Στις αρχές Νοεμβρίου, πάνω από 5.000 φοιτητές και απόφοιτοι από διάφορα μέρη του κόσμου συναντήθηκαν στο Παρίσι για να συμμετάσχουν σε έναν διεθνή διαγωνισμό Συνθετικής Βιολογίας, διοργανωμένο από τον Οργανισμό iGEM. Αυτός ο διαγωνισμός ξεκίνησε πριν από 20 χρόνια από το MIT και έχει εξελιχθεί σε μια σημαντική εκδήλωση.
Σε αυτή την εκδήλωση, μια ελληνική ομάδα από φοιτητές, η iGEM Athens, κατάφερε να κερδίσει το χρυσό μετάλλιο για την έρευνά τους σχετικά με τη διάγνωση της Νόσου Πάρκινσον. Αυτή η ασθένεια είναι η δεύτερη πιο συχνή νευροεκφυλιστική πάθηση μετά το Αλτσχάιμερ και επηρεάζει πολλούς ανθρώπους στην Ελλάδα.
Advertisment
Η Ελλάδα έχει σημειώσει μια εντυπωσιακή επίδοση στον διαγωνισμό iGEM, με συνεπείς διακρίσεις ανάλογα με τον πληθυσμό της, σύμφωνα με την κυρία Κάτια Σπανού, μέλος της ελληνικής ομάδας. Μετά την επιτυχία της ομάδας, ο πρωθυπουργός της Ελλάδας, κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, τους δέχτηκε στο Μέγαρο Μαξίμου και συζήτησε μαζί τους για την καινοτόμα πρόταση της ομάδας: ένα πρακτικό τεστ διάγνωσης της Νόσου Πάρκινσον.
Η διαδρομή προς την επιτυχία της ομάδας iGEM Athens ξεκίνησε από τον Ιανουάριο του προηγούμενου έτους, όταν επιλέχθηκαν από τους προηγούμενους συμμετέχοντες του διαγωνισμού, που πλέον έχει φτάσει σε 420 ομάδες. Η κυρία Μυρτώ Πλιακοστάμου, φοιτήτρια στο Τμήμα Χημικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, ανέφερε ότι η ομάδα είχε περίπου πέντε μήνες για να προσδιορίσει τον ερευνητικό της στόχο και να βρει χρηματοδότηση.
Η ιδέα του πρότζεκτ της ομάδας είναι εμπνευσμένη από την προσωπική γνώση των γιατρών της ομάδας για τη σοβαρότητα και τη δυσκολία διάγνωσης της Νόσου Πάρκινσον. Η κυρία Πλιακοστάμου ανέφερε επίσης πως η προσωπική εμπειρία της με την ασθένεια συνέβαλε στην επιλογή αυτού του θέματος. Η ομάδα είχε επίσης την ευκαιρία να συναντήσει μέλη του Συλλόγου Ασθενών και Φροντιστών ΠΑΡΚΙΝΣΟΝ της Αθήνας, όπου άκουσαν τις εμπειρίες των ασθενών, πολλοί από τους οποίους δυσκολεύτηκαν να λάβουν έγκαιρη διάγνωση, καθώς το τρέμουλο, ένα κοινό σύμπτωμα, μπορεί να μην εμφανιστεί αμέσως ή και καθόλου.
Advertisment
Η ομάδα iGΕΜ Athens, μετά από εκτενή έρευνα και ανάλυση, έχει αναπτύξει ένα πρωτοποριακό διαγνωστικό κιτ για τη Νόσο Πάρκινσον. Το κιτ, εμπνευσμένο από προηγούμενες επιστημονικές ανακαλύψεις, στοχεύει στην ανίχνευση της νόσου στα πρώιμα στάδια της, πριν από την εμφάνιση των σοβαρών κινητικών συμπτωμάτων, βελτιώνοντας έτσι σημαντικά τις προοπτικές για τους ασθενείς.
Η ανάπτυξη του κιτ ενισχύθηκε από την ανακάλυψη της Τζόι Μίλνε, μιας συνταξιούχου νοσοκόμας από τη Σκωτία, η οποία είχε την ικανότητα να ανιχνεύει τη Νόσο Πάρκινσον μέσω της μυρωδιάς. Η Μίλνε ανακάλυψε αυτή τη διαφορά στην οσμή του συζύγου της δώδεκα χρόνια πριν από την επίσημη διάγνωσή του. Η ιδιότητα αυτή της Μίλνε παρακίνησε την επιστημονική κοινότητα και οδήγησε το 2019 στην ανακάλυψη τεσσάρων πτητικών οργανικών ενώσεων (VOCs), οι οποίες συνδέονται με τη Νόσο Πάρκινσον και διαφέρουν στη συγκέντρωσή τους στο δερματικό σμήγμα μεταξύ υγιών ανθρώπων και ασθενών.
Η ομάδα iGΕΜ Athens ανέπτυξε την τεχνολογία του κιτ εκμεταλλευόμενη τις ιδιότητες του βακτηριοφάγου ιού Μ13. Ο ιός μεταλλάχθηκε γενετικά ώστε να δεσμεύει συγκεκριμένες οργανικές ενώσεις. Το κιτ περιλαμβάνει τέσσερις πλάκες, από μία για κάθε εντοπισμένη ένωση, και ο σχεδιασμός του επιτρέπει την εύκολη και φορητή χρήση από επαγγελματίες της υγείας. Το κιτ παράγει χρωματικά αποτελέσματα που υποδεικνύουν την παρουσία της νόσου και μπορούν να αναλυθούν μέσω μιας ειδικά σχεδιασμένης ψηφιακής εφαρμογής.
Τέλος, η ομάδα σημειώνει ότι το πρότζεκτ αυτό είναι προς το παρόν εστιασμένο στην χρήση από υγειονομικούς επαγγελματίες, καθώς υπάρχει πάντα ο κίνδυνος ψευδώς θετικών αποτελεσμάτων, οι οποίοι θα μπορούσαν να έχουν αρνητικό ψυχολογικό αντίκτυπο στους εξεταζόμενους και τους οικείους τους. Η ομάδα, μετά από πολλές εργατοώρες στο Εργαστήριο Βιολογίας του ΕΚΠΑ, εργάζεται τώρα για την εξεύρεση πόρων και πλαισίων για να συνεχίσει την ανάπτυξη και εφαρμογή αυτής της σημαντικής καινοτομίας.
