Η μουσική είναι μία από τις κωδικοποιημένες γλώσσες που ο άνθρωπος έχει δημιουργήσει για να εκφραστεί, για να επικοινωνήσει αλλά και για να διασκεδάσει. Θα έλεγα πως η μουσική είναι μια εξαιρετική εφεύρεση του ανθρώπινου νου και του ανθρώπινου πνεύματος. Ο καθένας έχει τη μουσική μέσα του και μέσω αυτής εκφράζει διάφορες ανάγκες του. Ο καθένας μας είναι μοναδικός και για αυτό δεν ακούμε όλοι όλα τα είδη μουσικής αλλά αυτά που μας αρέσουν και μας εκφράζουν καλύτερα. Είναι μεγάλη μου χαρά να γράφω για κάτι που αγαπώ πολύ αλλά και να αναφέρομαι στην βαθιά εμπειρία της μουσικής που δεν αναγνωρίζει διαφορές όσον αφορά το φύλο, τη φυλή, τον πολιτισμό και την κοινωνική τάξη αφού λειτουργεί σαν γέφυρα πολιτισμού και ομόνοιας.
Όσοι υποστηρίζουν ότι η μουσική δεν έχει ιδιαίτερο ρόλο στην ζωή θα ήθελα να τους προκαλέσω να βρουν έστω και την μοναδική στιγμή στη ζωή τους που ταυτίστηκαν με ένα μουσικό κομμάτι. Όλοι μας έχουμε μια τέτοια στιγμή και το να ισχυριστεί κάποιος το αντίθετο είναι απίστευτο και αν συμβαίνει εξαιρετικά σπάνιο. Όπως και με άλλες σημαντικές πτυχές της ζωής μας, η μουσική φαίνεται να υπάρχει παντού. Το έμβρυο είναι σε θέση να ακούσει από τη δέκατη εβδομάδα της κύησης και η πρώτη μουσική για αυτό είναι η φωνή της μητέρας του.
Advertisment
Βλέπουμε λοιπόν πως η μουσική είναι μια πρώιμη μάθηση αφού από εμβρυακή ηλικία ο εγκέφαλος μας και οι αισθήσεις μας επεξεργάζονται ηχητικά ερεθίσματα από τον έξω κόσμο. Το σύμπαν των ήχων που περικλείει κάθε έμβρυο είναι ιδιαίτερα πλούσιο. Το έμβρυο ακούει τη φωνή της μητέρας που θεωρείται πως έχει χαλαρωτική δράση, διάφορους ήχους από το πεπτικό σύστημα και τον παλμό της καρδιάς της μητέρας του. Σήμερα μάλιστα υπάρχουν μαθήματα για να διδάξουν στις νέες μητέρες να βάζουν μουσική στο μωρό τους και να τραγουδούν στο μωρό τους τρεις ή τέσσερις μήνες πριν από τη γέννηση του.
Η μουσική λοιπόν είναι κάτι που μας συντροφεύει σχεδόν από τις πρώτες στιγμές της ύπαρξης μας. Αν ένα άτομο μεγαλώσει σε ένα σπίτι που η μουσική έπαιζε σημαντικό ρόλο στην ζωή των γονιών του (αν οι γονείς τραγουδάνε συχνά ή παίζουν κάποιο όργανο ή απλά ακούν αρκετή μουσική) τότε είναι πολύ πιθανό και το ίδιο το άτομο να αναπτύξει ενδιαφέρον για την μουσική ή για άλλες καλλιτεχνικές δραστηριότητες γύρω από αυτή. Κάθε άτομο προσελκύεται πιο έντονα από ένα είδος μουσικής ενσωματώνοντάς το στη ζωή του. Βέβαια αυτό δεν σημαίνει πως δεν μπορεί να ακούσει και να διασκεδάσει με πάρα πολλά είδη μουσικής. Άλλωστε η ίδια η φύση της μουσικής την καθιστά ως μια πολυδιάστατη εμπειρία.
Σε κάθε φάση της ζωής μας η μουσική αντιπροσωπεύει για τον κάθε άνθρωπο ξεχωριστά και διαφορετικά πράγματα την ίδια χρονική στιγμή. Ένα τραγούδι σε εμένα μπορεί να προκαλεί χαρά και σε κάποιον άλλον την ίδια στιγμή να θυμίζει μια άσχημη ανάμνηση. Η επίδραση της μουσικής στον άνθρωπό είναι πολύ μεγάλη καθώς ενεργοποιεί την εσωτερική μας δύναμη και είναι μια μορφή λόγου για τα βαθύτερα συναισθήματά μας.
Advertisment
Τι είναι όμως η μουσική; Αν πάρουμε τα τέσσερα πρωταρχικά στοιχεία της δημιουργίας -γη, νερό, αέρας, φωτιά- θα μπορούσαμε να πούμε ότι η μουσική «παίζει» για τους ανθρώπους σε οποιαδήποτε από αυτές τις τέσσερις λειτουργίες.
Μουσική – Γη
Όπως η γη έτσι και η μουσική παρέχει υποστήριξη και ασφάλεια. Πολλές φορές όταν είστε μόνοι και ακούτε μουσική, δεν νιώθετε πως είναι σαν να κάνετε με κάποιον παρέα;
Μουσική – Νερό
Ακούγοντας ήρεμα μουσική είναι σαν να επιπλέεις στην ήρεμη θάλασσα. Αντίθετα ακούγοντας δυνατά μουσική είναι σαν να πολεμάς μανιασμένα κύματα. Πολλοί πηγαίνουν σε ένα νυχτερινό κέντρο διασκέδασης και εμπλέκονται σε μια έντονη διασκέδαση που τονώνει ολιστικά τον οργανισμό. Άλλοι πάλι κάνουν διαλογισμό με ήρεμη και χαμηλή σε ένταση μουσική και βρίσκουν την εσωτερική γαλήνη.
Μουσική – Αέρας
Για πολλούς ανθρώπους το να ακούσουν μια απαλή και ευχάριστη μουσική υπόκρουση είναι σαν να πετάνε. Συναισθήματα όπως ηρεμία και αγαλλίαση μπορούν να κατακλύσουν το άτομο.
Μουσική – Φωτιά
Όπως και σε άλλες μορφές τέχνης, η μουσική έχει τη δύναμη να αναφλεγεί και να αναζωπυρώνει το πνεύμα.
Βέβαια όλες αυτές οι ενέργειες προϋποθέτουν την ορθή χρήση της μουσικής αλλά και το στυλ μουσικής που ταιριάζει στον καθένα. Άλλωστε στις μέρες μας η μουσική μπορεί να γίνει και θεραπεία. Η μουσικοθεραπεία είναι μια εναλλακτική μέθοδος θεραπείας που βασίζεται στην ικανότητα που έχει η μουσική να κινητοποιήσει τη συναισθηματική, σωματική, πνευματική και ψυχική δύναμη του ατόμου.
“Η μουσική ξεπλένει από την ψυχή τη σκόνη της καθημερινότητας”. – Berthold Auerbach
Βιβλιογραφία:
Μουσική και ψυχολογία, Λιάνα Πολυxρονιάδου, Εκδ. Θυμάρι
Κάθε μέρα της ζωής μας σαν μια νότα μουσικής, Ελιζάνα Πολλάτου, Εκδ. University Studio Press
Αισθητική της Μουσικής, Καρλ Νταλχάους, Εκδ. Στάχυ
