Οι Απόκριες (ετυμολογία: αποχή από το κρέας) πέρα από την θρησκευτική τους διάσταση (Σαρακοστή, Τριώδιο), ταυτίζονται με το έθιμο του γλεντιού, της ψυχαγωγίας, του μασκαρέματος και της μεταμφίεσης.
Έχουν τις ρίζες τους στα «Κρόνια» και στις αρχαιότερες «Διονυσιακές εορτές» των Ελλήνων, όπου οι άνθρωποι μεταμφιέζονταν, χόρευαν και τραγουδούσαν πίνοντας κρασί προς τιμήν του θεού Διόνυσου.
Advertisment
Αντίστοιχη της ελληνικής λέξης Αποκριά είναι η λατινική λέξη Καρναβάλι (Carneval, Carnevale, από τις λέξεις Carne=κρέας και Vale=περνάω).
Το καρναβάλι λάμβανε χώρα παντού στην Ελλάδα με ομαδικές μεταμφιέσεις, χορό, γλέντι, σάτιρα και ξεχωριστά τοπικά έθιμα σε κάθε μέρος. Ήταν ευκαιρία για ξεφάντωμα και κέφι. Παράδοση και έθιμο το οποίο μας ακολουθεί μέχρι και σήμερα.
Τι πραγματικά όμως κρύβεται πίσω από μία μάσκα και τι μπορεί να υποδηλώνει μία μεταμφίεση;
Πίσω από μία μεταμφίεση, όσο οξύμωρο και αν μοιάζει, βρίσκεται η ανάγκη για ελευθερία. Έχοντας συνηθίσει να ζούμε κρυμμένοι πίσω από άμυνες και εκφράσεις του ψευδούς εαυτού μας, η στολή ενδεχομένως να δίνει την δυνατότητα να υπάρξουμε όπως πραγματικά θα θέλαμε, χωρίς περιορισμούς και υποκρισία, ενσαρκώνοντας τις πιο μεγάλες μας επιθυμίες ή φαντασιώσεις. Φαίνεται να αισθανόμαστε περισσότερο αληθινοί όντας ντυμένοι ως κάποιοι άλλοι.
Advertisment
Επιλέγοντας ποια στολή θα φορέσουμε είναι πιθανό να βιώσουμε μία άλλη πραγματικότητα, να σπάσουμε την ρουτίνα και να μπορέσουμε να γίνουμε για λίγο ένας καινούριος ρόλος, μία άλλη εκδοχή του εαυτού μας. Να φανερώσουμε και να εκδηλώσουμε πράγματα τα οποία αποσιωπούσαμε για καιρό, να ξεσπάσουμε (με ό,τι αυτό συνεπάγεται). Να νιώσουμε ότι απομακρυνόμαστε από όσα μας πιέζουν στην καθημερινότητα. Στολές χιουμοριστικές με αυτοσαρκασμό, υπερήρωες, πολεμικές ενδυμασίες «επιθετικές», αλλά και λαμπερές με πολύ χρυσόσκονη και έντονα χρώματα. Μας προσδίδει, μας «δίνει» πάντα κάτι η επιλογή μας. Η μεταμφίεση δίνει επιπλέον και έναν χαρακτήρα μέθεξης, η οποία σημαίνει την ψυχική συμμετοχή, την ταύτιση και την επικοινωνία με το αντικείμενο που επιλέγουμε να φορέσουμε.
Ντυνόμαστε τελικά αυτό που θα θέλαμε να είμαστε; Πιθανότατα.
Η περίοδος των Αποκριών, το Καρναβάλι και η ίδια η μεταμφίεση, οδηγούν σε άρση αναστολών, δίνοντας τελικά την ψευδαίσθηση μίας παντοδυναμίας, μίας ευφορικής κατάστασης όπου όλα επιτρέπονται. Είναι η ευκαιρία για διασκέδαση χωρίς όριο και μέτρο. Ίσως είναι μία περίοδος πειραματισμού αλλά και «αποκαλύψεων». Σε έναν ενήλικο η μεταμφίεση δίνει ξανά την ευκαιρία και την χαρά του να γίνει πάλι παιδί. Να αισθανθεί ξεγνοιασιά. Μία μικρή παύση στις απαιτήσεις της ενήλικης ζωής.
Τι γίνεται όμως όταν απεχθανόμαστε τις μεταμφιέσεις; Τι μας απωθεί από όλα αυτά τα «διονυσιακά» κατάλοιπα;
Σαφώς, μέσα σε αυτή την καταφανώς οργιαστική περίοδο προκύπτουν παρεκτροπές, μανία, εντάσεις και πιθανόν ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Αυτό μπορεί να προβληματίσει σε μεγάλο βαθμό τους ανθρώπους που δυσκολεύονται με τα όρια τους, με το ποιοι πραγματικά είναι αλλά και εκείνους που θέλουν πάντα να διατηρούν μία συμπαγή εικόνα για τον εαυτό τους και να έχουν τον έλεγχο. Όσα «κρύβει» μία στολή/μάσκα, τόσα αντίστοιχα μπορεί και να αναδείξει, φέρνοντάς τα στην επιφάνεια, διαλύοντας τελικά τους όποιους ενδοιασμούς. Ενδέχεται λοιπόν να δείξουμε για εμάς περισσότερα από όσα θα θέλαμε και να αισθανθούμε εκτεθειμένοι ή να φοβόμαστε μία ενδεχόμενη γελοιοποίηση μας.
Οι Απόκριες αποτελούν σίγουρα μία ευκαιρία για διασκέδαση. Μπορούμε να επιλέξουμε να απέχουμε αν δεν μας εκφράζουν. Αν όμως τις αγαπάμε, είναι η στιγμή για να αφήσουμε πίσω όσα μας προβληματίζουν και να ρίξουμε το βάρος στην χαρούμενη πλευρά του εαυτού μας.
Δύο σημαντικά ερωτήματα προκύπτουν:
1. Πότε τελικά φοράμε μάσκες, την περίοδο των Αποκριών ή όλο τον υπόλοιπο χρόνο; Όπως και να έχει, μάλλον θα λέγαμε ότι οι πιο «τρομακτικές» μάσκες είναι εκείνες που δεν φαίνονται.
2. Αν τελικά μεταμφιεστούμε, ποια μάσκα θα επιλέξουμε να φορέσουμε;
- Τα Σύνδρομα των Πόλεων: Ψυχολογικές καταστάσεις που παίρνουν το όνομά τους από διάσημες πόλεις και τι σημαίνουν - 18 Απριλίου 2024
- Οι πιο «τρομακτικές» μάσκες είναι εκείνες που δεν φαίνονται… - 14 Μαρτίου 2024
- Για «τι» θα μιλήσουμε στην ψυχοθεραπεία; - 13 Φεβρουαρίου 2024
