Αυτοί που παρουσιάζονται σ’ αυτές τις σελίδες δεν θέλουν να προβάλουν ούτε τα κακά τους αισθήματα ούτε τις πνευματικές αναζητήσεις τους, ούτε την ισχυρή τους θέληση.
Κι ενώ τους αξίζει, θέλουν ν’ αποφύγουν κάθε έπαινο. Και γι’ αυτό τους διάλεξα. Ωστόσο μπροστά στην ειλικρινή αποκάλυψη της καρδιάς τους ότι η ελπίδα σωτηρίας των συνανθρώπων τους, σωματικής ή ψυχικής, τους συγκινεί βαθιά και θέλουν να εργαστούν για να γίνει πραγματικότητα, παρακάμπτω την σεμνότητά τους και αφήνω να μου ξεφύγουν οι έπαινοι. Ένα είναι σίγουρο: Δεν τους χρειάζονται. Και ένα είναι ακόμη πιο σίγουρο: Χρειάζονται σε άλλους, αυτούς που φοβούνται ότι η ανθρωπιά είναι πια κάτι σπάνιο και ότι ταμένοι στο πλευρό του ανθρωπισμού δεν υπάρχουν.
Advertisment
Υπάρχουν. Μα γίναμε δύσπιστοι. Και ζημιώσαμε την ακεραιότητα της ζωής πιστεύοντας πιο πολύ στις άσχημες πλευρές της. Καταργήσαμε την πρωτοβουλία του δικού μας νου και αφεθήκαμε να πειστούμε από κάποιους πως η βία, η αδιαφορία και η αφύσικη ζωή είναι πιο φυσικό να υπάρχουν από την ειρήνη, την αγάπη και την υγεία. Μα τίποτε που φέρνει τόση δυστυχία, δεν είναι φυσικό, τόση θλίψη και τόση κούραση. Γι’ αυτό τόσοι άνθρωποι αφήνονται με απερίσκεπτη υποχωρητικότητα και χωρίς καμιά σοβαρή αντίσταση στην αρρώστια, στο άγχος, στα γηρατιά!
Τον Μιχάλη Σωτηράκο σας τον παρουσιάζω για την θερμή του αγάπη προς τον άνθρωπο, για την ολοπρόθυμη καρδιά του να προσφέρει ό,τι μπορεί στον αγώνα για την υγεία και την ευτυχία όλων. Στα 40 του χρόνια τον πήγαιναν με φορείο στα νοσοκομεία. Στα 80 του είχε πολύ καλή υγεία. Και στα 85 του έχει μια ακόμη καλύτερη υγεία.
Την επιθυμία για ζωή δεν τη διοχετεύει στο παρελθόν ζώντας ένα βαρετό παρόν με τις αναμνήσεις, αλλά κάνει σχέδια κοινωνικής προσφοράς για το μέλλον. Πάντα μαζί με την θαυμάσια και αξιόλογη σύντροφό του. Πάντα γεμάτοι χαρά γιατί ό,τι νόμιζαν πως τους είχε εγκαταλείψει οριστικά, τους προσφέρθηκε ξανά με τις κατάλληλες γνώσεις και λίγη θέληση.
Advertisment
Ο Μιχάλης Σωτηράκος μοιάζει με τα τρυφερά φθινοπωρινά απογεύματα. Πράος, γαλήνιος, γεμάτος ζεστασιά και νοσταλγία. Η μορφή και η ψυχή του, ρομαντικές και οι δύο έδεσαν τέλεια.
Είναι ο άνθρωπος της παλιάς καλής εποχής, με την ευγένεια, τη λεπτότητα, τον σεβασμό. Μα τίποτε από το σήμερα δεν του ξεγεύγει. Για τίποτε επίκαιρο δεν αδιαφορεί. Η κριτική του ματιά είναι ολότελα νέα. Δεν στέκεται ποτέ στην επιφάνεια. Αναζητά μόνο τις βαθύτερες πραγματικότητες. Για ό,τι στοχεύει εργάζεται με ενθουσιασμό και συνέπεια. Ακριβόλογος και μεθοδικός σε κάνει να νιώσεις αμέσως πως ό,τι πει είναι αληθινό και στέρεα θεμελιωμένο. Ξεκάθαρος και ευθύς, δεν λέει τίποτε περιττό για να τον θαυμάσεις. Χαρακτήρα και πνεύμα, κλίσεις και ικανότητες, όλα τα σφραγίζει η απλότητα και η σεμνότητά του.
