατε την κουβέντα ως μια ακόμη σημείωση στη λίστα με όσα πρέπει να κάνετε ή ως έναν επιπλέον λόγο ανησυχίας αλλά σαν μια ευκαιρία αληθινής ψυχαγωγίας, αυθεντικής μάθησης και βαθιάς σύνδεσης;
Ξεκλειδώνοντας τη δύναμη της ποιοτικής συζήτησης πραγματοποιείτε εκείνες τις μικρές αλλαγές που θα την μετατρέψουν από μια πηγή ρουτίνας, θυμού, άγχους και κόπου σε μια ενδιαφέρουσα και διασκεδαστική προσθήκη της ζωής σας ενώ, συγχρόνως, αποκτάτε συνήθειες-κλειδιά για την ανάπτυξη των παιδιών σας και ολόκληρης της οικογένειας.
Advertisment
Αναθεωρήστε τις πεποιθήσεις σας για τη μάθηση
Αξιοποιήστε τις καθημερινές αλληλεπιδράσεις, χρησιμοποιώντας ως αφετηρία και έναυσμα όσα ενδιαφέρουν τα παιδιά σας και επιστρατεύοντας τη φαντασία και το χιούμορ σας στη συναναστροφή μαζί τους. «Νιώθω άβολα επειδή δεν υπάρχει άλλος στην οικογένειά μας που φοράει γυαλιά», σας εξομολογείται η δεκάχρονη κόρη σας. «Και εγώ είμαι η μόνη που έχω σγουρά μαλλιά» μπορείτε να της απαντήσετε με τρυφερότητα, ενθαρρύνοντάς την έτσι να συμμετέχει στην κουβέντα και να ανοιχτεί.
Και τι θα λέγατε να αντισταθείτε στην τάση της σύγχρονης κοινωνίας να προτιμά τη φλυαρία έναντι της ουσίας, αποφεύγοντας την υπερβολική εστίαση στα επιτεύγματα; Είναι πραγματικά υπέροχο που ο έφηβος γιος σας κατέκτησε το τρόπαιο στο άθλημα που αγαπά αλλά αρχίστε να τονίζετε και όλες εκείνες τις φορές που διδάχθηκε κάτι νέο, έλυσε δημιουργικά ένα πρόβλημα, έδειξε ενσυναίσθηση με κάποιον ιδιαίτερο τρόπο ή διαχειρίστηκε αποτελεσματικά μια σύγκρουση.
Αντιμετωπίστε ακόμη και τα λάθη ως πηγή πληροφοριών. Αναρωτηθείτε μαζί με την κόρη σας τι την δίδαξε το τελευταίο της σφάλμα και επιτρέψτε της να αισθανθεί άνετα με την πιθανότητα της αποτυχίας. Αποδεσμευτείτε από την πεποίθησή σας ότι η μάθηση επιτυγχάνεται με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Εάν, για παράδειγμα, ο γιος σας δυσκολεύεται στην ανάγνωση των βιβλίων, αξιοποιείστε την προθυμία του να συμμετέχει στη φροντίδα της μικρότερης αδερφής του προτείνοντάς του να της διαβάζει ένα παραμύθι κάθε βράδυ πριν τον ύπνο.
Οι προϋποθέσεις μιας πλούσιας συζήτησης
Διαμορφώστε τις συνθήκες μιας πλούσιας συζήτησης, προσαρμόζοντας την ομιλία σας, τις λέξεις και τον τόνο σας σε αυτά που ακούτε και βλέπετε από το παιδί σας. Ακολουθήστε τις ακριβείς ανάγκες του και ανταποκριθείτε σε όσα χρειάζεται και όχι σε εκείνα που θα έπρεπε να χρειάζεται. Δώστε έμφαση στη γλώσσα του σώματος, στις εκφράσεις του προσώπου και σε άλλα μη γλωσσικά στοιχεία και εξασφαλίστε τις προϋποθέσεις μιας αμφίδρομης κουβέντας, που μοιάζει με τον συναρπαστικό εκείνο χορό όπου ο ένας συντονίζεται αρμονικά στα βήματα του άλλου.
