Τι σημαίνει όταν αποκαλούμε κάποιον ψυχοπαθή; Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν ακούσει τον όρο, αλλά τι ακριβώς είναι όλη αυτή η «φασαρία» γύρω από αυτή την προσωπικότητα;
Αν και ελκυστικό και χαρισματικό στην επιφάνεια, το ψυχοπαθές άτομο είναι ναρκισσιστικό στο ύφος και χωρίς ηθικούς ενδοιασμούς. Ως εκ τούτου, είναι χωρίς αυτοσυγκράτηση, αρκεί να πάρει αυτό που θέλει. Αν και μπορεί να φαίνεται γοητευτικός στην αρχή, μπορεί εύκολα να ανατραπεί και, χωρίς προειδοποίηση ή προφανή πρόκληση, να γίνει πονηρός, σκληρός ή ακόμα και επικίνδυνος. Σε αντίθεση με τον τυπικό εγωκεντρικό τύπο, δεν είναι απλώς εγωιστής στις σχέσεις του, αλλά εργαλειακός στη φύση του: οι άνθρωποι χρησιμοποιούνται για ό,τι μπορούν να κάνουν γι’ αυτόν. Και ναι, η μερίδα του λέοντος των ψυχοπαθών ανήκει στο ανδρικό φύλο.
Advertisment
Πώς λοιπόν ξεχωρίζει κανείς ένα τέτοιο απρόβλεπτο και ενδεχομένως επικίνδυνο είδος από εκείνους που είναι πραγματικά γοητευτικοί και ελκυστικοί; Ακολουθούν, εν συντομία, 7 χαρακτηριστικά που θα μας προειδοποιούν ότι μια ψυχοπαθητική προσωπικότητα μπορεί να βρίσκεται στον κύκλο μας.
Ποια είναι τα 7 βασικά στοιχεία μιας ψυχοπαθητικής προσωπικότητας, σύμφωνα με νευροψυχολόγο
1. Επιφανειακή γοητεία
Ο Μπομπ, ο καινούργιος στην εταιρεία, φαίνεται ομιλητικός και ενδιαφέρεται να γνωρίσει εσάς και τους άλλους συναδέλφους. Φαινόταν να είναι ένας συμπαθής τύπος, στην αρχή. Σύντομα, αρχίζετε να έχετε την αίσθηση ότι είναι λίγο υπερβολικός και υποκριτικός. Για παράδειγμα, μιλά για τη σύζυγό του σαν να είναι ο αγαπημένος σύζυγος, όμως η εστίασή του είναι πάντα στην εμφάνισή της, και παρατηρείτε τα ακατάπαυστα φλερτ του με τις νεαρές γυναίκες στο γραφείο και τις ενοχλητικές τάσεις του να κάνει όχι και τόσο διακριτικά και αναίσθητα διακριτικά σεξουαλικά υπονοούμενα. Αναλογιζόμενοι, συνειδητοποιείτε ότι ο Μπομπ είναι ένας τύπος του οποίου το στυλ είναι να αποπλανεί και να γοητεύει, όχι να γίνεται φίλος και να δένεται με τους άλλους.
2. Παραφουσκωμένη αυτοεκτίμηση
Είναι ο τύπος που παίρνει πάντα τα εύσημα, είτε τα αξίζει είτε όχι. Δεν είναι μόνο ένας καυχησιάρης, αλλά -και αυτό είναι σημαντικό- υποτιμά τους άλλους που αντιλαμβάνεται ως ανταγωνιστές. Η επιθυμία του δεν είναι απλώς να κερδίσει, αλλά να κυριαρχήσει, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει ότι πρέπει να είναι καταστροφικός. Αν ο βαθμός ψυχοπάθειας είναι ακραίος, αυτό μπορεί να σημαίνει ότι ο ψυχοπαθής θα είναι πρόθυμος να ασκήσει βία, αν χρειαστεί.
Advertisment
Ένας ψυχοπαθής από τον οποίο πήρα συνέντευξη μου είπε ότι όταν διαπράττει μια ληστεία, ο στόχος του είναι να πάρει αυτό που θέλει, συνήθως χρήματα. Κουβαλά όπλο για να εκφοβίσει. Αλλά αν κάποιος έμπαινε στο δρόμο του, θα πυροβολούσε για να σκοτώσει.
3. Εξαπάτηση
Αυτό το χαρακτηριστικό σχετίζεται με διαστρεβλωμένη αυτοεκτίμηση, μειωμένη ικανότητα σύνδεσης με άλλους ανθρώπους και ανάγκη να είναι πάντα στην κορυφή. Για να φτάσει εκεί ή να αντιληφθεί τον εαυτό του ως τέτοιο, ο ψυχοπαθής θα πει ψέματα, θα εξαπατήσει, θα χειραγωγήσει, θα διαβρώσει την αλήθεια και θα εκλογικεύσει σε ακραίο σημείο.
Ο Μπομπ, ο νέος στο γραφείο, μπορεί να υπονομεύει τους συναδέλφους του ή να διεκδικεί τα εύσημα για ένα έργο στο οποίο «μιλούσε μεν με στόμφο», αλλά στην πραγματικότητα συνέβαλε ελάχιστα όταν χρειάστηκε να αφιερώσει χρόνο για να το ολοκληρώσει. Δεν είχε κανένα πρόβλημα να αφήσει σε άλλους να κάνουν τη βαριά δουλειά. Έμπειρος στην τέχνη της χειραγώγησης, θα το κάνει με τρόπο που είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί. Για παράδειγμα, είχε ήδη υπολογίσει την ιεραρχία εξουσίας στην εργασία και ξόδευε χρόνο για να φλερτάρει με τους προϊσταμένους, καθιστώντας έτσι ριψοκίνδυνη την άμεση αντιπαράθεση μαζί του.