Για όλους τους «γέρους» μα και για τους νέους που βυθίζονται στην πλήξη του καθημερινού, αυτός ο γλυκύτατος, χαμογελαστός και ικανός άνθρωπος που ψάχνει όλα τα στοιχεία που διαμορφώνουν τη ζωή και συνθέτουν την ευτυχία, από ενδιαφέρον για τους άλλους, ας γίνει η αιτία να την ψάξουν τουλάχιστον για τον εαυτό τους.
ΕΡΩΤ: Τι είναι αυτό που σας έσπρωξε να κάνετε στην όγδοη δεκαετία της ζωής σας μια ρωμαλαία στροφή, όπως θα την έκαναν οι πάρα πολύ νέοι άνθρωποι, και αλλάξατε τη ζωή σας; Είστε ικανοποιημένος απ’ αυτή την αλλαγή;
ΑΠΑΝΤ: Η Ανάγκη!..,Καθώς μας είπαν οι σοφοί πρόγονοί μας: τίποτα δεν συμβαίνει στην τύχη, αλλά όλα, τα πάντα, γίνονται από κάποια αιτία και από κάποια αναγκαιότητα. Αν κάνουμε μια βαθιά αυτοεξέταση μέσα μας, θα βρούμε πολλές φορές το δίχως άλλο, και κάποια μικρή ή μεγάλη δική μας ευθύνη. Αισθάνομαι τώρα κάποια ενοχή γιατί έχασα την κατάλληλη ευκαιρία στα χρόνια της νιότης μου να πάρω τη ρωμαλαία, όπως είπατε, στροφή έγκαιρα… Αλλά κάποτε ήρθε στη θύμησή μου το σοφό λάίκό λόγιο : «κάλλιο αργά παρά ποτέ»… Ηταν πριν έξι χρόνια ακριβώς.
Τότε η σύζυγός μου είχε εισαχθεί στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός» γιατί υπέφερε από χρόνια υπέρταση. Εκεί διαπιστώθηκε ότι έπασχε από τη στεφανιαία νόσο με σύνδρομο τη νόσο του φλεβοκόμβου. Οι σφυγμοί ήσαν 35-40 το λεπτό. Αλλη επιλογή δεν υπήρχε παρά η τοποθέτηση βηματοδότη. Ιδού λοιπόν η αιτία που μας ώθησε ν’ αλλάξουμε τρόπο ζωής. Δεν μπορεί, καθώς το βλέπετε, να μην είμαστε απόλυτα ευχαριστημένοι από τα αποτελέσματα της αλλαγής αυτής. Ολα τα συμπτώματα των νοσημάτων που είχαμε τόσο η γυναίκα μου όσο και εγώ έχουν εξαφανισθεί…
ΕΡΩΤ: Πώς πετύχατε λοιπόν την αποκατάσταση της υγείας σας; μιλήστε μας πιο αναλυτικά γιατί το θέμα αυτό είναι πολύ σοβαρό και ενδιαφέρει πολύ κόσμο.
ΑΠANT: Για να μπορέσω να μιλώ για λογαριασμό και των δυο μας είμαι αναγκασμένος να κάμω μια περίληψη του ιστορικού και της δικής μου υγείας. Στο στρατό προσεβλήθηκα από υγρά πλευρίτιδα, στα 33 χρόνια μου είχα νεφρολιθίαση, στα 36 υπέστην εγχείριση εντερικής αποφράξεως, επί μια 10ετία είχα κρίσεις παροδικής εντερικής αποφράξεως (λόγω συμφύσεων από την πρώτη εγχείριση) στα 47 μου χρόνια δεύτερη εγχείριση. Έπασχα από χρόνια δυσκοιλιότητα, διαταραχές του πεπτικού συστήματος, αιμορροΐδες και αρτηριακή υπόταση. Στα 63 χρόνια μου νοσηλεύθηκα στον Ερυθρό Σταυρό γιατί είχα προσβληθεί από βρογχικό άσθμα. Αυτά… Τώρα μπορώ να απαντήσω στο ερώτημα σας.
