Αυτό είναι που προτείνεις για τούτο τον κόσμο; Πλήρη αναρχία;
Δεν προτείνω τίποτε. Απλώς παρατηρώ τι λειτουργεί. Και όχι, δεν παρατηρώ ότι η αναρχία, δηλαδή η απουσία διοίκησης, κανόνων, διατάξεων ή περιορισμών κάθε είδους, θα λειτουργούσε. Μια τέτοια ρύθμιση είναι πρακτική μόνο για εξελιγμένα όντα, πράγμα που δεν παρατηρώ να συμβαίνει στις ανθρώπινες υπάρξεις.
Advertisment
Έτσι, κάποιο επίπεδο διοίκησης θα είναι απαραίτητο μέχρι να εξελιχθεί το είδος σας ως το σημείο εκείνο όπου θα κάνετε με φυσικότητα αυτό που είναι φυσικά σωστό.
Μέχρι τότε, είναι πολύ συνετό εκ μέρους σας να έχετε κυβέρνηση. Όλα όσα είπες λίγο πριν είναι ολοφάνερα, αδιαφιλονίκητα. Συχνά οι άνθρωποι δεν κάνουν το “σωστό”, όταν αφεθούν στη δική τους διάθεση.
Το αληθινό ερώτημα δεν είναι γιατί οι κυβερνήσεις επιβάλλουν τόσους πολλούς κανόνες και διατάξεις στους ανθρώπους, αλλά γιατί αναγκάζονται να το κάνουν. Η απάντηση σχετίζεται με τη συνειδητότητα του χωρισμού.
Advertisment
Δηλαδή με το γεγονός ότι πιστεύουμε ότι είμαστε χωρισμένοι ο ένας από τον άλλον. Μα, αν δεν είμαστε χωρισμένοι, τότε είμαστε Ένα. Και δε σημαίνει αυτό ότι είμαστε υπεύθυνοι ο ένας για τον άλλον;
Ναι,
Όμως, αυτό δε μας αποδυναμώνει από το να κατακτήσουμε το ατομικό μεγαλείο; Αν είμαι υπεύθυνος για όλους τους άλλους, τότε το Κομμουνιστικό Μανιφέστο είχε δίκιο! “Από τον καθένα ανάλογα με τις δυνατότητες του, στον καθένα ανάλογα με τις ανάγκες του”.
Αυτή, όπως είπα ήδη, είναι μια πολύ ευγενής ιδέα. Ωστόσο, χάνει την ευγένεια της όταν επιβάλλεται αδίστακτα. Αυτό ήταν το πρόβλημα με τον Κομμουνισμό. Όχι η ιδέα, αλλά η εφαρμογή της.
Υπάρχουν κάποιοι που λένε ότι η ιδέα έπρεπε να επιβληθεί αναγκαστικά, επειδή η βασική φύση του ανθρώπου δεν ήταν έτοιμη να τη δεχτεί.
Τώρα πέτυχες διάνα. Αυτό που χρειάζεται ν’ αλλάξει είναι η βασική φύση του ανθρώπου. Εκεί χρειάζεται να γίνει δουλειά.
