Η επίτευξη της πληρότητας μέσω του διαλογισμού έχει βοηθήσει τους ανθρώπους να διατηρήσουν ένα υγιές μυαλό προστατευμένο από αρνητικά συναισθήματα και σκέψεις, όπως ο φόβος, ο θυμός και το άγχος, ενώ ταυτόχρονα τους ενθαρρύνει σε πιο θετικές διαθέσεις, όπως η συμπόνια, η κατανόηση και η συγχώρεση. Εκείνοι που έχουν αποκομίσει τα οφέλη του διαλογισμού ξέρουν ότι λειτουργεί. Αλλά πώς ακριβώς λειτουργεί;
Υπάρχει ένα μετρήσιμο όφελος που οι άνθρωποι θα μπορούσαν να επιτύχουν μέσω του διαλογισμού.
Advertisment
Ερευνητές στο Brigham and Women’s Hospital (BWH) έχουν προτείνει ένα νέο μοντέλο που αλλάζει τον τρόπο που σκεφτόμαστε για την έννοια του διαλογισμού. Αντί να τον περιγράφουν ως μια ενιαία διάσταση της γνώσης, οι ερευνητές δείχνουν ότι στην πραγματικότητα περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα πολύπλοκων μηχανισμών του εγκεφάλου.
Έτσι, έδωσαν την επιστημονική εξήγηση αυτού που ονομάζουμε «διαλογισμός».
Αυτό το νέο μοντέλο δημοσιεύτηκε στο τεύχος του Frontiers in Neuroscience στις 25 Οκτωβρίου του 2012. Το μοντέλο παρουσιάστηκε πρόσφατα στον Δαλάι Λάμα σε μια ιδιωτική συνάντηση, με τίτλο «Mind and Life XXIV»: Latest Findings in Contemplative Neuroscience” (Νους και Ζωή: Τα τελευταία ευρήματα στη Στοχαστική Νευροεπιστήμη)
Advertisment
Οι ερευνητές εντόπισαν αρκετές γνωστικές λειτουργίες που δραστηριοποιούνται στον εγκέφαλο κατά τη διάρκεια του πρακτικού διαλογισμού. Αυτές οι γνωστικές λειτουργίες βοηθούν ένα πρόσωπο να αναπτύξει αυτογνωσία, αυτορρύθμιση και αυτο-υπέρβαση (S-ART) που συνθέτουν το πλαίσιο της μετουσίωσης της διαδικασίας του διαλογισμού.
Το πλαίσιο S-ART εξηγεί τους νευροβιολογικούς μηχανισμούς με τους οποίους η διαλογισμός μπορεί να διευκολύνει την αυτογνωσία: Μειώνει τις προκαταλήψεις και τις αρνητικές σκέψεις, ενισχύσει την ικανότητα της βελτίωσης της ανθρώπινης συμπεριφοράς και αυξάνονται οι θετικές, υπέρ-κοινωνικές σχέσεις με τον εαυτό μας και τους άλλους, δημιουργώντας εντέλει ένα βιώσιμο υγιές μυαλό.
Οι ερευνητές τονίζουν έξι νευροψυχολογικές διαδικασίες που αποτελούν ενεργούς μηχανισμούς κατά τη διάρκεια του διαλογισμού και οι οποίες υποστηρίζουν το S-ART. Οι διαδικασίες αυτές περιλαμβάνουν 1) την πρόθεση και τα κίνητρα, 2) τη ρύθμιση της προσοχής, 3) τη ρύθμιση του συναισθήματος, 4) τον αφανισμό και την επανεδραίωση, 5) την προ-κοινωνική συμπεριφορά, και 6) τη μη-προσκόλληση και την αποκέντρωση από τον εαυτό.
Αυτές οι διαδικασίες αρχίζουν και μόνο με την πρόθεση να φτάσει κάποιος στην πληρότητα μέσω του διαλογισμού, έχοντας συνειδητοποιήσει ταυτόχρονα τις κακές συνήθειες του. Μόλις αυτές έχουν καθοριστεί κι εμπεδωθεί, το άτομο μπορεί να αρχίσει την εξημέρωση και την αυτοβελτίωση του.
“Μέσα από συνεχή πρακτική, το άτομο μπορεί να αναπτύξει μια ψυχολογική απόσταση από οποιεσδήποτε αρνητικές σκέψεις και να αναστέλλει τα φυσικά ερεθίσματα που τροφοδοτούν συνεχώς τις κακές συνήθειες», δήλωσε ο David Vago, PhD, στο BWH (Εργαστηριο Λειτουργικής Νευροαπεικόνισης) Τμήμα Ψυχιατρικής και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.
Ο Vago αναφέρει επίσης ότι η συνεχιζόμενη πρακτική μπορεί επίσης να αυξήσει την κατανόηση και την εξάλειψη των προσκολλήσεων μας για τα πράγματα που μας αρέσουν και την απέχθεια για τα πράγματα που δεν μας αρέσουν.
“Το αποτέλεσμα της πρακτικής είναι ένας νέος Εαυτός με μια νέα πολυδιάστατη ικανότητα που μειώνει τις αποκλίσεις που παρατηρούνται στις εσωτερικές και εξωτερικές εμπειρίες του ατόμου και βοηθά στη διατήρηση ενός υγιούς μυαλού”, δήλωσε ο Vago.
Το πλαίσιο S-ART και το νευροβιολογικό μοντέλο που προτείνεται από τους ερευνητές διαφέρει από την τρέχουσα δημοφιλή περιγραφή του διαλογισμού ως τρόπο εστίασης της προσοχής, στο παρόν, άνευ κρίσης. Με τη βοήθεια της λειτουργικής μαγνητικής τομογραφίας, ο Vago και η ομάδα του αυτή τη στιγμή δοκιμάζουν το μοντέλο αυτό σε ανθρώπους.
Αυτή η έρευνα υποστηρίχθηκε από το Mind and Life Institute, το Impact Foundation, καθώς και το Εθνικό Κέντρο Συμπληρωματικής και Εναλλακτικής Ιατρικής των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας.
