Δείγματα της λαμπρής άνθησης της βιοτεχνικής και εμπορικής δραστηριότητας των κατοίκων της Καστοριάς κατά τη διάρκεια ιδιαίτερα του 18ου αι. (1710-1726) και (1760 ως το τέλος του αιώνα) αποτελούν τα πολυάριθμα πανύψηλα αρχοντικά της, κυρίως στις περιοχές Απόζαρι και Ντολτσό, καμωμένα για τις βιοτικές ανάγκες των ενοίκων της.
Ήταν τότε που υπογράφηκαν διάφορες διεθνείς συνθήκες και επικράτησε ειρήνη και ελευθερία επικοινωνίας στα Βαλκάνια και στην Ευρώπη. Παρουσιάζουν ακόμα και σήμερα ιδιαίτερο ενδιαφέρον και ως οικιστικό σύνολο. Με εσωτερικούς χωρισμένους λειτουργικούς χώρους, εσωτερικές διακοσμήσεις, περίτεχνα ξυλόγλυπτα στα σανιδώματα στις οροφές, πολύχρωμους υαλωτούς φεγγίτες υψηλής αισθητικής, ζωφόρους κατάκοσμους, πλήθος φυτομορφικών διακοσμήσεων και ρόμβων δημιουργούν και συνθέτουν ένα ιδιότυπο εσωτερικό χώρο, που βρίσκει την καλύτερη έκφρασή του στην Καστοριά, ένα ιδιότυπο μακεδονικό ρυθμό.
Advertisment
Είναι κατ΄ εξοχήν δείγματα λαϊκής αρχιτεκτονικής. Γενικά στα αρχοντικά της Καστοριάς υπάρχει μια ισορροπία σε σχέση με το περιβάλλον, ενώ διατηρούν ακέραιες τις αρετές του μέτρου και της ανθρώπινης κλίμακας.
Η λίμνη Ορεστιάδα, ή λίμνη της Καστοριάς, βρίσκεται στην περιφερειακή ενότητα Καστοριάς της Μακεδονίας, στη βορειοδυτική Ελλάδα σε υψόμετρο 630 μέτρων και καλύπτει έκταση 28 τετραγωνικών χιλιομέτρων.
Στη λίμνη εκβάλλουν εννέα ρυάκια, ενώ η λίμνη εκβάλλει στον ποταμό Αλιάκμονα. Το βάθος της κυμαίνεται από 9 έως 10 μέτρα. Η Ορεστιάδα σχηματίστηκε πριν από περίπου 10 εκατομμύρια χρόνια.
Advertisment
Η χερσόνησος της Καστοριάς, με την πόλη της Καστοριάς, χωρίζει τη λίμνη σε δύο μέρη, το μεγαλύτερο στα βόρεια και το μικρότερο στα νότια.
Η λίμνη πήρε το όνομά της από τις Ορεστιάδες. Στα αξιοθέατα της λίμνης περιλαμβάνονται, εκτός από τη βυζαντινή αρχιτεκτονική κληρονομιά της πόλης, το βυζαντινό μοναστήρι της Παναγίας Μαυριώτισσας του 11ου αιώνα και ο ανακατασκευασμένος προϊστορικός οικισμός του Δισπηλιού, όπου ανασύρθηκε από τη λίμνη η Δισπηλιώτικη Πινακίδα το 1992. Η λίμνη είναι γνωστό ότι παγώνει τους χειμώνες.