Άρθρο του δρος Gary Caplan
Πολλοί άνθρωποι αναζητούν ανακούφιση από την κατάθλιψη ή το άγχος, αλλά χωρίς αμφιβολία πρόκειται για μια θεραπεία που δύσκολα επιτυγχάνεται. Στην πραγματικότητα, οι μελέτες δείχνουν ότι το 40% των ατόμων με κατάθλιψη δεν ανταποκρίνεται στη θεραπεία, ενώ μόλις λίγο παραπάνω από τους μισούς αναφέρουν έστω και μερική ανταπόκριση. Αυτά τα απαισιόδοξα στοιχεία εγείρουν ένα σημαντικό ερώτημα: θα μπορούσε να σημαίνει ότι σκεφτόμαστε – και συνεπώς θεραπεύουμε – αυτές τις καταστάσεις με λάθος τρόπο;
Advertisment
Ολοένα και περισσότερες έρευνες δείχνουν πλέον ότι η κατάθλιψη και το άγχος μπορεί να μην αποτελούν οι ίδιες ψυχικές διαταραχές, αλλά μάλλον συμπτώματα μιας φυσικής φλεγμονής που προέρχεται από τον εγκέφαλο. Αυτό δίνει στην ιατρική κοινότητα αλλά και σε όσους πάσχουν από αυτές τις δύσκολες καταστάσεις καινούριες ελπίδες. Αν θεωρήσουμε την κατάθλιψη και το άγχος ως συμπτώματα, μαθαίνουμε καινούριες πληροφορίες σχετικά με τις πιθανές αιτίες τους καθώς και με εναλλακτικές μεθόδους θεραπείας.
Παρακάτω περιγράφονται 8 συχνά παραβλεπόμενες αιτίες κατάθλιψης και άγχους που καλό θα ήταν να λάβετε υπόψη:
1. Κοιλιοκάκη ή δυσανεξία στη γλουτένη
Advertisment
Περίπου το 1% των ανθρώπων στον δυτικό κόσμο πάσχει από κοιλιοκάκη, μια αυτοάνοση διαταραχή που προκαλείται από την αρνητική αντίδραση του σώματος στη γλουτένη, την πρωτεΐνη που βρίσκεται στο σιτάρι, το κριθάρι και τη σίκαλη. Η δυσανεξία στη γλουτένη – που ονομάζεται επίσης μη κοιλιοκακική ευαισθησία στη γλουτένη – εκτιμάται ότι επηρεάζει 6 φορές περισσότερους ανθρώπους. Αν και δεν έχουμε κατανοήσει ακόμη τον μηχανισμό δυσανεξίας του σώματος στη γλουτένη, ο αντίκτυπος μπορεί να είναι παρόμοιος με εκείνον που παρατηρείται στην κοιλιοκάκη. Οι εντερικές ενοχλήσεις είναι το πιο συνηθισμένο σύμπτωμα, αλλά οι έρευνες δείχνουν ότι οι άνθρωποι με αυτές τις παθήσεις μπορεί να υποφέρουν μόνο από άγχος και κατάθλιψη.
Μπορείτε να ελέγξετε αν πάσχετε από κοιλιοκάκη με μια απλή εξέταση αίματος. Ο μόνος τρόπος για να διαπιστώσετε αν έχετε δυσανεξία στη γλουτένη είναι να ακολουθήσετε μια διατροφή χωρίς γλουτένη για 6 εβδομάδες και να παρατηρήσετε αν υπάρχει οποιαδήποτε βελτίωση. (Πριν κάνετε οποιεσδήποτε σημαντικές αλλαγές στη διατροφή σας, φροντίστε να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας ή έναν διαιτολόγο.)
2. Η υπνική άπνοια
Υπάρχουν 2 τύποι υπνικής άπνοιας. Η αποφρακτική άπνοια ύπνου είναι η πιο συνηθισμένη μορφή και προκύπτει όταν ο μαλακός ιστός στο πίσω μέρος του λαιμού καταρρέει φράσσοντας έτσι τους αεραγωγούς κατά τη διάρκεια του ύπνου. Η κεντρική υπνική άπνοια, αν και δεν είναι τόσο συνηθισμένη, είναι αποτέλεσμα του εγκεφάλου που δεν δίνει εντολή στο σώμα να αναπνέει. Μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε το 2003 έδειξε ότι σχεδόν 1 στους 5 ανθρώπους με κατάθλιψη υποφέρει επίσης από μια διαταραχή του ύπνου που σχετίζεται με την αναπνοή. Αν κοιμάστε πολύ αλλά ποτέ δεν νιώθετε αρκετά ξεκούραστοι ή νιώθετε συχνά υπνηλία, θα πρέπει να μιλήσετε με τον γιατρό σας και να ζητήσετε μια εξέταση για υπνική άπνοια.
