Τόνοι ψηφιακού και κανονικού μελανιού έχουν χυθεί για όλες τις υποδιαιρέσεις των ψυχολογικών φόβων αλλά και των αρνητικών σκέψεων. Για να σε προλάβω αγαπητέ αναγνώστη, με το «ψυχολογικοί φόβοι» εννοώ οτιδήποτε επηρεάζει τις σκέψεις σου, το συναίσθημά σου και μετά τις πράξεις σου.
Δηλαδή, οτιδήποτε σε κυριεύει και σε ελέγχει απόλυτα σε όλα τα επίπεδα. Πώς ξεφορτώνεται κανείς τους ψυχολογικούς φόβους και τις αρνητικές σκέψεις; Ας τα πιάσουμε ένα-ένα και να μπούμε μέσα τους και να τα δούμε σε βάθος, όπως θα έλεγε και ο Τζίντου Κρισναμούρτι. Σου προτείνω να μην συμφωνήσεις ή διαφωνήσεις. Απλά πάρε την πληροφορία και παρατήρησε.
Advertisment
Οι ψυχολογικοί φόβοι
Είναι τίποτα άλλο οι ψυχολογικοί φόβοι από είτε αναμνήσεις από το παρελθόν ή προβολές στο μέλλον; Μπορεί να έχεις ξανακούσει αυτή την έκφραση αλλά πόσο πολύ την έχεις σκεφτεί και παρατηρήσει;
Όταν μια κατάσταση συμβαίνει μέσα στο μυαλό σου (ακόμη και εάν δεν είναι φόβος) και επηρεάζει τα συναισθήματά σου και τις σκέψεις σου, που βρίσκεται πραγματικά;
Είναι στο τώρα; Αυτή τη στιγμή; Ή μήπως είναι μια ανάμνηση ή μια σκέψη για το μέλλον, αλλά μέσα από αναμνήσεις; Πόσο δηλαδή είσαι εδώ, τώρα τη στιγμή που ένα θέμα εγείρεται μέσα σου; Αν είσαι εδώ και τώρα, υπάρχει «θέμα» που εγείρεται μέσα σου;
Advertisment
Τι είναι αυτό το εδώ και τώρα; Είναι ένα σημείο που μετά ανήκει στο παρελθόν ή ένα συνεχές εδώ και τώρα; Μια στιγμή, ένα σημείο στο χώρο και στο χρόνο όπου δεν θες να σκέφτεσαι για το μέλλον μέσα από το παρελθόν, ούτε για το παρελθόν μέσα από το μέλλον.
Υπάρχει αυτή τη συγκεκριμένη στιγμή που διαβάζεις αυτό το κείμενο, το παρελθόν στην πραγματικότητα ή είναι απλά μόνο σκέψεις. Αναμνήσεις δικές σου ή και του συλλογικού ασυνείδητου για το πως ήσουν ή έπρεπε να ήσουν ή πρέπει να είσαι; Και αφού ανήκει στο παρελθόν, σημαίνει πως δεν υπάρχει. Δεν υπάρχει το γεγονός τώρα, αυτή τη στιγμή που διαβάζεις. Υπάρχει η ανάμνηση μόνο του γεγονότος που το κάνει σκέψη και όχι τρέχον γεγονός. Καταλαβαίνεις τη διαφορά;
Πάμε στο μέλλον τώρα. Υπάρχει πραγματικά το μέλλον; Αφού εσύ αυτή τη στιγμή σκέφτεσαι για κάτι στο μέλλον, το μέλλον είναι… τώρα. Δεν υπάρχει μέλλον. Ούτε καν το επόμενο κλάσμα δευτερολέπτου. Είναι μια στιγμή που διαρκεί μια στιγμή. Μπορείς να το νιώσεις κάτι τέτοιο; Όχι σαν σκέψη, αλλά σαν αίσθηση παρουσίας.
Εάν λοιπόν ένας φόβος είναι μια σειρά από σκέψεις, αναμνήσεις, προβολές, που είναι αυτή τη μία συγκεκριμένη στιγμή; Που πραγματικά έχουν θέση και υπόσταση, όταν -εκ των πραγμάτων και των δεδομένων- (αυτό είναι το κλειδί), δεν υπάρχει τίποτα από τα 2, μέσα στη στιγμή. Μην προσπαθείς να διευρύνεις τη στιγμή για να τα χωρέσεις με το ζόρι. Δεν είναι δεδομένα. Δεν έχουν υπόσταση καμία αυτή εδώ τη στιγμή.