Ευθύς αμέσως μετά την έξοδο της γυναίκας μου από το νοσοκομείο αρχίσαμε την εφαρμογή ενός διαιτολογίου μικτής δίαιτας χαμηλής θερμιδικής αξίας 1000-1200 θ. Το διαιτολόγιο αυτό αναζητήσαμε και το πήραμε από το Διαιτολογικό Τμήμα του Ευαγγελισμού. Η δίαιτα αυτή ονομάζεται υπολιποειδική (περιέχει λίγα λίπη και είναι ειδική για την καρδιοπάθεια). Περιείχε και δυό μεσημβρινά γεύματα την εβδομάδα με κρέας και δυό με ψάρι, βραστά ή ψητά. Περί το τέλος του πρώτου μήνα αφαιρέσαμε το ένα γεύμα κρέατος και ψαριού και στο τέλος του τρίτου μήνα αφαιρέσαμε και το δεύτερο γεύμα από κρέας και ψάρι.
Με βάση το διαιτολόγιο της φυσικής υγιεινής αντικαταστήσαμε τις ζωικές πρωτεΐνες με φυτικές (δημητριακά, όσπρια, ξηρούς καρπούς), και δε χρησιμοποιούσαμε κανένά άλλο λίπος παρά μόνο ελαιόλαδο παρθένο (όχι φιλτραρισμένο, κουπέ ή άλλα σπορέλαια). Το ελαιόλαδο αυτό το χρησιμοποιούμε πάντα όπως είναι στη φυσική του κατάσταση, γιατί το βράσιμό του, υποβιβάζει την αξία του και το τηγάνισμα το μεταβάλλει σε καρκινογόνο ουσία.
Ετσι ωμό όπως είναι το χτυπούμε (σε κατάλληλο ποτήρι με έμβολο ή και στο ποτήρι του μίξερ) με λεμόνι ή χυμό νωπής ώριμης τομάτας, γίνεται ένα ευγεστότατο γαλάκτωμα, δε δίνει καμία αίσθηση λιπαρότητας. Αυτό το γαλάκτωμα διευκολύνει την πέψη και την αφομοίωση του λίπους. Με αυτό το γαλάκτωμα περιχύνουμε το μαγειρευμένο τρόφιμο ή και οποιαδήποτε θέλουμε ωμή σαλάτα μας. Το μαγείρευμα γίνεται κατά τον απλούστερο τρόπο, βραστό, σε χύτρα ειδική από ανοξείδωτο ατσάλι, όπου το μαγείρευμα γίνεται με όσο χρειάζεται νερό, λίγο, ελάχιστο ή και καθόλου. Το νερό που θ’ απομείνει πρέπει να πίνεται, είναι νοστιμότατο γιατί περιέχει όλες τις υδροδιαλυτές βιταμίνες του τροφίμου.
Εχουμε πάντα υπ’ όψη μας ότι ο οργανισμός τους ανθρώπου έχει απαραίτητη ανάγκη ορισμένων ουσιών που η μεγαλύτερη ή μικρότερη ποσότητά τους μπορεί να επιφέρει σημαντική βλάβη στην ομαλή λειτουργία του οργανισμού. Αυτές είναι:
1ο: το αλάτι. Ο Δ/ντής του νοσοκομείου Νεκέρ στο Παρίσι Φιλίπ Μεγιέρ στο βιβλίο του «Ο άνθρωπος και το αλάτι» επισημαίνει: Μισό γραμμάριο την ημέρα εξασφαλίζει τις φυσιολογικές ανάγκες ατόμου που ζει σε εύκρατο κλίμα. Για μια πολύ δραστήρια ζωή αρκούν 3-5 γρ. Παρ’όλα αυτά στην Ευρώπη και ΗΠΑ η κατανάλωση φθάνει τα 10-15 γρ. Η υπέρταση είναι η αρρώστια του αλατιού. Πρόκειται για μια διαταραχή στη λειτουργία των μεμβρανών των κυττάρων, που αυξάνει με τη συμπύκνωση του αλατιού μέσα στους μικροοργανισμούς αυτούς.
