Στην πορεία της ζωής, συχνά ερχόμαστε αντιμέτωποι με καταστάσεις που ξεπερνούν τον έλεγχό μας. Από απρόσμενες αλλαγές μέχρι απογοητεύσεις στις σχέσεις ή την εργασία, η αίσθηση ότι δεν έχουμε τον έλεγχο μπορεί να δημιουργήσει άγχος, θλίψη και ματαίωση. Η ικανότητα να αποδεχόμαστε και να αφήνουμε πίσω ό,τι δεν μπορούμε να αλλάξουμε αποτελεί κλειδί για την ψυχική μας ισορροπία. Το «να αφήνουμε πίσω» είναι η συνειδητή επιλογή του να μην επιτρέπουμε στο ανεξέλεγκτο να καθορίζει τη ζωή μας.
Αναγνώριση και αποδοχή των συναισθημάτων
Ένα από τα πρώτα βήματα για να αφήσουμε πίσω όσα δεν μπορούμε να ελέγξουμε είναι να αναγνωρίσουμε τα συναισθήματά μας. Είναι φυσιολογικό να νιώθουμε απογοήτευση, θυμό ή θλίψη όταν κάτι δεν εξελίσσεται όπως το επιθυμούμε. Αντί να καταπιέζουμε αυτά τα συναισθήματα, η αποδοχή τους μας επιτρέπει να τα επεξεργαστούμε και σταδιακά να προχωρήσουμε.
Advertisment
Η αναγνώριση των συναισθημάτων μας απαιτεί αυτοπαρατήρηση. Για παράδειγμα, αν βιώνουμε θυμό για μια αδικία, αφιερώνουμε λίγο χρόνο να γράψουμε τι ακριβώς μας ενόχλησε. Η καταγραφή σκέψεων βοηθά στη συνειδητοποίηση και στη διαχείριση της συναισθηματικής φόρτισης.
Ο διαχωρισμός μεταξύ ελέγχου και αποδοχής
Ένα από τα σημαντικότερα μαθήματα στην ψυχική ανθεκτικότητα είναι να μάθουμε να διαχωρίζουμε τι μπορούμε να ελέγξουμε και τι όχι. Εστιάζοντας σε όσα βρίσκονται υπό τον έλεγχό μας –όπως η στάση μας απέναντι σε μια κατάσταση ή οι επιλογές που κάνουμε– αποκτούμε μια αίσθηση αυτονομίας. Αντίθετα, η εμμονή σε πράγματα που δεν μπορούμε να αλλάξουμε μας οδηγεί σε άγχος και απογοήτευση.
Μια πρακτική άσκηση είναι να καταγράψουμε δύο στήλες: Στη μία, όσα μπορούμε να ελέγξουμε και, στην άλλη, όσα δεν μπορούμε. Με αυτόν τον τρόπο, μπορούμε να επικεντρωθούμε στις δράσεις που πραγματικά έχουν σημασία.
Advertisment
Η υπερανάλυση και πώς να την αποφύγουμε
Η συνεχής αναμάσηση αρνητικών σκέψεων μπορεί να μας παγιδεύσει σε έναν φαύλο κύκλο ανησυχίας. Αν για παράδειγμα σκεφτόμαστε διαρκώς μια απόφαση που πήραμε και ανησυχούμε για το αν ήταν σωστή, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η εμμονή αυτή δεν θα αλλάξει το παρελθόν.
Για να αποφύγουμε την υπερανάλυση, μπορούμε να δοκιμάσουμε τεχνικές όπως:
- Ο χρονικός περιορισμός σκέψης: Επιτρέπουμε στον εαυτό μας 10-15 λεπτά να σκεφτεί το ζήτημα και έπειτα ασχολούμαστε με κάτι άλλο.
- Η απόσπαση προσοχής: Βγαίνουμε για έναν περίπατο, ασχολούμαστε με μια δημιουργική δραστηριότητα ή συνομιλούμε με έναν φίλο.
- Η ενσυνειδητότητα (mindfulness): Εστιάζουμε στο παρόν και στις αισθήσεις μας για να απομακρύνουμε τις ατέρμονες σκέψεις.
