Η Marina Abramovic είναι μία από τις πιο αμφιλεγόμενες καλλιτεχνικές παρουσίες εδώ και 40 περίπου χρόνια. Είναι η γυναίκα που έχει ακούσει περισσότερες φορές από κάθε άλλο την ερώτηση «Μα είναι αυτό τέχνη»; Προβληματίζει, μπερδεύει, δημιουργεί στο πέρασμά της φανατικούς θαυμαστές και πολέμιους. Σίγουρα, δεν αφήνει κανέναν αδιάφορο, και αυτό είναι το πιο σημαντικό. Πριν αποδοκιμάσουμε ή λατρέψουμε, ας προσπαθήσουμε να γνωρίσουμε καλύτερα αυτή τη γυναίκα. Και στο ερώτημα «Μα, είναι αυτό τέχνη» ας προσπαθήσουμε να ανοίξουμε το μυαλό μας και να δούμε τι μπορούμε να μάθουμε από κάποιον, πριν νιώσουμε την ανάγκη να βάλουμε ταμπέλες που χρησιμεύουν μόνο για το φαίνεσθαι και για ακαδημαϊκούς σκοπούς.
10 πράγματα που μου έμαθε η Marina Abramovic για τη ζωή
Advertisment
1. Κοίτα τον άλλον στα μάτια και μην πεις τίποτα. Μόνο κοίτα τον αληθινά. Είναι ο μόνος τρόπος για να τον γνωρίσεις και να σε γνωρίσει πραγματικά και να πείτε όσα δεν μπορούν να χωρέσουν σε λέξεις, και αυτά είναι πολλά. Ένα βλέμμα αρκεί. Θυμάσαι το παιχνίδι που παίζαμε μικροί και κοιτούσαμε ο ένας τον άλλον και ο πρώτος που έχανε τη συγκέντρωσή του και γελούσε, έχανε; Δε θέλω να σε σοκάρω, αλλά δεν είναι παιχνίδι. Κοίτα με πραγματικά. Το ερώτημα είναι: Τολμάς;
2. Μην τα παρατάς ποτέ. Η υπομονή και η επιμονή είναι υποτιμημένες αρετές. Το να πετύχεις κάτι εξαρτάται αποκλειστικά από εσένα τον ίδιο. Και αυτός που δεν τα παρατάει, πετυχαίνει. Όχι επειδή είναι τυχερός αλλά επειδή επέμεινε τόσο, που έγινε σαφές πως ήταν αυτός που το ήθελε περισσότερο.
3. Ο πόνος είναι παραγωγικός. Μόνο μέσα από τον πόνο μπορείς να γνωρίσεις τον εαυτό σου, να τον αγαπήσεις πραγματικά και να γίνεις δημιουργικός. Η ευτυχία δε σε ενεργοποιεί, η δυστυχία, όμως, το κάνει. Εκμεταλλεύσου τον πόνο σου και αυτός θα σε ανταμείψει.
Advertisment
4. Μπορείς να αντέξεις πολύ περισσότερα από όσα νομίζεις. Η ψυχική σου δύναμη είναι –σχεδόν– αστείρευτη. Και ποτέ δεν ξέρεις πόσο δυνατός είσαι μέχρι να έρθει εκείνη η στιγμή που δεν έχεις πια άλλη επιλογή.
5. Εμπιστέψου τη διαίσθησή σου, ακόμα και αν δεν την καταλαβαίνεις στην αρχή. Γι’ αυτό σου λέω «εμπιστέψου» και όχι «ακολούθησε». Συχνά, η ορθολογιστική σκέψη σε αποπροσανατολίζει. Νιώσε πρώτα. Σκέψου μετά.
6. Η Τέχνη μπορεί να γιατρέψει όλες σου τις πληγές. Οι φόβοι σου, τα κενά σου, ο πόνος σου, τα πάντα μπορούν να γιατρευτούν. Ευτυχώς. Η Τέχνη είναι κατεξοχήν ιαματικό εργαλείο. Χρησιμοποίησε τη – με σεβασμό.
7. Αγάπησε τους φόβους σου και ζήσε ό,τι φοβάσαι. Μόνο έτσι θα απομυθοποιηθούν. Μόνο έτσι θα ελευθερωθείς. Και ας νιώθεις πως σου ρίχνουν παγωμένο νερό. Θα περάσει.
8. Όταν αγαπήσεις αληθινά έναν άνθρωπο, διώξτε και οι δύο το εγώ σας και γίνετε ένα (με την καλή έννοια, όχι με την καταστροφική). Η αριθμητική πράξη είναι η εξής: Εγώ + Εσύ =1. Εγώ – Εσύ= 0. Σε μια αληθινή αγάπη δε χωράνε δύο «εγώ».
9. Είναι πολύ σημαντική η αρχή μιας ερωτικής σχέσης, γι’ αυτό και οι άνθρωποι πάντα βάζουν τα δυνατά τους σε αυτό το ξεκίνημα. Εξίσου σημαντικό, όμως, είναι και το τέλος της. Και εκεί πρέπει να βάλεις τα δυνατά σου. Λήξε τη σχέση σου με φροντίδα και αξιοπρέπεια. Ένα καλό τέλος μπορεί να είναι και πιο σημαντικό από μια καλή αρχή. Γιατί μπορεί να μη θυμάσαι μετά από χρόνια πώς γνωρίστηκες με κάποιον και ποιες είναι οι πρώτες κουβέντες που ανταλλάξατε, θα θυμάσαι, όμως, πάντα τις τελευταίες. Φρόντισε να μη σε στοιχειώσουν.
10. Δεν είναι όλα τα πράγματα στη ζωή άσπρο ή μαύρο. Υπάρχει και το γκρι. Και, ευτυχώς, πολλά χρώματα ακόμα. Μη νιώθεις την ανάγκη να βάζεις ταμπέλες ούτε να φτιάχνεις κουτάκια στο μυαλό σου και ό,τι δεν χωράει σε αυτά να το πετάς. Έχε το μυαλό σου πιο ανοιχτό από το στόμα σου.
Το 2010 η Marina παρουσίαζε στο MOMA το έργο της “The artist is present”. Άγνωστοι κάθονταν απέναντί της και κοιτάζονταν στα μάτια χωρίς να μιλάνε. Ο Ulay έκατσε απέναντί της, χωρίς εκείνη να το γνωρίζει νωρίτερα. Ήταν η πρώτη φορά που συναντήθηκαν από τότε.
Λουκία Μητσάκου
www.athensvoice.gr