2ο: οι ίνες. που είναι το δομικό συστατικό των φυτών, δεν είναι μια τελείως μη θρεπτική ουσία, καθώς πιστευόταν (μέχρι το 1976) αλλά ποικίλως ζυμώνεται με την παραγωγή πτητικών οξέων που κατά μεγάλο μέρος απορροφώνται και μεταβολίζονται. Οι ημερήσιες ανάγκες του οργανισμού μας απαιτούν 35-50 γραμ. ινών. Οι ίνες περιέχονται σε επαρκείς ποσότητες στα λαχανικά.
Σε ερώτηση που υποβλήθηκε στον καθηγητή Κόλιν Κάμπελ του Πανεπιστημίου Κορνέλ (ΗΠΑ): υπάρχει μια ασφαλή εγγύηση «κάθε κινδύνου» κατά του καρκίνου; Απάντησε: «Μπορούν να βελτιωθούν σημαντικά οι φυσικές άμυνες του οργανισμού, ελαττώνοντας τα λίπη, τις πρωτεΐνες και αυξάνοντας τις ίνες, τις βιταμίνες C, Α, τις β καροτίνες, δηλαδή να τρώτε δημητριακά (ολόκληρο το σπέρμα) καρότα,λαχανικά και φρούτα.
3ο: Η λευκή ζάχαρη. Ο οργανισμός μας προσλαμβάνει πλήρη επάρκεια γλυκόζης από τα λαχανικά και τα φρούτα, τα δημητριακά, τα όσπρια κλπ. φυτικές τροφές. Η ζάχαρη της βιομηχανίας προξενεί σημαντικές βλάβες στον ανθρώπινο οργανισμό.
Με αυτές τις προδιαγραφές αρχίσαμε τον αυτοπροαίρετο αυτόν αυτοπειραματισμό με την τόσο απλοποιημένη και λιτή αυτή διατροφή.
Τα αποτελέσματα της περίεργης εκ πρώτης όψεως διατροφής αυτής, πέρασαν από τη Λυδία λίθο της επιστημονικής ιατρικής. Ο Διευθυντής της Α’ Καρδιολογικής κλινικής καθηγητής κ. Χρήστος Αραβανής παρακολούθησε με πολύ ενδιαφέρον την περίπτωση της συζύγου μου, απ’ αρχής της εισαγωγής της από τον ίδιο στον Ευαγγελισμό, κατά τη διάρκεια των εξετάσεων και της καθόλου εκεί νοσηλείας της και ακόμη επί ένα περίπου έτος μετά την έξοδό της από το νοσοκομείο.
Οπότε σε μια τελευταία λεπτομερή εξέταση της δήλωσε σταθερά: «Τώρα είσθε περίφημα στην υγεία σας και συνεπώς δεν υπάρχει λόγος να ξανάρθετε». Στους ενδοιασμούς της, που προκαλούσε η δικαιολογημένη φοβία της μήπως της επανέλθει η υπέρτασή της, με ένα χαρούμενο μειδίαμα της είπε: «Εάν επιθυμήσετε ποτέ την υπέρτασή σας, δεν έχετε παρά να επανέλθετε στο προηγούμενο τρόπο της δίαιτάς σας».
Έκτοτε τόσο η γυναίκα μου, όσο και εγώ αρκούμαστε σε μια εξέταση αίματος και ούρων κάθε χρόνο, που κατά κανόνα όλες είναι κανονικές με δείκτη το μέσο όριο του κατώτατου και ανωτάτου φυσιολογικού βαθμού.
Οφείλω να τονίσω εδώ, σαν επίλογο των όσων αναφέρθηκαν, ότι ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίσαμε διαιτολογικά την άκρως σοβαρή περίπτωση μας δεν μπορεί να εκληφθεί σαν μια θαυματουργική συνταγή, που μπορεί να εφαρμοσθεί σε κάποια άλλη παρεμφερή περίπτωση, χωρίς την παρακολούθηση του πάσχοντος από υπεύθυνο γιατρό και χωρίς ο ίδιος να έχει πλήρη γνώση και εμπειρία της φυσικής υγιεινής.