4. Επιφανειακά συναισθήματα
Αυτό που μπορεί να κάνει το συγκεκριμένο χαρακτηριστικό τόσο ενοχλητικό είναι ότι, όπως προαναφέρθηκε, ο ψυχοπαθής είναι επιφανειακά ελκυστικός και μπορεί να φαίνεται εκφραστικά «παρών». Το βάθος των συναισθημάτων διαψεύδεται από μια ανάλγητη αδιαφορία.
Μπορεί να σοκαριστείτε, για παράδειγμα, όταν συνειδητοποιήσετε ότι ο φαινομενικά ενδιαφερόμενος τύπος με τον οποίο μιλάτε αλλάζει απότομα θέμα συζήτησης, ακριβώς τη στιγμή που του λέγατε για το αυτοκινητιστικό ατύχημα του φίλου σας ή για την τρομακτική περιπέτεια του γιου σας με υψηλό πυρετό το περασμένο Σαββατοκύριακο. Αρχίζει να σας διαφαίνεται ότι βλέπει τους άλλους ως όργανα που πρέπει να απασχολήσει ιδιοτελώς.
Παρόλο που ο Μπομπ, το ψυχοπαθές μας παράδειγμα, σκύβει το κεφάλι στις εξουσίες, ο στόχος του είναι να χρησιμοποιήσει τις σχέσεις του μαζί τους για να κερδίσει ιδιαίτερες χάρες στην εργασία του. Ωστόσο, δεν χάνει ποτέ την ευκαιρία να υπονομεύσει τους ανώτερούς του, ειδικά όταν αυτό μπορεί να εξυπηρετήσει τις επαγγελματικές του φιλοδοξίες.
5. Βαρεμάρα και ανάγκη για διέγερση
Η τάση να βιώνει την πλήξη σχετίζεται με μια έντονη ανάγκη αναζήτησης ερεθισμάτων, σε συνδυασμό με μια συναισθηματική ρηχότητα. Χωρίς ιδιαίτερη πραγματική σύνδεση με τους άλλους ανθρώπους και με μια ιδιοσυγκρασία που αναζητά πάντα συγκινήσεις και ενθουσιασμό, ο ψυχοπαθής σπεύδει να ρισκάρει και να εμπλακεί σε επικίνδυνες συμπεριφορές. Ο Μπομπ, αν και η συμπεριφορά του έχει κάνει τους άλλους στην εργασία να τον αντιμετωπίζουν με δυσπιστία, μπορεί επίσης να τον θαυμάζουν για την επιθετική του συμπεριφορά και την προθυμία του να «ρισκάρει» για να αποκτήσει νέα συμβόλαια και να βγάλει χρήματα για τον εργοδότη του.
6. Ιστορικό σκιώδους συμπεριφοράς
Δεδομένου ότι ο ψυχοπαθής έχει ελάχιστο έως καθόλου ηθική, η συμπεριφορά του που αναζητά τη συγκίνηση δεν έχει όρια, τα οποία με την πάροδο του χρόνου μπορεί να τον προλάβουν. Ωστόσο, συνήθως είναι πολύ αργά για τα θύματά του.
Για παράδειγμα, ο Ράνταλ, ένας κακοήθης ψυχοπαθής, ήταν δέκτης θαυμασμού από τους προϊσταμένους του στην εργασία του για την αποτελεσματικότητα του – μέχρι που αποκαλύφθηκε ότι, σε μια κρίση οργής, σκότωσε τη γυναίκα του και στη συνέχεια τη μικρή του κόρη για να τα καλύψει όλα. Στη συνέχεια ανακαλύφθηκε ότι διέπραττε απάτες στη δουλειά του για χρόνια.
7. Ένας γρίφος αντιφάσεων
Ως αποτέλεσμα της ικανότητάς τους στη χειραγώγηση και την εξαπάτηση, οι ψυχοπαθείς μπορεί να είναι δύσκολο να αποκρυπτογραφηθούν, σε μεγάλο βαθμό λόγω της ικανότητάς τους να παρουσιάζονται ως συμπαθητικοί και μάλιστα ευαίσθητοι τύποι.
Ο Τεντ Μπάντι, ο γνωστός κατά συρροή δολοφόνος, είναι ένα τραγικό παράδειγμα. Όμορφος και γοητευτικός, παρέσυρε τις γυναίκες σε βίαιο θάνατο πείθοντάς τες εύκολα ότι ήταν ένας ευγενικός και μη απειλητικός φοιτητής της Νομικής. Αφού κέρδιζε την εμπιστοσύνη τους, τις απήγαγε και σκότωνε βάναυσα τα θύματά του, ενώ στη συνέχεια έκανε σεξ με το πτώμα του θύματος. Κατάφερνε να γοητεύσει ακόμα και ψυχολόγους.
Πηγή:
www.psychologytoday.com/intl/blog/decoding-madness/202110/7-signs-psychopathic-personality
