Της Αιμιλίας Πανταζή
Τα βιβλία επικίνδυνα καίγονται, αφού όπως είχε πει σχεδόν προφητικά ο ποιητής Χάινριχ Χάιντε έναν αιώνα πριν: «Όπου καίνε βιβλία, σύντομα θα κάψουν και ανθρώπους»!
Advertisment
Τη νύχτα της της 10ης Μαΐου 1933, καθηγητές πανεπιστημίων, φοιτητές καθώς και άλλοι διαπρεπείς πολίτες του γερμανικού κράτους αποζητούσαν διακαώς την πυρά.
Το ολοκαύτωμα των «ακατάλληλων αναγνωσμάτων της αντεθνικής παραπληροφόρησης» αρχικά απέτυχε. Η έντονη βροχή που ξέσπασε κείνο το βράδυ δεν άφησε τις φλόγες να θεριέψουν. Αντρεία θεριά φάνηκαν οι πυροσβέστες που οικειοθελώς έραναν με εύφλεκτο υλικό τις στοίβες βιβλίων που είχαν μεταφερθεί στη πλατεία της Όπερας του Βερολίνου και σε άλλες πόλεις και με οποιοδήποτε μέσο.
Φορτηγά, ακόμη και βοϊδάμαξες, παραγεμισμένα με συγγράμματα, περιοδικά και βιβλία Γερμανών συγγραφέων, φιλοσόφων και ποιητών, όπως οι Χάινριχ Μαν, Έριχ Μαρία Ρεμάρκ, Γιόαχιμ Τίνγκελνατς που είχαν κριθεί ως «μη γερμανικά» αποτέλεσαν τη «βιβλιόδετη προσφορά» ως προπομπό ενός αιματηρού Ολοκαυτώματος…
Advertisment
Από την πυρά δεν γλύτωσαν ούτε τα παιδικά βιβλία του αυτόπτη μάρτυρα, Έριχ Κέστνερ «Βρισκόμουν μπροστά από το Πανεπιστήμιο, ανάμεσα σε φοιτητές, το άνθος του έθνους μας, με ναζιστικές στολές, και έβλεπα τα βιβλία μας να γίνονται παρανάλωμα του πυρός» έγραφε αργότερα.
Και οι φοιτητές μπροστάρηδες σε μια παγκόσμια ντροπή να χειροκροτούν τον συμφοιτητή τους, Χέρμπερτ Γκούτγιαρ: «Παραδίδω στη πυρά ό,τι είναι αντιγερμανικό».
Η σφραγίδα που άφησε αυτή η στάχτη, σήμερα, ογδόντα χρόνια μετά, μετατρέπεται σε εκδηλώσεις στην πλατεία Αουγκούστ Πλατς και σε άλλα σημεία του Βερολίνου, όπου χιλιάδες άτομα θα συμμετάσχουν προκειμένου να μη ξεχαστεί ποτέ η αποτρόπαια αυτή πράξη και κυρίως να μπορέσουν να κατανοηθούν οι λόγοι και οι επιπτώσεις της.
Το μνημείο στην πλατεία Μπέμπελ, βρίσκεται εκεί για να διακρίνει κανείς μέσα από μία γυάλινη πλάκα, σειρές από άδεια ράφια βιβλιοθηκών.
«Έχουμε μετατρέψει ολόκληρη την πόλη σε χώρο συζήτησης, στην οποία καλούνται να συμμετάσχουν οι πάντες, ντόπιοι και ξένοι» λέει ο καθηγητής της ιστορίας Μίχαελ Βιλντ, που ανήκει στην οργανωτική επιτροπή των εκδηλώσεων.
