Η απόρριψη είναι μια εμπειρία που δοκιμάζει την αντοχή και την αυτοαντίληψη, ένας καθρέφτης που αντανακλά την εσωτερική σχέση με τον εαυτό. Δεν είναι όμως η ίδια η απόρριψη που πληγώνει τόσο, αλλά η σημασία που της αποδίδεται. Είναι σαν ένα καθρέφτισμα των πιο κρυφών φόβων και ανασφαλειών, ένας ανεπιθύμητος μάρτυρας της ευαισθησίας που φωλιάζει στην ανθρώπινη φύση.
Από μικρή ηλικία, η αποδοχή γίνεται ένα αόρατο κριτήριο επιβίωσης. Ένα παιδί που αποζητά το χαμόγελο των γονιών, ένας μαθητής που περιμένει επιβράβευση, ένας έφηβος που θέλει να ανήκει. Η κοινωνία χτίζει ένα παιχνίδι στο οποίο η αξία μετριέται συχνά από τις επιβεβαιώσεις των άλλων. Έτσι, η απόρριψη δεν είναι απλώς μια στιγμή, αλλά μια επίθεση στην ταυτότητα.
Advertisment
Όμως, τι συμβαίνει όταν κάποιος πάψει να παίρνει την απόρριψη προσωπικά; Όταν δεν τη βλέπει ως μια σκληρή ετυμηγορία, αλλά ως έναν αέρα που φυσάει πάνω από την επιφάνεια της λίμνης χωρίς να την ορίζει; Εκεί ξεκινά η ελευθερία.
Η ψευδαίσθηση του προσωπικού πλήγματος
Η απόρριψη συχνά μεταφράζεται ως προσωπική αποτυχία. Αν κάποιος δεν ανταποκρίνεται σε ένα συναίσθημα, αν μια δουλειά δεν προσφέρεται, αν μια φιλία απομακρύνεται, η πρώτη σκέψη είναι: «Δεν είμαι αρκετός». Ωστόσο, κάθε άνθρωπος φέρει ένα δικό του σύστημα αξιών, εμπειριών και αναγκών. Η αντίδραση του άλλου αντανακλά τον εσωτερικό του κόσμο παρά την αντικειμενική αξία αυτού που απορρίπτει.
Στη φύση, ένας λωτός δεν προσβάλλεται αν ένα πουλί δεν επιλέξει να ξαποστάσει κοντά του. Ούτε ένας ποταμός σταματά τη ροή του επειδή ένα ψάρι διάλεξε άλλη διαδρομή. Το να ερμηνεύεται η απόρριψη ως επίθεση στον πυρήνα της ύπαρξης είναι μια ανθρώπινη αυταπάτη.
Advertisment
Τα δώρα της αποδοχής
Αντί να αντιμετωπίζεται η απόρριψη σαν τραύμα, μπορεί να ειδωθεί ως ένας δάσκαλος. Μαθαίνει τη μη προσκόλληση, αποκαλύπτει τα σημεία όπου υπάρχει εξάρτηση από την εξωτερική επιβεβαίωση, ανοίγει την πόρτα στην αυτογνωσία.
Ένας Σούφι μύστης έλεγε ότι όταν κάποιος σου δίνει ένα δώρο και δεν το αποδέχεσαι, τότε σε ποιον ανήκει το δώρο; Στον ίδιο τον δωρητή. Το ίδιο ισχύει για την απόρριψη. Αν κάποιος εκφράζει μια άρνηση ή απομακρύνεται, αυτό παραμένει δικό του. Δεν χρειάζεται να γίνει ιδιοκτησία εκείνου που την λαμβάνει.
Το πέρασμα από τον πόνο στην ελευθερία
Η αντίσταση στην απόρριψη φέρνει περισσότερη ένταση. Όμως, αν παρατηρηθεί χωρίς κρίση, σαν ένα απλό γεγονός, χάνει τη δύναμή της. Όπως ένα φύλλο που πέφτει από το δέντρο, έτσι και μια χαμένη ευκαιρία ή μια μη ανταπόκριση δεν σημαίνει τέλος, αλλά αλλαγή κατεύθυνσης.
Η αληθινή ελευθερία έρχεται όταν η αυτοαξία δεν εξαρτάται από την αποδοχή. Όταν η αγάπη για τον εαυτό δεν χρειάζεται εξωτερικές εγγυήσεις. Και τότε, η απόρριψη παύει να είναι εχθρός και γίνεται απλώς ένας ακόμη άνεμος που φυσά στο πρόσωπο της ζωής, χωρίς να αλλάζει την ουσία της ύπαρξης.
Η απόρριψη ως εργαλείο εξέλιξης
Κάθε εμπειρία απόρριψης είναι και μια ευκαιρία να ανακαλυφθεί κάτι νέο για τον εαυτό. Μήπως υπάρχει υπερβολική ανάγκη για επιβεβαίωση; Μήπως η αξία εναποτίθεται σε εξωτερικές κρίσεις αντί σε μια εσωτερική αίσθηση πληρότητας; Όταν η απόρριψη πάψει να είναι ένα τείχος που μπλοκάρει την πορεία και γίνει ένας καθρέφτης, τότε μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο εξέλιξης.
Ένας Ζεν δάσκαλος ρωτήθηκε κάποτε πώς μπορεί κάποιος να ξεπεράσει τον φόβο της απόρριψης. «Όταν κάποιος χτυπά την πόρτα και δεν ανοίγει κανείς, φεύγει απλά ή κάθεται να κλαίει;» απάντησε ο δάσκαλος. Έτσι και στη ζωή, οι κλειστές πόρτες δεν είναι σημάδια αδυναμίας, αλλά κατευθύνσεις προς άλλες διαδρομές.
Η δύναμη της εσωτερικής πληρότητας
Όταν κάποιος πάψει να φοβάται την απόρριψη, τότε ανακαλύπτει τη βαθύτερη αλήθεια, πως κανείς δεν μπορεί να απορρίψει την ουσία κάποιου άλλου, παρά μόνο την εικόνα που έχει γι’ αυτόν. Η αυτοεκτίμηση που βασίζεται στην αυθεντικότητα και την αυτογνωσία γίνεται αδιαπέραστη από τις εφήμερες γνώμες των άλλων.
Όπως ο ήλιος δεν σταματά να λάμπει επειδή ένα σύννεφο σκεπάζει το φως του, έτσι και η εσωτερική αξία δεν μειώνεται από καμία εξωτερική απόρριψη.
“Μην παίρνεις τίποτα προσωπικά. Αυτό που λένε και κάνουν οι άλλοι είναι μια προβολή της δικής τους πραγματικότητας.” – Don Miguel Ruiz
