Μία ημέρα του 1981, οκτώ άνδρες που διένυαν την έβδομη δεκαετία της ζωής τους μεταφέρθηκαν με αυτοκίνητο σε ανακαινισμένο μετασκευασμένο μοναστήρι στο Νιου Χαμσάιρ. Περνώντας την πόρτα του βρέθηκαν στη μηχανή του χρόνου. Ο Πέρι Κόμο τραγουδούσε στο παλαιό ραδιόφωνο, ο Εντ Σάλιβαν εμφανιζόταν στη μαυρόασπρη τηλεόραση. Τα πάντα ήταν σχεδιασμένα ώστε να ανήκουν στο 1959.
Εκεί θα παρέμεναν οι ηλικιωμένοι επί πέντε ημέρες λαμβάνοντας μέρος σε ένα συναρπαστικό πείραμα, το οποίο είχε σχεδιάσει η νεαρή τότε ψυχολόγος Ελεν Λάνγκερ του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ. Οι εθελοντές ήταν υγιείς, αλλά ομολογουμένως ήταν γερασμένοι. Προτού μπουν στο οίκημα, οι ειδικοί είχαν ελέγξει διάφορες παραμέτρους όπως η δύναμη της χειραψίας, η ευκαμψία, η ακοή και η όραση ή μνήμη και οι γνωσιακές λειτουργίες. Η Λάνγκερ είχε προβλέψει ότι αυτοί οι δείκτες θα μεταβάλλονταν μετά την πενθήμερη ψυχολογική παρέμβαση.
Advertisment
Σε ένα άλλο πείραμα η Λάνγκερ έδωσε φυτά σε δύο ομάδες ενοίκων ενός οίκου ευγηρίας. Τα μέλη της πρώτης ομάδας έπρεπε να φροντίζουν το φυτό, αλλά μπορούσαν να μεταβάλουν το ημερήσιο πρόγραμμα. Στη δεύτερη ομάδα, το φυτό φρόντιζε ο νοσηλευτής, αλλά τα μέλη της δεν μπορούσαν να αλλάξουν το πρόγραμμά τους. Δεκαοκτώ μήνες αργότερα, διαπιστώθηκε ότι παρέμεναν στη ζωή τα διπλάσια μέλη της πρώτης ομάδας συγκριτικά με τη δεύτερη. Για τη Λάνγκερ αυτό ήταν στοιχείο ότι το βιοϊατρικό πρότυπο της εποχής πως ο νους και το σώμα βρίσκονται σε διαφορετικές ευθείες ήταν απλώς λάθος. Στην πραγματικότητα, η Λάνγκερ πιστεύει ότι κάποιοι άνθρωποι μπορούν να θεραπευθούν μόνοι τους αρκεί να είχαν ένα ψυχολογικό ερέθισμα που θα έκανε το σώμα να αυτοϊαθεί.
Από τους ηλικιωμένους του πρώτου πειράματος ζητήθηκε όχι μόνο να αναπολήσουν το παρελθόν αλλά να το ζήσουν, σαν να ήταν 22 χρόνια νεότεροι. Στο τέλος του πειράματος, πράγματι οι άνθρωποι αυτοί τα κατάφεραν καλύτερα σε διάφορες δοκιμασίες συγκριτικά με την ομάδα ελέγχου που βρισκόταν στο μοναστήρι, όμως ζούσε στο παρόν. Οπως αποδείχθηκε, είχαν μεγαλύτερη δύναμη στα χέρια, ήταν ευθυτενείς και το πιο παράξενο από όλα είχε βελτιωθεί η όρασή τους. Οπως λέει η Λάνγκερ, όταν οι εθελοντές έπεισαν τον εαυτό τους να νιώσει πιο νέος, ο εγκέφαλος και τελικά το σώμα τους ακολούθησε.
Τώρα η δρ Λάνγκερ ετοιμάζεται να διοργανώσει μία μελέτη στην οποία θα συμμετάσχουν 24 γυναίκες με μεταστατικό καρκίνο του μαστού και βρίσκονται στο στάδιο 4. Θα τις πάνε σε ένα θέρετρο στο Σαν Μιγκουέλ ντ’ Αλιέντε υπό την επιτήρηση της δρος Λάνγκερ και των συνεργατών της.
Advertisment
Ζωή πριν από τον καρκίνο
Η μία ομάδα των εθελοντών θα «γυρίσει τους δείκτες του ρολογιού» στο 2003, προτού αρρωστήσουν, και θα τους ζητηθεί να επιστρέψουν στον παλιό τους εαυτό. Γύρω τους θα υπάρχουν ελάχιστα στοιχεία τα οποία θα προδίδουν τη σημερινή χρονολογία. Στους κοινόχρηστους χώρους θα μπορούν να διαβάζουν περιοδικά από το 2003, ενώ θα παρακολουθούν ταινίες και τηλεοπτικές σειρές της εποχής. Το Σαν Μιγκουέλ ντ’ Αλιέντε είναι Μνημείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO και ο χρόνος μοιάζει να έχει σταματήσει εδώ και μερικές εκατοντάδες χρόνια.
Η άλλη ομάδα δεν θα γυρίσει στο παρελθόν, ενώ μια τρίτη ομάδα ελέγχου δεν θα έχει την παραμικρή παρέμβαση από την ομάδα των ψυχολόγων. Τόσο πριν όσο και μετά την έναρξη του πειράματος θα μετρηθούν οι διαστάσεις του όγκου και τα επίπεδα των πρωτεϊνών στο αίμα, αλλά και άλλες παράμετροι όπως η διάθεση, η ενέργεια, ο πόνος. Η Λάνγκερ πιστεύει ότι είναι δυνατόν να δημιουργήσουν θετικές συνέπειες για το σώμα τους, να αποφασίσουν δηλαδή να γίνουν καλά. Αλλωστε, είναι γνωστό ότι τα ψευδοφάρμακα (placebo) μπορούν να δράσουν στο ανοσοποιητικό σύστημα.
