Η δυσλεξία, επίσης γνωστή και ως διαταραχή της ανάγνωσης ή επίκτητη αλεξία, είναι μια μαθησιακή δυσκολία που χαρακτηρίζεται από προβλήματα στην ανάγνωση ανεξαρτήτως της φυσιολογικής νοημοσύνης. Διαφορετικοί άνθρωποι επηρεάζονται σε διαφορετικό βαθμό. Τα προβλήματα μπορεί να περιλαμβάνουν το πως ηχούν οι λέξεις, το πως αρθρώνουν τις λέξεις, την γρήγορη ανάγνωση, το γράψιμο των λέξεων, την προφορά όταν κάποιος διαβάζει δυνατά καθώς και την κατανόηση του τι έχει διαβάσει. Συχνά αυτές οι δυσκολίες παρατηρούνται αρχικά στο σχολείο. Τις δυσκολίες αυτές δεν είναι επιλογή τους, ενώ τα άτομα με αυτή τη διαταραχή έχουν μια φυσιολογική επιθυμία να μάθουν.
Η αιτία της δυσλεξίας θεωρείται ότι περιλαμβάνει τόσο γενετικούς όσο και περιβαλλοντικούς παράγοντες. Ορισμένες από τις αιτίες προέρχονται από την οικογένεια. Εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα με διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ADHD) και σχετίζεται με προβλήματα στα μαθηματικά. Όταν εμφανίζεται σε ενήλικες, μπορεί να είναι απόρροια μιας τραυματικής βλάβης του εγκεφάλου, εγκεφαλικού επεισοδίου, ή άνοιας. Ο υποκείμενος μηχανισμός περιλαμβάνει προβλήματα με την επεξεργασία του εγκεφάλου σχετικά με τη γλώσσα. Η διάγνωση γίνεται με μια σειρά από δοκιμές της μνήμης ενός ατόμου, της ορθογραφίας, της ικανότητας να δει και των δεξιοτήτων ανάγνωσης. Διαφέρει από τις αναγνωστικές δυσκολίες που οφείλονται στην κακή διδασκαλία και σε προβλήματα ακοής ή όρασης.
Advertisment
Η θεραπεία συνήθως περιλαμβάνει την προσαρμογή των μεθόδων διδασκαλίας ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του ατόμου. Ενώ αυτό δεν θεραπεύει το υποκείμενο πρόβλημα, οι δυσκολίες μπορούν να μειωθούν. Θεραπείες με στόχο την όραση δεν είναι αποτελεσματικές. Η δυσλεξία είναι η πιο κοινή μαθησιακή δυσκολία. Επηρεάζει περίπου το 3 – 7% των ανθρώπων. Ενώ διαγιγνώσκεται πιο συχνά στους άνδρες, ορισμένοι πιστεύουν ότι επηρεάζει άνδρες και γυναίκες εξίσου. Έως και το 20% του πληθυσμού μπορεί να έχουν κάποιο βαθμό συμπτωμάτων. Η δυσλεξία εμφανίζεται σε όλες τις περιοχές του κόσμου.
Τα δυσλεξικά άτομα μπορούν να αναπτύξουν και να αλλάξουν τον τρόπο σκέψης τους, και είναι απαρατήρητο να γίνει καθώς εξασκούνται στην ανάγνωση και τη μελέτη. Οι περισσότεροι είναι πολύ περίεργοι με πολλά ενδιαφέροντα και πιέζουν τον εαυτό τους επειδή απολαμβάνουν αυτό που επιδιώκουν. Άτομα με υψηλές επιδόσεις και δυσλεξία μπορεί σχεδόν εξ ολοκλήρου να περάσει χωρίς να παρατηρηθεί. Αυτό που για κάποιους είναι εύκολο, για αυτούς είναι αγώνας. Απλά και μόνο το διάβασμα ενός βιβλίου χωρίς να χρειάζεται ιδιαίτερη σκέψη, απαιτεί μεγαλύτερη συγκέντρωση. Ο εγκέφαλος είναι αξιοθαύμαστος, και όταν βρίσκεται υπό πίεση, χρησιμοποιεί άλλες περιοχές του εγκεφάλου, γεγονός που καθιστά τα δυσλεκτικά άτομα, τόσο ξεχωριστά.
Ποτέ μην υποτιμάτε κάποιον με δυσλεξία. Μην τους αντιμετωπίζετε με στερεότυπα και ως ηλίθια άτομα γιατί θα σας εκπλήξουν. Θα πρέπει κυρίως να είστε υπομονετικοί με τα παιδιά. Κάθε φορά που ένα παιδί μαθαίνει ότι είναι χαμηλότερης νοημοσύνης, γίνονται λυπημένα και καταθλίβονται, και πιθανόν να τα παρατήσουν και να πιστεύουν αυτό που τους λέτε, το οποίο είναι τραγικό. Πόσο ευφυές νομίζετε ότι είναι, αν κάποιος που είναι δεξιόχειρας αναγκάστηκε να κάνει πράγματα με το αριστερό; Οι παρατηρητές άμεσα τοποθετούν την ετικέτα της ανωμαλίας. Αυτό είναι ένα πολύ απλό παράδειγμα δυσλεξίας, έτσι ώστε να μην κρίνουμε ότι δεν καταλαβαίνουμε. Αντ ‘αυτού, να τους στηρίξετε δείχνοντας περισσότερη κατανόηση και να αξιοποιείτε πράγματα που βοηθούν τη διάνοιξη καναλιών επικοινωνίας του εγκεφάλου για να τους βοηθήσει να λειτουργούν με λιγότερο άγχος.