ΕΡΩΤ.: Εκτός από τη φυσική διατροφή τι άλλο μπορεί να μας βοηθήσει στην επανόρθωση και διατήρηση της υγείας μας;
ΑΠΑΝΤ.: Η σωματική άσκηση. Ο άνθρωπος μπορεί να εξασφαλίσει και να διατηρήσει μια καλή υγεία, με μια σωστή διατροφή, αλλά συγχρόνως οφείλει να φροντίζει να διατηρεί το σώμα του σε φυσιολογική κατάσταση. Και αυτό μπορεί να το επιτύχει δίνοντας την προσοχή του σε τρεις παράγοντες: στη σωματική άσκηση, στην εγκρατή τροφική δίαιτα και τη σωστή ανάπαυση ύστερα από μια σκληρή εργασία είτε αυτή είναι σωματική, είτε διανοητική.
Με τη σωματική άσκηση μπορεί ο καθένας σε κάθε ηλικία (παιδική, εφηβική, ακμαία, ακόμα κατά την τρίτη ηλικία) να διατηρεί τη φυσική του αντοχή και ευεξία, βελτιώνοντας με αυτό τον τρόπο την καρδιακή λειτουργία, τον αερισμό των πνευμόνων, τις λειτουργίες των νεφρών, των μυώνων, των αρθρώσεων και όλες τις άλλες οργανικές λειτουργίες του σώματος. Αλλά για να το κατορθώσουμε αυτό, πρέπει να καταβάλλουμε συνειδητές προσπάθειες. Ετσι θ’ αποκτήσουμε μια ευχάριστη συνήθεια που θα μας τροφοδοτεί με υγεία, ζωντάνια και χαρά σ’ όλη μας τη ζωή.
ΕΡΩΤ.: Για τους περισσότερους η λέξη γηρατειά σημαίνει αρρώστια και παραίτηση από την ομορφιά της ζωής. Σεις πώς το βλέπετε;
ΑΠΑΝΤ.: Τα γηρατεία πρέπει να τα βλέπουμε από τη σωστή, ας πούμε οπτική γωνία της θεωρήσεώς τους. Τα γηρατειά δεν είναι παρά μια φυσιολογική εξέλιξη του ανθρώπου, όπως και κάθε ζωντανού οργανισμού ζώου ή φυτού. «Στην ηλικία των 20 ετών περίπου ο άνθρωπος βρίσκεται στο ζενίθ της φυσικής του απόδοσης. Από κει και πέρα, αργά αλλά σταθερά αρχίζει η έκπτωση της λειτουργικότητας των κυττάρων, δηλαδή αρχίζει η διαδικασία της γήρανσης». Αυτά μας διδάσκει η καθηγήτρια στην έδρα της Υγιεινής – Διατροφής και Βιοχημείας στο πανεπιστήμιο Αθηνών κα Αντωνία Πολυχρονοττούλου-Τριχοπούλου.
Μέσα απ’ αυτά τα λίγα λόγια μας δίνεται μια πολύ μεγάλης σημασίας χρήσιμη πληροφόρηση. Πως δεν πρέπει να διατυπώνουμε τη σκέψη :«άσε να έρθουν πρώτα τα γηρατειά και τότε βλέπουμε…». Όσο νωρίτερα τόσο το καλύτερο πρέπει να αρχίσουμε την εφαρμογή των όσων είπαμε στην προηγούμενη ερώτηση για την σωματική άσκηση.
Μια ολοκληρωμένη υγιεινή διαβίωση (υγιεινή διατροφή – σωματική άσκηση) βελτιώνει την ανοσία του οργανισμού, διατηρεί τη φυσική αντοχή, στις δυσμενείς συνθήκες της ζωής και μειώνει στο έπακρο τον κίνδυνο από όλες τις σοβαρές αρρώστιες. Ετσι και μόνο με ένα συνεχιζόμενο χαρούμενο παρόν θα επιβραδύνουμε για πάρα πολλά χρόνια τον ερχομό των γηρατειών και θα εξασφαλίσουμε μια μακροζωία, όση και αν είναι, γεμάτη δράση, που θα μπορεί ν’ απολαμβάνει τις ανώτερες χαρές της ζωής.
