Το σαπούνι πρόκειται για ένα εξαιρετικά σημαντικό εργαλείο της καθημερινότητάς μας. Για πολλά χρόνια, στην αγορά υπήρχε μόνο πλάκα σαπούνι και όλοι φαίνονταν ικανοποιημένοι με αυτό. Ύστερα, εμφανίστηκε το υγρό σαπούνι και άρχισαν οι συγκρίσεις.
Τι είναι καλύτερο να χρησιμοποιούμε – πλάκα ή υγρό σαπούνι; Για τους περισσότερους από εμάς η απάντηση κρύβεται στα πράγματα που προσωπικά θεωρούμε ως πιο σημαντικά.
Advertisment
Ας εξετάσουμε όμως παρακάτω τα υπέρ και τα κατά της κάθε μορφής.
Βακτήρια
Από την αρχή της χρήσης του, το υγρό σαπούνι διαφημίζεται ως το απόλυτο αντιβακτηριδιακό. Όμως, η πλάκα χρησιμοποιείται ήδη εδώ και αιώνες, οπότε φαίνεται απίθανο να υστερεί σε αυτό τον τομέα.
Έρευνα του 1988 εξέτασε αν τα βακτήρια που μένουν πάνω στην πλάκα σαπουνιού μεταφέρονται στο δέρμα μας. Χρησιμοποιήθηκαν εμπορικές πλάκες σαπουνιού, στις οποίες προστέθηκαν E. coli και Pseudomonas aeruginosa, για να δημιουργήσουν ένα μολυσμένο σαπούνι.
16 εθελοντές, ύστερα, έπλυναν τα χέρια τους με αυτά και κανένας δεν έδειξε εντοπίσιμα επίπεδα αυτών των βακτηρίων. Οι ερευνητές συμπέραναν ότι η χρησιμοποιημένη πλάκα σαπουνιού δεν μετέφερε βακτήρια στο δέρμα και ότι ήταν ασφαλή προς χρήση.
Advertisment
Αντιμετωπίζοντας τα υπολείμματα
Αν και το υγρό σαπούνι υπήρχε ήδη από το 1865 περίπου, δεν ήταν αρκετά διαδεδομένο μέχρι το 1980. Πριν από αυτό, λοιπόν, όλοι χρησιμοποιούσαν την πλάκα. Ένα συχνό πρόβλημα με την τελευταία είναι η γλιστερή της φύση, αφού χρησιμοποιηθεί και τα υπολείμματα που αφήνει στο σημείο που την αφήνουμε.
Το υγρό σαπούνι έχει ένα προβάδισμα εδώ, καθώς δεν λερώνει την επιφάνεια του μπάνιου και η πλαστική συσκευασία μπορεί εύκολα να αντικατασταθεί.
Το επίπεδο του pH
Οι υποστηρικτές του υγρού σαπουνιού συχνά αναφέρουν την ιδιότητα που έχει η πλάκα σαπούνι να ξηραίνει την επιδερμίδα. Αυτό γενικά συμβαίνει επειδή η χρησιμοποιημένη πλάκα σαπουνιού έχει υψηλότερα επίπεδο pH.
Αυτό μπορεί να ξηράνει το δέρμα μας, ειδικά για όσους έχουν ευαίσθητη επιδερμίδα. Το πλεονέκτημα εδώ όμως είναι ότι πλέον, υπάρχουν διαθέσιμα περισσότερα του ενός είδους πλάκες, πολλά εκ των οποίων έχουν χαμηλό δείκτη pH και άλλα συστατικά που βοηθούν στο φαινόμενο της ξηρότητας.
Για την ακρίβεια, τα περισσότερα σαπούνια περιέχουν γλυκερίνη, η οποία είναι πολύ θεραπευτική για το ξηρό δέρμα και για άλλες ευαισθησίες, όπως το έκζεμα.
Επιλογές χωρίς άρωμα
Ορισμένα άτομα εμφανίζουν αλλεργίες στα αρώματα, ενώ άλλοι απλά δεν προτιμούν τις έντονες μυρωδιές στα σαπούνια τους. Η αλήθεια είναι πως είναι αρκετά δύσκολο να βρούμε υγρό σαπούνι χωρίς άρωμα. Οι πλάκες σαπουνιού προσφέρουν πολυάριθμες επιλογές για εκείνους που δεν θέλουν να χρησιμοποιούν επιπλέον αρώματα.
Σπατάλη
Όταν πλένετε τα χέρια σας με πλάκα σαπούνι, την τρίβετε απλά ανάμεσα στις παλάμες σας, μέχρι να δημιουργήσετε την επιθυμητή ποσότητα σαπουνάδας. Όμως, ο τρόπος κατασκευής του πλαστικού δοχείου του υγρού σαπουνιού δυσκολεύει τον έλεγχο της ποσότητας.
Τυπικά, αυτή είναι προκαθορισμένη εργοστασιακά, αλλά συνήθως είναι περισσότερη απ’ όση χρειαζόμαστε. Αυτό μεταφράζεται σε σπατάλη σαπουνιού, κάτι που δεν συμβαίνει με την πλάκα.
Από την άλλη πλευρά βέβαια, μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι όσο μικραίνει η πλάκα σαπουνιού, πολλές φορές σπάει σε μικρά κομμάτια, που τελικά αναγκαζόμαστε να πετάξουμε. Και αν και η πλάκα σαπουνιού είναι σχετικά πιο οικονομική, καταλήγουμε να χάσουμε ένα μέρος της στο σιφόνι του μπάνιου μας.