Μην πείτε στην κόρη σας «αυτά, ελπίζω να κατάλαβες», αντίθετα εξερευνήστε συντροφιά της την αλήθεια, τοποθετώντας τις ιδέες και τις ανησυχίες της στο κέντρο της κουβέντας. Αν επιστρέφει κατσουφιασμένη κάθε απόγευμα ύστερα από την προπόνηση της στο μπάσκετ, αντί να υποθέσετε ότι είναι καλά αναρωτηθείτε ήρεμα τι συμβαίνει ή ρωτήστε την πώς νιώθει.
O διάλογος ως μέσο κατάκτησης σημαντικών δεξιοτήτων
Επιστρατεύστε την τέχνη της συζήτησης και ως μέσο ενδυνάμωσης της αυτοπεποίθησης των παιδιών σας. Ας υποθέσουμε πως ο τετράχρονος γιος σας προσπαθεί να φτιάξει ένα σάντουιτς από μαρμελάδα και μεταφέρει όλα τα υλικά στο τραπέζι όμως μετά σταματάει, λέγοντάς σας πως δεν γνωρίζει τι να κάνει παρακάτω.
Παρέχετε του την ελάχιστη δυνατή βοήθεια, όμως ύστερα κάντε ένα βήμα πίσω, αφήνοντάς τον να αναλάβει πρωτοβουλίες. Πείτε στην κόρη σας «προφανώς προετοιμάστηκες καλά» και όχι «έχεις ταλέντο» για το διαγώνισμα της γλώσσας στο οποίο αρίστευσε, ωθώντας την έτσι στη συνειδητοποίηση ότι οι προσπάθειές της είναι εκείνες που καθορίζουν το αποτέλεσμα.
Επενδύστε στην ενσυναίσθηση των παιδιών και ενθαρρύνετέ τα να καλλιεργήσουν τις φιλικές τους σχέσεις. Ζητήστε από την πεντάχρονη κόρη σας να σας περιγράψει πώς υποθέτει ότι αισθάνθηκε ο γείτονάς της για το γεγονός ότι του άρπαξε το τρενάκι μέσα από τα χέρια και δοκιμάστε με τον έφηβο γιο σας το παιχνίδι της καλής πίστης προκειμένου να φανταστείτε συντροφιά την ιστορία πίσω από το συμμαθητή του, που συμπεριφέρεται άσχημα.
Αξιοποιήστε τον διάλογο για να αναθρέψετε πολίτες του κόσμου. Μιλήστε ανοιχτά με τα παιδιά για τις διαφορές ανάμεσα στους ανθρώπους και ερευνήστε τες μαζί: Ρωτήστε τους από ποια χώρα προέρχεται το εξωτικό φαγητό που τρώνε στο κυριακάτικο τραπέζι ή πώς γιορτάζουν τα γενέθλιά τους όσοι φίλοι τους διαθέτουν άλλη κουλτούρα. Μυήστε τους σε μια στάση ανοιχτής περιέργειας και δώστε έμφαση στην κατανόηση, την αποδοχή και τη συνειδητοποίηση πως η διαφορετικότητα συνιστά ένα γεγονός κοινό για όλους.
Το μαγικό σύμπαν της αυθεντικής επικοινωνίας
Η Τέχνη του να μιλάμε με τα παιδιά μας σας αποκαλύπτει τα μυστικά της αυθεντικής αλληλεπίδρασης με τα παιδιά κάθε ηλικίας, εξοπλίζοντάς σας με πρακτικά εργαλεία αποκωδικοποίησης των λεκτικών και των μη λεκτικών σημάτων τους και παρέχοντάς σας την ευκαιρία να ακονίσετε σημαντικά τις δεξιότητές τους, δημιουργώντας συγχρόνως ένα κλίμα βαθιάς επικοινωνίας και αληθινής σύνδεσης μαζί τους.
Η Rebecca Rolland με εξαιρετική μαεστρία σας ξεναγεί στο μαγικό σύμπαν του ποιοτικού διαλόγου, που ενισχύει την καλοσύνη, τη δημιουργικότητα και την αυτοπεποίθηση και εσείς, μέσω μιας πληθώρας αποτελεσματικών στρατηγικών, ανάγετε σταδιακά την ουσιαστική κουβέντα σε καθημερινή σας συνήθεια ενώ παράλληλα βελτιώνετε και τη δομή της ίδιας της κοινωνίας, προσφέροντας ένα μοντέλο για την ύπαρξη μέσα στον κόσμο ριζωμένο στην εμπιστοσύνη, την αλληλοϋποστήριξη, τη φροντίδα και την ενσυναίσθηση.
