Αν έχετε διαβάσει τον Δον Κιχώτη* θα θυμάστε ότι πολεμούσε με ανεμόμυλους. Ο καθένας μας κάνει ακριβώς το ίδιο. Πολεμάει ανεμόμυλους. Ο Δον Κιχώτης ήταν επινόημα της φαντασίας ενός συγγραφέα. Ένας άνθρωπος που πίστευε ότι είναι ένας μεγάλος πολεμιστής. Φανταζόταν πως κάθε ανεμόμυλος που συναντούσε ήταν και ένας εχθρός και άρχιζε μάχη μαζί του. Αυτό ακριβώς κάνουμε κι εμείς μέσα στην ψυχή μας. Και γι’ αυτό ακριβώς το λόγο γίνονται συχνά αναφορές σ’ αυτή την ιστορία, γιατί μας θυμίζει τους εαυτούς μας. Οι συγγραφείς και οι ποιητές έχοντας τα προσωπικά τους βιώματα μιλάνε πάντα για την ανθρώπινη ύπαρξη σε σχέση με τον εαυτό τους. Ο περισσότερος κόσμος δεν ακούει, γιατί δεν βοηθάει όταν κάποιος άλλος μας λέει τι είναι λάθος με μας, και λίγη σημασία δίνει σε τέτοια ακούσματα. Ο καθένας πρέπει να ανακαλύψει μόνος του τον εαυτό του, και ο περισσότερος κόσμος δεν θέλει να το κάνει ούτε κι αυτό.
Τι αλήθεια σημαίνει να πολεμάς ανεμόμυλους; Σημαίνει να μην πολεμάς ενάντια σε κάτι το σημαντικό ή πραγματικό, αλλά ενάντια σε φανταστικούς εχθρούς και σε φανταστικές μάχες. Με διάφορες ασήμαντες αφορμές, κατασκευάζουμε στο μυαλό μας κάτι παγιωμένο και φοβερό. Λέμε: “Δεν μπορώ να το ανεχτώ αυτό,” και έτσι ξεκινάμε μάχη, και “Δεν μου αρέσει αυτός,” και επακολουθεί μάχη, και “Δεν είμαι ευχαριστημένος,” και αρχίζει λυσσαλέος εσωτερικός πόλεμος. Πολύ δύσκολα πάντα καταλαβαίνουμε τι μας φταίει. Ο καιρός, το φαγητό, οι άνθρωποι, η δουλειά, η απραξία, το κράτος, σε οτιδήποτε κάνουμε συνήθως. Γιατί συμβαίνει αυτό σε μας; Εξ αιτίας της αντίστασης μας να αντιμετωπίσουμε την πραγματικότητα και να αποδεχθούμε αυτό που πραγματικά είμαστε, δηλαδή τίποτα. Κανένας δεν ενδιαφέρεται να είναι τίποτα.
Advertisment
Ο καθένας θέλει να είναι “κάποιος” και “κάτι” ακόμα κι αν αυτό είναι ένας Δον Κιχώτης μαχόμενος ενάντια σε ανεμόμυλους. Κάποιος που ξέρει και ενεργεί και θα μετατραπεί σε κάτι άλλο, σε κάποιον που αποδίδει με σιγουριά απόψεις, γνώμες και ιδέες. Ακόμα και φανερά λανθασμένες απόψεις δεν αναθεωρούνται επειδή ισχυροποιούν το “εγώ”. Δείχνει αρνητικό και ταπεινωτικό το να μην είσαι κανείς και να μην έχεις τίποτα. Πρέπει να αποκαλύψουμε στους εαυτούς μας ότι αυτό είναι το πιο ευχάριστο και απελευθερωτικό συναίσθημα που θα μπορούσαμε να έχουμε. Αλλά εξ αιτίας του φόβου μας ότι θα μας επιτεθούν οι ανεμόμυλοι δεν θέλουμε να επιτρέψουμε αυτά τα συναισθήματα να επικρατήσουν.
Γιατί πολεμάμε όλους αυτούς τους ανεμόμυλους; Είναι χτισμένοι μόνο στο μυαλό μας και όπως τους χτίσαμε μπορούμε να τους γκρεμίσουμε. Είναι μια εμπειρία που επιβραβεύεται, το να ελέγξει κανείς τι ακριβώς αναστατώνει το μυαλό του και την ψυχή του. Καθώς ανακαλύπτουμε διαδοχικά συναισθήματα ας μην δημιουργούμε προφάσεις και δικαιολογίες γι’ αυτά, αλλά να αντιληφθούμε ότι αυτά αποτελούν γόνιμο έδαφος για ειλικρινέστερη και θερμότερη προσέγγιση μεταξύ των ανθρώπων.
*Δον Κιχώτης. Μυθιστόρημα του Μ.Θερβάντες(Miguel Cervantes’ ‘Don Quixote’)
Advertisment
Μιχάλης Πολίτης