ΕΡΩΤ. Κύριε Σωτηράκο πώς νιώθατε όταν είχατε το προνόμιο να είστε νέος και πώς νιώθετε τώρα;
ΑΠΑΝΤ.: Στα 40 χρόνια δεν μπορούσα να σύρω τα πόδια μου, δεν μπορούσα ν’ ανέβω τη σκάλα. Σε κάθε πλατύσκαλο χρειαζόμουν καρέκλα για να καθίσω. Έτσι άρρωστος που ήμουν ένιωθα θλίψη και απογοήτευση.
Τώρα στα 85 μου χρόνια είμαι ένας άλλος άνθρωπος, αισθάνομαι περίφημα,ανεβαίνω τρεις ορόφους χωρίς να σταματήσω καθόλου. Ετσι υγιής που είμαι χαίρομαι και απολαμβάνω τη ζωή. Όλα αυτά τα οφείλω στη Φυσική Υγιεινή.
ΕΡΩΤ.: Μερικοί διστάζουν να εφαρμόσουν τη φυσική υγιεινή. Φοβούνται ότι θα πρέπει να επιβάλλουν στον εαυτό τους διαρκώς στερήσεις και ότι θα χάσουν τις χαρές της ζωής. Πιστεύετε ότι αν αφαιρέσουμε τις γεύσεις από τις τροφές η ζωή μας θα χάσει τη γεύση της;
ΑΠΑΝΤ.: Ο δισταγμός και ο φόβος αυτός προϋποθέτει την έλλειψη σωστής πληροφόρησης. Και επισημαίνεται μια πλήρης άγνοια περί του τι είναι η δεν είναι η φυσική υγιεινή. Επομένως οι αμφιβολίες αυτές είναι δικαιολογημένες. Γι’αυτό πρωτ’απ’ όλα οφείλουμε να πούμε σ’ όσους έχουν τέτοιες αμφιβολίες α) οτι η φυσική υγιεινή είναι ένας τρόπος ζωής, μια απλή τροφική δίαιτα, που ταιριάζει απόλυτα στην ανθρώπινη φύση και αποβλέπει στην πρόληψη, δηλαδή στην αποφυγή των νόσων (όπως η υπέρταση, αγγειο-καρδιοπάθειες, δερματοπάθειες, λοιμώξεις, καρκινοπάθειες, διαβήτης και κάθε άλλη εκφυλιστική νόσος. Και 2ο. συνιστά την αποφυγή της βλαβερής έξης του καπνίσματος.
Ο ακαδημαϊκός κ. Γεώργιος Μερίκας σε μια συνεδρία της Ακαδημίας Αθηνών μίλησε για τις κύριες κοινωνικές αρρώστιες στη χώρα μας με θέμα: «Η πρωτογενής πρόληψη, κλειδί για την υγεία». Μόνο ο τίτλος αυτός μας λέει πολλά.
β) Ότι η φυσική υγιεινή δεν είναι μια στερητική δίαιτα, αλλά μια δίαιτα ισορροπημένη σύμφωνα με όλους τους κανόνες της επιστημονικής ιατρικής, ικανή να ενισχύει αδιάλειπτα την αντίσταση του οργανισμού. Γιατί σύμφωνα με τα ευρήματα επιστημονικών ερευνών, ο κλονισμός του φυσιολογικού μηχανισμού σχετίζεται με την πρόκληση διαφόρων ασθενειών, τις οποίες ενδεικτικά αναφέραμε παραπάνω.
γ) Την τροφική δίαιτα της φυσικής υγιεινής μπορεί ο καθένας να την διαπλάσει στα μέτρα του ανάλογα με την ηλικία, το επάγγελμα, τις συνθήκες της ζωής του, χωρίς να στερηθεί από τίποτε, χωρίς να διαταράξει τις επαγγελματικές και κοινωνικές του σχέσεις, αλλά αντίθετα έχει να κερδίσει πολλά, βελτιώνοντας την υγεία του, την ευεξία του και τη δραστηριότητά του.
Η υγεία είναι το ύψιστο σωματικό αγαθό. Η υγεία μας δίνει κάθε χαρά και αγαλλίαση. Χωρίς την υγεία η ζωή δεν έχει κανένα νόημα, καμία γεύση.