Advertisment
Σύμφωνα με μια έρευνα, οι δυσλεκτικοί δυσκολεύονται να διαβάσουν διότι ακόμη και οι μικρές οπτικές ή ακουστικές ενοχλήσεις μπορεί να τους αποσυντονίσουν. Η έρευνα αυτή δημοσιεύθηκε στο τεύχος του Psychological Science τον Ιανουάριο του 2007. Οι ερευνητές θεωρούν ότι το έλλειμμα του αποκλεισμού θορύβων μπορεί να προέρχεται από ασυνήθιστα χαμηλά επίπεδα του GABA , ενός νευροδιαβιβαστή που βοηθά τον εγκέφαλο να φιλτράρει τις άσχετες πληροφορίες. Μερικές μαρτυρίες για το σύστημα των νευροδιαβιβαστών έχουν δείξει ότι φαρμακευτικά σκευάσματα που περιέχουν GABA και άλλες βασικές βιταμίνες και ανόργανα συστατικά μπορεί να είναι ωφέλιμα για τους δυσλεκτικούς.
Η Δρ. Anne Sperling , δήλωσε τα άτομα με δυσλεξία φαίνεται να έχουν συγκεχυμένες ψυχικές κατηγορίες για τους βασικούς ήχους που συνθέτουν τη γλώσσα. «Είναι πιο δύσκολο να ολοκληρώσετε μια [γλωσσολογική] άσκηση αυτόματα όταν οι κατηγορίες είναι ασαφείς εξαρχής». Και προσθέτει ότι «Όσον αφορά τη θεραπεία, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι τα προγράμματα που προωθούν την ανάπτυξη των πιο έντονα αντιληπτών κατηγοριών για τα γράμματα και τους ήχους, θα μπορούσαν να αποτελούν έναν καλό τρόπο για να συμπληρώσουν τις υφιστάμενες παρεμβάσεις της δυσλεξίας».
Στατιστικά στοιχεία περί δυσλεξίας:
-Περίπου το 15% των ανθρώπων έχουν δυσλεξία.
-Αυτό ισοδυναμεί με πάνω από 30 εκατομμύρια ενήλικες στις Ηνωμένες Πολιτείες, περίπου 6 εκατομμύρια στο Ηνωμένο Βασίλειο και 3.000.000 στον Καναδά. Οι περισσότεροι δεν ξέρουν ότι είναι δυσλεκτικοί.
-Η δυσλεξία εμφανίζεται σε ανθρώπους όλων των υποβάθρων.
– Η δυσλεξία βρίσκεται σε ομιλητές όλων των γλωσσών και χωρών, αλλά τα ποσοστά ποικίλουν.
-Άνδρες και γυναίκες είναι εξίσου πιθανό να έχουν δυσλεξία.
-Από τα άτομα που έχουν τοποθετηθεί στην ειδική εκπαίδευση μαθησιακών δυσκολιών, περίπου 8% έχουν δυσλεξία.
– Το 25-40 % των παιδιών με δυσλεξία έχουν επίσης ADHD και αντιστρόφως, περίπου το 25% των παιδιών με ADHD έχουν και δυσλεξία.
Παρακάτω είναι μια λίστα με αξιόλογους ανθρώπους που έχουν διαγνωστεί με δυσλεξία:
Jules Verne,
Alexander Graham Bell,
Richard Branson, επιχειρηματίας
Tom Cruise, ηθοποιός
Leonardo da Vinci, ζωγράφος και πολυμαθής
Whoopi Goldberg, Αμερικανή ηθοποιός, κωμικός και προσωπικότητα της τηλεόρασης
Anthony Hopkins, ηθοποιός
Steve Jobs, συνιδρυτής της Apple Inc.
Jay Leno, παρουσιαστής τηλεοπτικού προγράμματος και κωμικός
Pablo Picasso, Ισπανός καλλιτέχνης, γλύπτης
Keanu Reeves, ηθοποιός
David Rockefeller, Αμερικανός επιχειρηματίας και φιλάνθρωπος
Steven Spielberg, σκηνοθέτης
Jackie Stewart, Σκωτσέζος οδηγός αγώνων
Henry Winkler, ηθοποιός, εκπρόσωπος του Ιδρύματος Δυσλεξίας
Jennifer Aniston
Πηγές: