Μια μελέτη που διεξήχθη στο Ηνωμένο Βασίλειο σε διάστημα δύο ετών εξέτασε τη σχέση μεταξύ της σωματικής δραστηριότητας και της συναισθηματικής ευημερίας νεαρών εφήβων, ηλικίας 11 έως 13 ετών. Η μελέτη διαπίστωσε ότι τα παιδιά που ήταν περισσότερο σωματικά δραστήρια έτειναν να έχουν λιγότερα συναισθηματικά και συμπεριφορικά προβλήματα και λιγότερα καταθλιπτικά συμπτώματα. Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η ισχύς αυτών των συσχετίσεων ήταν αρκετά μικρή. Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Mental Health and Physical Activity.
Η κατάθλιψη, μία από τις πιο συχνές ψυχικές διαταραχές παγκοσμίως, συχνά αρχίζει να αναπτύσσεται στην εφηβεία. Πρόκειται για μια διαταραχή της διάθεσης που χαρακτηρίζεται από επίμονα συναισθήματα θλίψης, απελπισίας και απώλεια ενδιαφέροντος ή ευχαρίστησης για τις περισσότερες δραστηριότητες. Οι στατιστικές δείχνουν ότι έχει αυξηθεί τις τελευταίες δεκαετίες. Η πανδημία COVID-19 έχει επιδεινώσει ιδιαίτερα τις δυσκολίες ψυχικής υγείας σε νεαρά άτομα, ιδίως κατά την περίοδο των λουκέτων.
Advertisment
Η κατάθλιψη που εμφανίζεται νωρίς κατά την εφηβεία μπορεί να έχει πιο δύσκολη έκβαση σε σύγκριση με την κατάθλιψη που εμφανίζεται αργότερα στη ζωή. Αυτό έχει ωθήσει τους επιστήμονες να διερευνήσουν τρόπους πρόληψης της κατάθλιψης σε αυτή τη νεαρή ηλικία. Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι η χαμηλή σωματική δραστηριότητα αποτελεί παράγοντα κινδύνου για κατάθλιψη στους ενήλικες. Εξαιτίας αυτού, υπάρχουν θεραπευτικά προγράμματα που στοχεύουν στη μείωση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης και άλλων ψυχικών διαταραχών, εμπλέκοντας τα άτομα που πάσχουν από αυτές τις διαταραχές σε σωματική δραστηριότητα (π.χ. πεζοπορία, σέρφινγκ κ.λπ.). Τι γίνεται όμως με τα παιδιά;
Η συγγραφέας της μελέτης Josephine N. Booth και οι συνεργάτες της θέλησαν να εξετάσουν αν υπάρχει συσχέτιση μεταξύ του επιπέδου σωματικής δραστηριότητας, των καταθλιπτικών συμπτωμάτων και των δυσκολιών συμπεριφοράς σε παιδιά/αρχικούς εφήβους. Διεξήγαγαν τις αναλύσεις τους σε παιδιά που συμμετείχαν στη διαχρονική μελέτη Avon Longitudinal Study of Parents and Children, εν συντομία ALSPAC.
Η ALSPAC είναι μια συνεχιζόμενη μεγάλη διαχρονική μελέτη που διερευνά ένα ευρύ φάσμα επιρροών στην υγεία και την ανάπτυξη των παιδιών. Οι γυναίκες που ήταν έγκυες μεταξύ Απριλίου 1991 και τέλους 1992 και κατοικούσαν στην πρώην υγειονομική αρχή Avon στη νοτιοδυτική Αγγλία κλήθηκαν να συμμετάσχουν. Η μελέτη συνέλεξε δεδομένα από 14.901 παιδιά από την ηλικία του 1 έτους και μετά.
Advertisment
Στη μελέτη αυτή, οι ερευνητές ανέλυσαν τις συσχετίσεις μεταξύ του συνολικού επιπέδου φυσικής δραστηριότητας και της μέτριας και έντονης φυσικής δραστηριότητας αυτών των παιδιών στην ηλικία των 11 ετών, με το επίπεδο των καταθλιπτικών συμπτωμάτων και των συναισθηματικών και συμπεριφορικών δυσκολιών στην ηλικία των 11 και 13 ετών. Τα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας αυτών των παιδιών μετρήθηκαν αντικειμενικά με επιταχυνσιόμετρο actigraph.
Το επιταχυνσιόμετρο actigraph είναι μια φορητή συσκευή που χρησιμοποιείται για τη μέτρηση και την καταγραφή της φυσικής δραστηριότητας και των μοτίβων κίνησης ενός ατόμου με την πάροδο του χρόνου. Οι συμμετέχοντες έπρεπε να το φορούν για επτά συνεχόμενες ημέρες κατά τη διάρκεια των ωρών εγρήγορσης στο δεξί ισχίο τους. Τα καταθλιπτικά συμπτώματα μετρήθηκαν με τη χρήση του ερωτηματολογίου Short Moods and Feelings Questionnaire (SMFQ). Οι γενικές συναισθηματικές και συμπεριφορικές δυσκολίες αξιολογήθηκαν με τη χρήση του Ερωτηματολογίου Δυνάμεων και Δυσκολιών (SDQ).