3. Έκθεση σε τοξική μούχλα
Η έκθεση στη μούχλα εσωτερικών χώρων μπορεί να οδηγήσει σε ένα ευρύ φάσμα συμπτωμάτων, όπως κατάθλιψη, σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής / υπερκινητικότητας, δυσκολία συγκέντρωσης, κόπωση, χρόνιες λοιμώξεις της ρινικής κοιλότητας και διάφορα νευρολογικά και πνευμονικά προβλήματα. Αν νομίζετε ότι έχετε εκτεθεί σε μούχλα εσωτερικών χώρων, είναι σημαντικό να μιλήσετε με έναν γιατρό ο οποίος γνωρίζει το ζήτημα της τοξικής μούχλας.
4. Παθήσεις του θυρεοειδούς
Τόσο η υπολειτουργία του θυρεοειδούς (υποθυρεοειδισμός) όσο και η υπερλειτουργία του (υπερθυρεοειδισμός) μπορούν να προκαλέσουν κατάθλιψη ή άγχος, αλλά και άλλα προβλήματα όπως αλλαγές βάρους και εξάντληση. Αν πάσχετε από κατάθλιψη ή άγχος, ίσως πρέπει να ελέγξετε τα επίπεδα ορμονών του θυρεοειδή σας ώστε να αποκλειστεί οποιαδήποτε διαταραχή.
5. Φάρμακα
Είναι επίσης πιθανό η τακτική λήψη φαρμάκων να προκαλέσει ή να επιδεινώσει την κατάθλιψη ή το άγχος σας. Οι β-αναστολείς που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της υπέρτασης είναι γνωστό ότι προκαλούν κατάθλιψη, όπως επίσης το φάρμακο Accutane κατά της ακμής, τα αντισυλληπτικά χάπια ή ακόμα και οι στατίνες έχουν την κατάθλιψη ως πιθανή παρενέργεια. Αν λαμβάνετε φάρμακα τακτικά, θα ήταν προτιμότερο να κάνετε κάποια έρευνα σχετικά με αυτά και να συζητήσετε με τον γιατρό σας τις πιθανότητες που υπάρχουν να σας ρίξουν τη διάθεση ή να σας προκαλέσουν άγχος.
6. Καφές
Αρκετές μελέτες έχουν δείξει σύνδεση ανάμεσα στην κατανάλωση καφέ και την αυξημένη κατάθλιψη και άγχος. Αν και οι περισσότεροι άνθρωποι αντέχουν την κατανάλωση 1 ή 2 φλιτζανιών καφέ την ημέρα χωρίς κανένα πρόβλημα, αν είστε επιρρεπείς στην κατάθλιψη ή το άγχος ίσως πρέπει να ξανασκεφτείτε την επιλογή του πρωινού σας ροφήματος. Προσπαθήστε να κόψετε εντελώς τον καφέ για τουλάχιστον 2 μήνες και να παρατηρήσετε τυχόν αλλαγές στη διάθεσή σας.
7. Ανθυγιεινή διατροφή
Το 2011, σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Public Health Nutrition» διαπιστώθηκε ότι τα άτομα που είχαν διατροφή με πολλά αρτοσκευάσματα και φαγητά φαστ φουντ είχαν 51% αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης κατάθλιψης. Από την άλλη πλευρά, μια διατροφή πλούσια σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα (ιχθυέλαιο, ξηρούς καρπούς και λιναρόσπορο) και αντιοξειδωτικά (πολύχρωμα φρούτα, μούρα και πράσινα λαχανικά οπως σπανάκι, μπρόκολο και λάχανα) προμηθεύει στον εγκέφαλο τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται για να επισκευάζει τις βλάβες από τις ελεύθερες ρίζες και να βελτιώσει τη λειτουργία του.
8. Νόσος του Lyme
Η Νόσος του Lyme και άλλες ασθένειες που προκαλούνται από τα τσιμπούρια διαδίδονται όλο και πιο πολύ. Αν και το πιο συνηθισμένο σύμπτωμα είναι ο πόνος στις αρθρώσεις, αυτές οι ασθένειες μπορούν επίσης να συνδέονται με την κατάθλιψη και τις αγχώδεις διαταραχές. Η σχέση ανάμεσα στη Νόσο του Lyme και τις νευροψυχιατρικές ασθένειες αποδείχτηκε για πρώτη φορά το 1994 από το περιοδικό «American Journal of Psychiatry» και έχει τεκμηριωθεί ευρέως από τότε. Όμως, η σύνδεση αυτή παραβλέπεται. Αν πάσχετε από χρόνιο πόνο και ψυχικές διαταραχές, θα πρέπει να ελέγξετε κι αυτή την εκδοχή.