Ναι, αλλά σε λίγο θα τα σκέφτομαι θα μου πεις. Όχι, δεν υπάρχει καν το σε λίγο. Το σε λίγο είναι η προσπάθειά σου να διευρύνεις τη στιγμή και να την κάνεις στιγμή «συν 1 λεπτό με σκέψεις για το παρελθόν και μέλλον». Παρατήρησε τι σου έγραψα και σκέψου το έντονα. Δεν υπάρχει κανένας άλλος χρόνος ή χώρος. Μόνο η διαρκής στιγμή, όπου οι αναμνήσεις και οι προβολές είναι παντελώς ανύπαρκτες. Πάντα ήταν. Είτε έγιναν, είτε δεν έχουν γίνει ακόμη, άρα είναι ανύπαρκτες.
Πως βασίζεις λοιπόν τη σκέψη σου για οτιδήποτε σε ανύπαρκτα στοιχεία; Μα δεν θα αρνηθώ μια ανάμνηση, θα πεις. Φυσικά και δεν θα αρνηθείς κάτι όπως το ότι έμαθες να οδηγείς ή να φτιάχνεις ένα φαγητό. Άλλο οι μηχανικές δεξιότητες που απέκτησες και είναι χρήσιμες και άλλο οι καταστάσεις που δημιουργούνται μέσα στο κεφάλι σου και δεν είσαι εδώ, τώρα, παρών για να λειτουργήσεις χωρίς τις αναμνήσεις και τις προβολές τους.
Αυτό είναι η στιγμή που πιθανώς να έχεις διαβάσει χιλιάδες βιβλία. Και από αυτή τη στιγμή μόνο μπορείς να ξεκινήσεις ένα πραγματικό ταξίδι ξεφορτώματος. Το ξεφόρτωμα αυτό θα φύγει με την παρατήρηση και την κατανόηση και όχι με σκέψεις του τύπου «είσαι τέλειος/α όπως είσαι».
Οι αρνητικές σκέψεις
Έχουν βάση; Όχι οι σκέψεις (ή οι φόβοι) που θα αναδυθούν όταν δεις ένα λεωφορείο να έρχεται πάνω σου και να πρέπει να δράσεις. Οι αρνητικές σκέψεις για πρόσωπα, καταστάσεις, πράγματα έχουν βάση; Υπάρχουν αυτή εδώ τη στιγμή; Είναι μπροστά σου με σάρκα και οστά; Είναι αντικείμενα που μπορείς να τα πιάσεις;
Δες τες προσεκτικά. Γιατί τις χρειάζεσαι που θα έλεγε ίσως και ο Γκουρτζίεφ, ο Ουσπένσκυ ή ο Μορίς Νικόλ;
Γιατί πραγματικά έχουμε «την ανάγκη» να έχουμε αρνητικές σκέψεις; Τι μας εξυπηρετούν, αφού το μόνο που κάνουν είναι να μας κάνουν να αισθανόμαστε άσχημα; Τι νόημα έχει να αισθανόμαστε, να σκεφτόμαστε και να πράττουμε άσχημα εν τέλει, μέσα από τις εικονικές αρνητικές σκέψεις;
Σκεφτόμαστε κάτι άσχημο για ένα πρόσωπο που μας έβλαψε, αισθανόμαστε οργή, ντροπή, μίσος, ζήλεια. Σκεφτόμαστε και τι κακό θα τους κάναμε εάν τον/την βλέπαμε ή τι άσχημα θα τους λέγαμε. Σε ακραίες καταστάσεις, δρούμε και ανάλογα. Μέσα στο κεφάλι μας στήνουμε μια ταινία με εικονικές προβολές όπου τους κάνουμε ότι μας αρέσει.
