Σχεδόν όλοι είναι εξοικειωμένοι με τις δημοφιλείς απεικονίσεις των ανδρών ως επιθετικών, ατομικιστών, συναισθηματικά μουδιασμένων και σεξουαλικά ασύδοτων. Αντιστοιχούν αυτά στις προσδοκίες που έχετε για τα αγόρια που αγαπάτε και φροντίζετε;
Αυτές οι απεικονίσεις είναι ιδιαίτερα διαδεδομένες στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, όπου ταινίες, σειρές, μουσική και μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να παρέχουν πρότυπα στα αγόρια για το πώς να συμπεριφέρονται και να εκφράζονται. Βλέπουν άνδρες να επιδεικνύουν επιθετική και βίαιη συμπεριφορά για την επίλυση προβλημάτων· βλέπουν άνδρες που μόλις και μετά βίας μπορούν να ελέγξουν τις σεξουαλικές τους επιθυμίες καθώς κυνηγούν γυναίκες. Και σπάνια βλέπουν άνδρες που νιώθουν θλίψη ή ευάλωτοι.
Advertisment
Εν ολίγοις, τα έφηβα αγόρια βομβαρδίζονται με εικόνες των ανδρών ως «κατεστραμμένων και καταστροφικών» και τους επιβάλλονται «έννοιες του μισογυνισμού και της ομοφοβίας» με συνέπειες καθ’ όλη τη διάρκεια της ανάπτυξής τους.
Είναι ενδιαφέρον ότι τα αγόρια συνήθως δεν αποδέχονται αυτά τα στερεότυπα του ανδρισμού. Όταν οι ερευνητές έκαναν δημοσκόπηση σε αγόρια ατομικά, διαπίστωσαν ότι η πλειονότητά τους στην πραγματικότητα αντιστέκεται ή και δυσανασχετεί με αυτές τις στερεοτυπικές απεικονίσεις. Στην πραγματικότητα, αγόρια ηλικίας μόλις 10 και 11 ετών είναι σε θέση να εντοπίσουν και να διατυπώσουν ακόμη και τις αρνητικές επιπτώσεις της ανδρικής «μαγκιάς» στην κοινωνική και συναισθηματική τους ζωή.
Αυτά είναι τα καλά νέα. Τα όχι και τόσο καλά νέα είναι ότι αυτές οι απεικονίσεις του ανδρισμού έχουν γίνει σχεδόν καθολικές, και έτσι επιβάλλονται στα νεαρά αγόρια με σημαντική συχνότητα κατά τη διάρκεια των βασικών αναπτυξιακών τους χρόνων.
Advertisment
Τι σημαίνει αυτό για τα έφηβα αγόρια
Ένας αυξανόμενος όγκος επιστημονικής βιβλιογραφίας δείχνει ότι το τυπικό αγόρι στην εφηβεία βρίσκεται σε μια λεπτή ισορροπία αντίστασης και προσαρμογής όσον αφορά στα υπερ-αρρενωπά στερεότυπα. Παρόλο που τα αγόρια αντιστέκονται σε πολλές από τις αρνητικές και στερεοτυπικές απεικονίσεις του ανδρισμού, αισθάνονται ότι υπάρχουν σημαντικές προσδοκίες και ακόμη και πίεση να τις υιοθετήσουν, επειδή η παραβίαση αυτών των στερεοτύπων μπορεί να οδηγήσει σε κοινωνική απομόνωση.
Οι έρευνες δείχνουν ότι αυτή η απόπειρα εξισορρόπησης ενέχει ξεχωριστούς κινδύνους. Καθώς τα αγόρια συμμορφώνονται όλο και περισσότερο με τα υπερ-αρρενωπά στερεότυπα, ή ακόμη και απλώς αισθάνονται μεγαλύτερη πίεση να το κάνουν, κινδυνεύουν περισσότερο από μια σειρά δυσκολιών:
– Δυσκολίες στην ψυχική υγεία όπως κατάθλιψη και άγχος. Η μετάδοση μιας εικόνας σκληρού άντρα μπορεί να εμποδίσει τα αγόρια να εκφράσουν συναισθήματα όπως η θλίψη, η οποία μπορεί να εκληφθεί ως αδυναμία. Αποτρέπει επίσης τα αγόρια από το να ζητήσουν βοήθεια όταν νιώθουν κατάθλιψη, άγχος ή μοναξιά. Η στατιστική σύνδεση μεταξύ της υπερ- αρρενωπότητας και της κατάθλιψης είναι μία από τις πιο συνεπείς στην έρευνα για τα αγόρια και τον ανδρισμό.
– Διαπροσωπικές δυσκολίες. Η «μαγκιά» και το ατομικιστικό πρότυπο πολλών ανδρικών στερεοτύπων μπορεί να υπονομεύσει τις φιλίες των αγοριών, οι οποίες ευδοκιμούν στη συναισθηματική σύνδεση και την επικοινωνία. Η έρευνα έχει δείξει ότι στην αρχή της νεότητάς τους, τα αγόρια βλέπουν τις στενές φιλίες ως ένα ουσιαστικό μέρος της ζωής, αλλά καθώς μεγαλώνουν, οι φιλίες τους γίνονται πιο απόμακρες και λιγότερο ικανοποιητικές. Η ύπαρξη στενών ανδρικών φίλων μπορεί να προκαλέσει την αντίληψη των άλλων ότι κάτι θηλυπρεπές υπάρχει εκεί, οδηγώντας πολλά αγόρια να αποστασιοποιηθούν κάπως από τις στενότερες φιλίες τους.