Για τις αναλύσεις αυτές, ήταν διαθέσιμα δεδομένα από 4.755 συμμετέχοντες (2.627 γυναίκες). Αυτό συνέβη επειδή δεν προσήλθαν όλα τα παιδιά που συμμετείχαν στη μελέτη στην κλινική για τη συλλογή δεδομένων όταν τους ζητήθηκε ή δεν συμφώνησαν να φορέσουν τον ακτιγράφο. Ωστόσο, οι ερευνητές διαπίστωσαν μόνο μικρές διαφορές στα χαρακτηριστικά εκείνων των παιδιών που παρείχαν δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτή τη μελέτη και εκείνων που δεν παρείχαν αυτά τα δεδομένα.
Κατά μέσο όρο, τα αγόρια είχαν 29 λεπτά μέτριας έως έντονης σωματικής δραστηριότητας την ημέρα, ενώ τα κορίτσια 18. Η μέτρια έως έντονη σωματική δραστηριότητα αποτελούσε το 8% της συνολικής δραστηριότητας για τα αγόρια και το 5% για τα κορίτσια. Μεταξύ των κοριτσιών, το επίπεδο μέτριας έως έντονης σωματικής δραστηριότητας στην ηλικία των 11 ετών σχετιζόταν με καταθλιπτικά συμπτώματα στην ηλικία των 11 ετών, αλλά όχι στην ηλικία των 13 ετών. Στα αγόρια δεν υπήρχε τέτοια συσχέτιση.
Τα αγόρια που αύξησαν τη σωματική τους δραστηριότητα μεταξύ των ηλικιών 11 και 13 ετών έτειναν να έχουν χαμηλότερα καταθλιπτικά συμπτώματα. Δεν υπήρχε τέτοια συσχέτιση μεταξύ των κοριτσιών.
Όταν οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε κατηγορίες ανάλογα με το αν το επίπεδο μέτριας έως έντονης σωματικής δραστηριότητας αυξήθηκε, μειώθηκε ή παρέμεινε το ίδιο μεταξύ των ηλικιών 11 και 13 ετών, τα αποτελέσματα δεν έδειξαν καμία συσχέτιση με τα καταθλιπτικά συμπτώματα. Ωστόσο, η αύξηση των καταθλιπτικών συμπτωμάτων μεταξύ 11 και 13 ετών συσχετίστηκε ασθενώς με τη μείωση των επιπέδων μέτριας έως έντονης σωματικής δραστηριότητας και το αντίστροφο τόσο στα αγόρια όσο και στα κορίτσια.
Τα υψηλότερα επίπεδα μέτριας έως έντονης σωματικής δραστηριότητας συσχετίστηκαν με χαμηλότερα συναισθηματικά και συμπεριφορικά προβλήματα (υπερκινητικότητα και προβλήματα με τους συνομηλίκους) τόσο στα αγόρια όσο και στα κορίτσια, τόσο στην ηλικία των 11 όσο και στην ηλικία των 13 ετών.
Συμπερασματικά, η μελέτη διαπίστωσε ότι τα υψηλότερα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας σχετίζονταν με λιγότερα καταθλιπτικά συμπτώματα στα κορίτσια στην ηλικία των 11 ετών, ενώ η αύξηση της σωματικής δραστηριότητας μεταξύ των ηλικιών 11 και 13 ετών συνδεόταν με μειωμένα καταθλιπτικά συμπτώματα στα αγόρια. Επιπλέον, η μεγαλύτερη σωματική δραστηριότητα συνδέθηκε με καλύτερη συναισθηματική και συμπεριφορική ευημερία τόσο για τα αγόρια όσο και για τα κορίτσια, αν και οι συσχετίσεις ήταν μικρές.
Συμπερασματικά, η μελέτη διαπίστωσε ότι τα υψηλότερα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας συνδέονταν με λιγότερα καταθλιπτικά συμπτώματα στα κορίτσια στην ηλικία των 11 ετών και η αύξηση της σωματικής δραστηριότητας μεταξύ των ηλικιών 11 και 13 ετών συνδέθηκε με μειωμένα καταθλιπτικά συμπτώματα στα αγόρια. Επιπλέον, η μεγαλύτερη σωματική δραστηριότητα συνδέθηκε με καλύτερη συναισθηματική και συμπεριφορική ευημερία τόσο για τα αγόρια όσο και για τα κορίτσια, αν και οι συσχετίσεις ήταν μικρές.
Η μελέτη με τίτλο “Associations between physical activity and mental health and behavior in early adolescence” (Συσχετίσεις μεταξύ σωματικής δραστηριότητας και ψυχικής υγείας και συμπεριφοράς στην πρώιμη εφηβεία) συντάχθηκε από τους Josephine N. Booth, Andy R. Ness, Carol Joinson, Phillip D. Tomporowski, James M.E. Boyle, Sam D. Leary και John J. Reilly.