Η σημασία της συγχώρεσης
Συχνά, κρατάμε μέσα μας θυμό ή ενοχές για καταστάσεις που δεν μπορούμε να αλλάξουμε. Το να μάθουμε να συγχωρούμε δεν σημαίνει ότι εγκρίνουμε ό,τι έγινε, αλλά ότι επιλέγουμε να μην επιτρέψουμε στο παρελθόν να μας κρατάει δέσμιους.
Η αυτοσυγχώρεση απαιτεί κατανόηση. Αν έχουμε κάνει λάθη, προσπαθούμε να δούμε τι μάθαμε από αυτά και πώς μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε για να γίνούμε καλύτεροι.
Εστίαση στο παρόν και η δύναμη της ενσυνειδητότητας
Η συνεχής ανησυχία για το μέλλον ή η προσκόλληση στο παρελθόν μας στερεί τη δυνατότητα να ζούμε στο τώρα. Η πρακτική της ενσυνειδητότητας μας βοηθά να αναγνωρίζουμε τις σκέψεις μας χωρίς να ταυτιζόμαστε μαζί τους.
Αν καθημερινά αφιερώνουμε λίγα λεπτά σε απλές ασκήσεις ενσυνειδητότητας, όπως η εστίαση στην αναπνοή μας ή η προσεκτική παρατήρηση του περιβάλλοντος γύρω μας, αυτό θα μας βοηθήσει να αποκτήσουμε περισσότερη ηρεμία και έλεγχο των συναισθημάτων μας.
Δημιουργία μιας νέας ρουτίνας
Όταν αφήνουμε πίσω κάτι, δημιουργείται ένα κενό. Μια καλή στρατηγική είναι να το γεμίσουμε με νέες δραστηριότητες που μας προσφέρουν ικανοποίηση.
Μερικές ιδέες:
- Δημιουργική έκφραση: Ζωγραφική, μουσική, συγγραφή.
- Άσκηση: Η φυσική δραστηριότητα βοηθά στην απελευθέρωση ενδορφινών, που βελτιώνουν τη διάθεση.
- Κοινωνικές επαφές: Η επικοινωνία με υποστηρικτικούς ανθρώπους μπορεί να προσφέρει ανακούφιση.
Η σημασία της υποστήριξης
Μερικές φορές, η διαδικασία του να αφήσουμε πίσω κάτι δύσκολο απαιτεί βοήθεια. Η συνομιλία με έναν φίλο, ένα αγαπημένο πρόσωπο ή ακόμα και έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας μπορεί να προσφέρει νέες προοπτικές. Η ψυχοθεραπεία είναι ιδιαίτερα χρήσιμη όταν νιώθουμε ότι δεν μπορούμε να προχωρήσουμε μόνοι μας. Μας βοηθά να κατανοήσουμε βαθύτερα τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας και να αναπτύξουμε νέες στρατηγικές διαχείρισης.
Το να αφήσουμε πίσω ό,τι δεν μπορούμε να ελέγξουμε είναι μια διαδικασία που απαιτεί χρόνο, αυτογνωσία και προθυμία να προχωρήσουμε. Δεν είναι πάντα εύκολο, αλλά αποτελεί ουσιαστικό βήμα προς την εσωτερική ηρεμία. Με την εξάσκηση της ενσυνειδητότητας, τη συγχώρεση, τη δημιουργία θετικών εμπειριών και την αποδοχή της πραγματικότητας, μπορούμε να αναπτύξουμε μεγαλύτερη ψυχική ανθεκτικότητα και να ζούμε με περισσότερη ηρεμία και αυτοπεποίθηση. Το παρελθόν δεν αλλάζει, αλλά η στάση μας απέναντί του μπορεί να διαμορφώσει ένα πιο ευτυχισμένο παρόν.
«Το να κρατιέσαι από κάτι σημαίνει ότι πιστεύεις πως υπάρχει μόνο το παρελθόν· το να το αφήνεις σημαίνει ότι ξέρεις πως υπάρχει ένα μέλλον.» – Daphne Rose Kingma
Πηγές
- Simply Psychology: “How to Let Go of What You Can’t Control” https://www.simplypsychology.org/how-to-let-go-of-what-you-cant-control.html
- Enallaktiki Drasi: “Πώς να σταματήσετε να σκέφτεστε κάποιον και να επικεντρωθείτε στις δικές σας ανάγκες” https://enallaktikidrasi.com