Πρόσφατη μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Medicine αποκαλύπτει το βαθύ αντίκτυπο της κακοποίησης στην υγεία των ατόμων, τόσο σε ενήλικες όσο και σε ανηλίκους. Η μελέτη εστίασε στις μακροπρόθεσμες συνέπειες της βίας σε ερωτικές σχέσεις, ιδιαίτερα κατά των γυναικών, και τη σεξουαλική κακοποίηση σε παιδική ηλικία. Παρόλο που οι μελέτες ήταν παρατηρησιακές και δεν εξηγούν τους αιτιώδεις μηχανισμούς, αποκαλύπτουν νέες πτυχές του προβλήματος που ξεπερνούν τις προηγούμενες εκτιμήσεις.
Σύμφωνα με τα ευρήματα, μία στις τρεις γυναίκες παγκοσμίως υφίσταται βία από τον σύντροφό της στο πλαίσιο μιας σχέσης, ενώ περίπου το 20% των νέων γυναικών και το 10% των νέων ανδρών έχουν υποστεί κάποια μορφή σεξουαλικής κακοποίησης στην παιδική τους ηλικία. Παρόλα αυτά, οι έρευνες για τις επιπτώσεις αυτών των πράξεων στην υγεία παραμένουν περιορισμένες. Το Ινστιτούτο Μέτρησης και Αξιολόγησης της Υγείας (IHME) του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον, μαζί με μια ομάδα 19 ερευνητών, συμπεριλαμβανομένης της ελληνικής καταγωγής καθηγήτριας Εμμανουέλας Γακίδου, συνέβαλαν στη διεξαγωγή αυτής της σημαντικής ανασκόπησης.
Advertisment
Η ανάλυση βασίστηκε σε 229 έρευνες που επιλέχθηκαν με βάση συγκεκριμένα κριτήρια από ένα σύνολο 4.379 δημοσιεύσεων από τον Ιανουάριο του 1970 έως τον Ιανουάριο του 2023. Η μέθοδος “Burden of Proof” (Βάρος της Απόδειξης) χρησιμοποιήθηκε ως μετα-αναλυτική τεχνική για να εκτιμηθεί ο αυξημένος ή μειωμένος κίνδυνος στην υγεία από την έκθεση σε επιβλαβείς ή προστατευτικούς παράγοντες.
Κατάθλιψη, αποβολές και αμβλώσεις
Σε μια μελέτη που αφορούσε τη βία ενάντια στις γυναίκες, οι επιστήμονες εξέτασαν πως αυτή συνδέεται με σοβαρές καταθλιπτικές καταστάσεις, αποβολές, αμβλώσεις, HIV, αγχώδεις διαταραχές και αυτοτραυματισμούς. Βρήκαν ότι η σοβαρή καταθλιπτική διαταραχή (63% αυξημένος κίνδυνος) και ο συνδυασμός αμβλώσεων και αποβολών (35% αυξημένος κίνδυνος) ήταν τα πιο συχνά αποτελέσματα της κακοποίησης.
Η σεξουαλική κακοποίηση στην παιδική ηλικία διαπιστώθηκε ότι αυξάνει τον κίνδυνο κατάχρησης αλκοόλ κατά 45% και αυτοτραυματισμού κατά 35%. Η έρευνα επισημαίνει επίσης ότι υπάρχει συσχέτιση με αυξημένες πιθανότητες για σοβαρή κατάθλιψη (20%), αγχώδεις διαταραχές (17%) και άσθμα (9%).
Advertisment
Δεν βρέθηκαν ισχυρές αποδείξεις που να συνδέουν τη βία με συνθήκες όπως ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, η λοίμωξη HIV, σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις, χρήση ναρκωτικών, νευρική βουλιμία, σχιζοφρένεια, νευρική ανορεξία, ή ισχαιμική καρδιοπάθεια.
Πιθανές εξηγήσεις
Οι ερευνητές προτείνουν ότι οι επιπτώσεις της κακοποίησης στην υγεία μπορεί να προκύπτουν μέσω άλλων παραγόντων όπως ο υψηλός δείκτης μάζας σώματος και το κάπνισμα. Υπογραμμίζουν την ανάγκη για περαιτέρω μελέτες που θα εξετάζουν τη σχέση μεταξύ βίας και μακροχρόνιων επιπτώσεων στην υγεία. Επιπλέον, τονίζουν τη σημασία της εξέτασης της αλληλεπίδρασης μεταξύ των αντιξοοτήτων και της κοινωνικοοικονομικής αποστέρησης, έναν παράγοντα που δεν έχει εξεταστεί επαρκώς στην υφιστάμενη βιβλιογραφία.