ΕΡΩΤ.: Ποιό είναι το νόημα της ευτυχίας; Η ευτυχία είναι κατορθωτή;
ΑΠΑΝΤ.: Η λέξη ευτυχία (όπως την εννοούμε εμείς σήμερα) είναι ταυτόσημη με τη λέξη ευδαιμονία. Σ’ αυτή λοιπόν τη λέξη θα αναζητήσουμε την έννοια της ευτυχίας.
Η ευδαιμονία σαν προσωποποίηση της θείας ευλογίας, στη χώρα των Μακάρων, απεικονίζεται ως μητέρα όλων των αρετών.(Κεβ. IIIV 17-21).
Σύμφωνα με τους συμβολισμούς και τα πρόσωπα της ελληνικής μυθολογικής οικογένειας, η Ευδαιμονία είχε θυγατέρες : την Ανδρεία, τη Δικαιοσύνη, την Εγκράτεια, την Ελευθερία, την Επιστήμη, την Ευταξία, την Καλοκαγαθία, την Πραότητα και τη Σωφροσύνη.
Η ευδαιμονία είναι το γνώρισμα του ευτυχισμένου, η απόλαυση κάθε ανθρώπινου αγαθού, η έπαρση της ψυχής. Κατά τον Αριστοτέλη: Η ευδαιμονία είναι το ακρότατο από τα κατορθωτά αγαθά, το άριστο και το κάλλιστο και το γλυκύτερο, ο σκοπός των ανθρωπίνων, τέλειο αγαθό.
Κατά τον Πλωτίνο, ευδαιμονία είναι ο τέλειος πνευματικός βίος, η πνευματική ζωή, η ροπή της ψυχής προς το θειον. Όπως ο Πλάτωνας έτσι και ο Πλωτίνος πρεσβεύει ότι ο ύψιστος σκοπός του ανθρωπίνου βίου βρίσκεται πάνω και πέρα από τη γνώση, δηλαδή στην έξαρση της ψυχής μέχρι του πραγματικού αγαθού: του Θεού. Με τη θεώρηση αυτή του Θεού φθάνουμε στον τελικό σκοπό και γινόμαστε κοινωνοί της απόλυτης ειρήνης της ψυχής, έτσι αίρεται η δυσαρμονία και η μακαριότητα γίνεται κτήμα μας.
Τον ευδαιμονισμό αυτόν ο ιερός Αυγουστίνος τον επεκτείνει ακόμη περισσότερο, συνδυάζοντάς τον με την ισχυρή ψυχική διάθεση προς τα πέραν της ζωής και με τον πόθο για την πλήρη κοινωνία της ψυχής με το Θεό.
Θα σας αναφέρω μερικά γνωμικά ορισμένων σπουδαίων μεγάλων ανθρώπων:
«Δίχως αρετή, ευδαιμονία δεν υπάρχει» του ΙΠΠΟΔΑΜΟΥ (Ανθ. Στοβαίου)
«Η ευδαιμονία δεν βρίσκεται σ’ αυτόν που έχει τα πολλά, αλλά σ’ αυτόν που έχει ήρεμο τον ψυχικό κόσμο». του ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ(Ανθ. Στοβαίου)
«Είναι αδύνατο να ευτυχούν αυτοί που δεν κάνουν το καλό». ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ (Πολιτικά)
«Η ευδαιμονία και η μακαριότητα δεν εξαρτώνται από τα πολλά χρήματα, ούτε από τον όγκο των υλικών αγαθών, ούτε από τα αξιώματα και την ισχύ, αλλά από την καρτερία στη λύπη, την πραότητα των παθών και τη διάθεση της ψυχής να μη ζητά πράγματα υπερβολικά». ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ (Ηθικά)
«Όταν είναι καλοί και αγαθοί ο άνδρας και η γυναίκα είναι ευτυχείς, αντίθετα οι άδικοι και οι πονηροί είναι δυστυχείς.» Από τον ΠΛΑΤΩΝΑ (Γοργίας)
«Ο δικαιότατος και καλός είναι ευδαιμονέστατος, ευτυχέστατος, ο αδικότατος και κακός δυστυχέστατος.» Από τον ΠΛΑΤΩΝΑ (Γοργίας)
Συνέντευξη του Μιχαήλ Σωτηράκου στην Αθηνά Κοκκινίδου – www.oikologoi.gr