Σαπουνάδα
Ο πλούσιος αφρός έχει ωραία αίσθηση στο δέρμα μας και μας εμπνέει να πλενόμαστε για περισσότερη ώρα. Όσο πλενόμαστε περισσότερο, πλενόμαστε και καλύτερα. Τα υγρά σαπούνια παίρνουν προβάδισμα εδώ, αφού δημιουργούν πλούσια σαπουνάδα με ελάχιστη προσπάθεια.
Συνεχής ενυδάτωση
Κάποιες πλάκες σαπουνιού περιλαμβάνουν ενυδατικά συστατικά, αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι τις προτιμούν για τις αποσμητικές τους ιδιότητες. Κάποια από αυτά όμως, μπορεί να είναι δυνατά για την ευαίσθητη επιδερμίδα.
Το δέρμα των γυναικών έχει την τάση να είναι πιο ευαίσθητο από εκείνο των ανδρών και αντιδρά αρνητικά στα αποσμητικά σαπούνια. Αντίθετα, τα υγρά σαπούνια λειτουργούν πιο ήπια στο ευαίσθητο δέρμα, καθώς είναι κυρίως ενυδατικά.
Απολέπιση
Η απολέπιση είναι η απομάκρυνση των νεκρών δερματικών κυττάρων από το πρόσωπο και το σώμα. Με το σαπούνι, αυτό επιτυγχάνεται, προσθέτοντας ήπια απολεπιστικά συστατικά στο προϊόν. Οι πλάκες παρέχουν ένα εντονότερο scrub και ενισχύουν την κυκλοφορία του αίματος στο δέρμα.
Τα υγρά σαπούνια χρειάζεται να χρησιμοποιούνται με σφουγγάρι για να επιτύχουν παρόμοια αποτελέσματα. Μακροπρόθεσμα, τύποι υγρού σαπουνιού που περιέχουν γλυκολικό ή σαλικυλικό οξύ φαίνεται να επιτυγχάνουν πιο λαμπερό δέρμα.
Βασικά συστατικά
Η πλάκα σαπούνι συνήθως φτιάχνεται από σαπωνοποιημένα ζωικά λίπη και φυτικά έλαια. Η σαπωνοποίηση είναι η διαδικασία με την οποία ζωικά ή φυτικά λίπη αναμιγνύονται με ισχυρό αλκάλιο, για να παραχθεί σαπούνι.
Αντιθέτως, τα υγρά σαπούνια έχουν ως βάση το πετρέλαιο και χρειάζονται γαλακτοματοποιητές και σταθεροποιητές για να διατηρήσουν τη σύστασή τους. Αυτοί οι φορείς έχουν ελεγχθεί και εγκριθεί από ερευνητές και κυβερνήσεις.
Η διαιθανολαμίνη (DEA) συχνά προστίθεται στα υγρά σαπούνια, για να δημιουργήσει την κρεμώδη υφή τους. Μια έρευνα που διεξήχθη σε μωρά ποντίκια έδειξε ότι αυτή η ουσία περιόριζε την ικανότητά τους να απορροφούν ένα βασικό συστατικό, απαραίτητο για την εγκεφαλική ανάπτυξη.
Μάλιστα, σε μεγαλύτερες συγκεντρώσεις, τα ποντίκια επίσης ανέπτυξαν τοξικότητα που επηρέασε εσωτερικά του όργανα, όπως νεφρά και συκώτι.
Οικολογικές ανησυχίες
Έρευνα του 2000 που διεξήχθη στο Πανεπιστήμιο του Missouri προσδιόρισε ότι ένα περίπου 40% των γυναικών καταναλωτριών, που αγόραζαν καλλυντικά προϊόντα, θεωρούσαν τον εαυτό τους «οικολόγους» ή ότι ενδιαφέρονται για τις περιβαλλοντικές συνέπειες. Αυτό το ποσοστό έχει προφανώς αυξηθεί από τότε.
Μια άλλη έρευνα, του 2009, συμπέρανε ότι τα υγρά σαπούνια έχουν 25% μεγαλύτερο ανθρακικό αποτύπωμα από τις πλάκες σαπούνια. Γιατί όμως; Γιατί χρειάζεται μεγαλύτερη επεξεργασία η κατασκευή τους, 7 φορές μεγαλύτερη, κι αυτό σημαίνει 7 φορές περισσότερη ενέργεια και εκπομπές άνθρακα. Τα υγρά σαπούνια επίσης περιέχουν μικρές ποσότητες πλαστικού, που δύσκολα διασπώνται στο περιβάλλον.
Ποιο είναι λοιπόν το συμπέρασμα; Πλάκα ή υγρό σαπούνι; Εξαρτάται από το ποιοι παράγοντες είναι σημαντικότεροι για εσάς. Αν η οικολογία και το περιβάλλον είναι σημαντικά για εσάς, τότε η πλάκα σαπουνιού κερδίζει. Αν η απόφαση βασίζεται σε οικονομικούς παράγοντες, τότε και πάλι η πλάκα βγαίνει νικήτρια.
Αν, όμως, ενδιαφέρεστε για περισσότερη ενυδάτωση και αφρό, αλλά και ευκολία χρήσης, τότε προτιμήστε υγρό σαπούνι.
Από άποψη υγείας και μόνο, η πλάκα σαπουνιού περιέχει λιγότερα χημικά και κάνει την ίδια καλή δουλειά στο να απομακρύνει μικρόβια, όπως και το υγρό σαπούνι.
[toggle title="Πηγές"]
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3402545
https://www.umsl.edu/~cca/IndustryReports/soapmfg-cabool-final.pdf
https://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/es901236f
[/toggle]
Photo: Author/Depositphotos