– Ακαδημαϊκές δυσκολίες. Πολλά στερεότυπα για τους άνδρες υποδηλώνουν ότι το κύρος και τα επιτεύγματα πρέπει να είναι αβίαστα και φυσικά για έναν «πραγματικό» άνδρα. Αυτό μπορεί να μεταφραστεί στην τάξη, όπου μερικά αγόρια θεωρούν ότι το να εργάζονται σκληρά στο σχολείο δεν είναι ωραίο. Επιπλέον, όταν τα αγόρια δυσκολεύονται στα μαθήματά τους, είναι πολύ λιγότερο πιθανό να ζητήσουν βοήθεια από τους καθηγητές ή τους συμβούλους.
Ποιες είναι οι θετικές εναλλακτικές λύσεις
Πολλές οικογένειες και κουλτούρες τοποθετούν τον ανδρισμό σε ένα πιο θετικό πλαίσιο. Αυτό περιλαμβάνει και δίνει έμφαση στη φροντίδα και την ευαισθησία, στην επίδειξη δικαιοσύνης και ισότητας και στην άσκηση ατομικής ευθύνης και σεβασμού προς τους άλλους. Οι γονείς και οι φροντιστές μπορούν να βοηθήσουν να παρουσιάσουν στα αγόρια αυτές τις θετικές εναλλακτικές λύσεις. Ακολουθούν ορισμένες προτάσεις βασισμένες σε στοιχεία:
– Οι φροντιστές μπορούν να δώσουν προτεραιότητα σε υγιείς και συναισθηματικά στενές σχέσεις με τα αγόρια τους. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τους άνδρες φροντιστές, όπως οι πατεράδες και οι παππούδες. Έρευνες έχουν δείξει ότι τα αγόρια συχνά βασίζονται στη σχέση τους με τους άνδρες φροντιστές τους για να γνωρίζουν πώς να συμπεριφέρονται με άλλα αγόρια και άνδρες. Οι άνδρες φροντιστές μπορούν να αποτελέσουν πολύ αποτελεσματικά πρότυπα όταν επιδεικνύουν στοργή, συναισθηματική νοημοσύνη και ευαισθησία στη σχέση τους με τα δικά τους αγόρια.
– Οι φροντιστές μπορούν να μεσολαβήσουν στις κυρίαρχες απεικονίσεις των ανδρών. Ως ένα βαθμό, αυτό μπορεί να περιλαμβάνει τη ρύθμιση της κατανάλωσης των μέσων ενημέρωσης ενός αγοριού ώστε να μειωθεί η έκθεση σε εξαιρετικά αρνητικές απεικονίσεις του ανδρισμού. Ωστόσο, η έκθεση θα συμβεί ανεξάρτητα από τις προσπάθειες γονικού ελέγχου. Εδώ, οι φροντιστές μπορούν να επωφεληθούν από τις ευκαιρίες να βλέπουν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης μαζί με τα αγόρια τους, όπου μπορούν να σχολιάσουν τις αρνητικές απεικονίσεις του ανδρισμού, ενισχύοντας παράλληλα παραδείγματα θετικής ανδρικής συμπεριφοράς. Αυτό μπορεί επίσης να αποτελέσει ένα μοντέλο που θα ακολουθήσουν όταν τα αγόρια εκτίθενται σε ανδρικές απεικονίσεις κατά την απουσία μας.
– Οι φροντιστές μπορούν να προσέχουν τη δική τους γλώσσα μπροστά στα αγόρια τους. Φράσεις όπως «γίνε άντρας», «γίνε πιο σκληρός» και «μην κάνεις σαν κορίτσι» μπορεί να είναι κοινές στην καθομιλουμένη μας. Ακόμα και όταν οι φροντιστές δεν απευθύνουν αυτές τις φράσεις στα δικά τους αγόρια, εκείνα θα την ακούσουν.
Ο ανδρισμός δεν είναι εγγενώς τοξικός, αλλά οι κυρίαρχες και συχνότερες απεικονίσεις του είναι. Τέτοιες απεικονίσεις ασκούν πίεση στα αγόρια να εκπέμπουν άτρωτη συμπεριφορά με τρόπο που μπορεί να οδηγήσει σε δυσκολίες. Ενισχύουν επίσης τα αρνητικά στερεότυπα για τα αγόρια ως κοινωνικά και συναισθηματικά μουδιασμένα. Στην πραγματικότητα, τα αγόρια είναι σύνθετα ανθρώπινα όντα και οι φροντιστές μπορεί να είναι καλύτερα προετοιμασμένοι στο να στηρίξουν τα αγόρια όταν έρχονται σε συνεχή επαφή με αυτά τα στερεότυπα.
Πηγή:
www.psychologytoday.com/intl/blog/thriving-teens/202201/how-stereotypic-portrayals-manhood-disadvantage-our-boys