Τώρα όμως κάνουμε πάλι κύκλους. Μια ομαδική συνειδητότητα δε θα αποδυνάμωνε τα άτομα;
Ας το δούμε. Αν κάθε άνθρωπος στον πλανήτη είχε τις βασικές του ανάγκες ικανοποιημένες, αν η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων μπορούσε να ζει με αξιοπρέπεια, αν γλίτωνε από τον αγώνα της επιβίωσης, τότε δε θα άνοιγε ο δρόμος ώστε ολόκληρη η ανθρωπότητα ν’ ασχοληθεί με ευγενέστερες επιδιώξεις;
Θα καταπιεζόταν πράγματι το ατομικό μεγαλείο αν εξασφαλιζόταν η ατομική επιβίωση; Πρέπει η παγκόσμια αξιοπρέπεια να θυσιαστεί για την ατομική δόξα; Τι είδους δόξα είναι αυτή που επιτυγχάνεται σε βάρος μιας άλλης;
Έχω τοποθετήσει παραπάνω από επαρκείς πόρους στον πλανήτη σας για να εξασφαλίσω αρκετά για όλους. Πώς γίνεται να πεθαίνουν χιλιάδες άνθρωποι από πείνα κάθε χρόνο; Πώς γίνεται να υπάρχουν άστεγοι; Πώς είναι δυνατόν εκατομμύρια ανθρώπων να ζητούν στοιχειώδη αξιοπρέπεια;
Το είδος της βοήθειας που θα έδινε ένα τέλος σ’ αυτή την κατάσταση, δεν είναι το είδος της βοήθειας που αποδυναμώνει.
Αν οι ευκατάστατοι του πλανήτη σας ισχυρίζονται ότι δε θέλουν να βοηθήσουν τους πεινασμένους και τους άστεγους, επειδή δε θέλουν να τους αποδυναμώσουν, τότε είναι υποκριτές. Γιατί κανείς δεν είναι πραγματικά “ευ-κατάστατος”, αν υπάρχουν κάποιοι άλλοι που λιμοκτονούν.
Η εξέλιξη μιας κοινωνίας μετριέται από το πόσο καλά συμπεριφέρεται στους λιγότερο τυχερούς. Όπως έχω πει, η πρόκληση είναι να βρεθεί η ισορροπία ανάμεσα στο να βοηθάει κανείς τους ανθρώπους και στο να τους βλάπτει.
Έχεις να προσφέρεις κάποια κατευθυντήρια γραμμή;
Μια γενική κατευθυντήρια γραμμή ίσως να είναι αυτή: όταν βρίσκεσαι σε αμφιβολία, καλύτερα να κάνεις λάθος προς την κατεύθυνση της συμπόνιας.
Αυτό είναι το κριτήριο για να δεις αν βοηθάς ή αν βλάπτεις: οι συνάνθρωποι σου διευρύνονται ή μειώνονται με τη βοήθεια σου; Τους έχεις κάνει μεγαλύτερους ή μικρότερους; Ικανότερους ή λιγότερο ικανούς;
Πολλοί ισχυρίζονται ότι αν δίνεις τα πάντα στους ανθρώπους, τότε θα είναι λιγότερο πρόθυμοι να δουλέψουν για να τα αποκτήσουν μόνοι τους.
Όμως, γιατί θα έπρεπε να δουλέψουν για τη στοιχειώδη αξιοπρέπεια; Δεν υπάρχει αρκετή για όλους;
Δεν είναι η βασική ανθρώπινη αξιοπρέπεια αναφαίρετο δικαίωμα κάθε ανθρώπου; Δε θα έπρεπε να είναι;
Αν κάποιος θέλει να έχει κάτι περισσότερο από τα στοιχειώδη (περισσότερη τροφή, μεγαλύτερο σπίτι, ωραιότερα ρούχα) μπορεί να επιδιώξει να πετύχει αυτούς τους στόχους. Είναι όμως ανάγκη ν’ αγωνίζεται ακόμα και για να επιβιώσει, πάνω σ’ έναν πλανήτη που έχει παραπάνω από αρκετά για όλους;
Αυτό είναι το κεντρικό ερώτημα που αντιμετωπίζει το ανθρώπινο είδος.
Η πρόκληση δεν είναι να γίνουν όλοι ίσοι, αλλά να δοθεί στον καθένα τουλάχιστον η βεβαιότητα της βασικής επιβίωσης με αξιοπρέπεια, έτσι ώστε ο καθένας να μπορεί να έχει μετά την ευκαιρία να επιλέξει τι θέλει από εκεί και πέρα.
Απόσπασμα από το δεύτερο βιβλίο “Συζήτηση με το Θεό”