Γιατί όμως; Μήπως μας αρέσει; Μήπως νιώθουμε την εξουσία, τον «έλεγχο», τη δύναμη να λειτουργήσουμε επί των άλλων έτσι χωρίς καμία αντίδραση από αυτούς μια που η ταινία με όλους τους πρωταγωνιστές, αδικημένους, θύτες και θύματα ελέγχεται από εμάς; Να «τσακωνόμαστε» μέσα στο κεφάλι μας;
Και πόσο αληθινή είναι αυτή η ταινία; Εδώ είναι η κρίσιμη ερώτηση; Πόσο καθαρό είναι το σενάριο και δεν έχουμε αναμίξει μέσα μονομερώς τα δικά μας αισθήματα περί δικαίου και ανταμοιβής και δικαιοπραξίας;
Είναι οι αρνητικές σκέψεις πραγματικές; Έχουν βάση σαν σκέψεις; Δεν αναφέρομαι αν σας αδίκησαν. Αναφέρομαι στις αρνητικές σκέψεις που παράγονται μετά και πόσο αυτές δεν σας αφήνουν να κοιμηθείτε. Πόσο λειτουργούν σαν ταινία που προβάλετε εμπρός στα μάτια σας και δεν βλέπετε που είστε. Πόσες φορές έχετε χαθεί έχοντας «την ταινία» να παίζεται μπροστά σας;
Υπάρχει τρόπος να βγει κανείς από τις αρνητικές σκέψεις και να ζήσει μια άλλη ζωή; Μια πιο παρούσα, ουσιαστική και χαρούμενη ζωή;
Άλλο αισθάνεσαι, άλλο σκέφτεσαι, άλλο κάνεις
Το έχετε παρατηρήσει; Ξεκινάμε να κάνουμε ένα πράγμα. Στο ένα λεπτό, αισθανόμαστε για αυτό το ίδιο πράγμα πέντε διαφορετικά συναισθήματα. Μετά κάνουμε άλλο πράγμα από αυτό που σκεφτήκαμε και από το ένα από τα συναισθήματα που στιγμιαία επιλέξαμε.
Μέχρι να περπατήσουμε άλλα 5 βήματα (ακόμη και μέσα στο σπίτι ή στην εργασία), για το ίδιο πράγμα έχουμε σκεφτεί και νιώσει κάτι άλλο (επιπλέον). Σκεφτείτε το στις σχέσεις, στην εργασία και τις επιχειρηματικές αποφάσεις, στις φιλίες, και στα πιο απλά πράγματα.
Πάμε γύρω-γύρω και άλλα σκεφτόμαστε, άλλα κάνουμε, άλλα νιώθουμε. Καμμιά φορά έχουμε «χαθεί» τόσο πολύ, που δεν θυμόμαστε για ποιο λόγο σηκωθήκαμε από την καρέκλα να κάνουμε κάτι, μέχρι να φτάσουμε στο δωμάτιο. «Τι ήρθα να κάνω εδώ;» λέμε.
Καμία ευθυγράμμιση σκέψης, αισθήματος, πράξης. Χιλιάδες κλαδιά και παρακλάδια σαν 1000 διαφορετικοί άνθρωποι να παίρνουν σειρά ο ένας πίσω από τον άλλον και να μας πετάνε μια σκέψη, ένα συναίσθημα, μια δράση.
Επί είκοσι χρόνια παρατηρώ αυτές τις καταστάσεις στους ανθρώπους (εμού συμπεριλαμβανομένου) τόσο μέσα από την επαγγελματική μου ενασχόληση στην ανάπτυξη και συμβουλευτική επιχειρήσεων και το μάρκετινγκ, όσο και μέσα από τη διαδρομή στην αυτοανακάλυψη. Για αυτό και έγραψα και το βιβλίο (στα Αγγλικά) για το τι ψεύτης είναι ο φόβος. Ο τίτλος είναι “Fear This Liar” (διαθέσιμο στην Amazon σε ebook για να το έχεις μαζί σου, αλλά και σε τυπωμένη μορφή). Γιατί ο φόβος είναι ψεύτης και κλέφτης της ζωής μας και εκδηλώνεται σε χιλιάδες σημεία αυτής, όπου στα περισσότερα δεν τον αντιλαμβανόμαστε πως υπάρχει. Μάθε και πράξε λοιπόν, το πρακτικό ξεφόρτωμα και γράψου στην λίστα των Unstoppable για να παίρνεις συμβουλές.
- Ξεφορτώσου όλους τους φόβους και την αρνητικότητα με μια «κίνηση» - 13 Δεκεμβρίου 2023
- Μάθημα μέσα από το φαγητό κατά τη διάρκεια ενός Zazen Sesshin - 23 Νοεμβρίου 2016
- Λόγοι για να αγαπήσεις τον κόσμο μέσω των ταξιδιών - 1 Δεκεμβρίου 2015
